امیر بهلوری حجار؛ فاطمه محمدزاده؛ حسین علیدادی؛ رویا پیروی
چکیده
زمینه و هدف: بیوآئروسل‌های موجود در هوای بیمارستان منابع بالقوه عفونت برای بیماران وکارکنان محسوب میشوند. این مطالعه با هدف بررسی نوع و تراکم بیوآئروسل‌های باکتریایی بیمارستان منتصریه مشهد در سال 1400 انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی -تحلیلی 96 نمونه از هوای بخش‌ها و اتاق‌های عمل بوسیله پمپ نمونه‌بردار با دبی L/min 28/3 ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیوآئروسل‌های موجود در هوای بیمارستان منابع بالقوه عفونت برای بیماران وکارکنان محسوب میشوند. این مطالعه با هدف بررسی نوع و تراکم بیوآئروسل‌های باکتریایی بیمارستان منتصریه مشهد در سال 1400 انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی -تحلیلی 96 نمونه از هوای بخش‌ها و اتاق‌های عمل بوسیله پمپ نمونه‌بردار با دبی L/min 28/3 و ایمپکتور تک مرحله‌ای اندرسون به مدت 5 دقیقه با دستورالعمل NIOSH0800 برداشت شد و بعد از کشت تعداد کلنی بر حسب cfu/m3 محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیوآئروسل‌های باکتریایی شایع در هوای این بیمارستان شامل میکروکوکوس لوتوس، کوکوریاکریستین و استافیلوکوکوس هومینیس بود و میانگین تراکم بیوآئروسل‌ها، cfu/m3 57/81 (اتحراف معیار= 42/44) بود که با رهنمود پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی مطابقت داشت. در این مطالعه بیشترین میانگین تراکم مربوط به بخش مراقبت‌های ویژه با میانگین cfu/m3 101/08 (انحراف معیار=48/93) و کمترین میانگین تراکم مربوط به بخش پیوند مغز استخوان با میانگین cfu/m3 5/25 (انحراف معیار= 7/96) بود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده در این مطالعه، تراکم بیوآئروسل‌ها در بخش‌های مختلف، متفاوت بود ولی از نظر نوع مشابهت وجود داشت. تفاوت میزان تراکم بیوآئروسل‌های باکتریایی احتمالا به عواملی مانند تعداد بیماران بستری و پرسنل مرتبط با هر اتاق، کیفیت تهویه، و وضعیت گندزدایی محیط ارتباط دارد.
حسین علیدادی؛ زهرا کریمی؛ علی اکبر دهقان؛ حامد محمدی؛ مریم پایدار
چکیده
زمینه و هدف: عناصر سنگین به دلیل پایداری و قابلیت تجمع در بافت‌های زنده و زنجیره غذایی، از مهمترین آلاینده‌های آب-های آشامیدنی به حساب می‌آیند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین شاخص‌های ارزیابی ریسک سرطان‌زایی و غیر سرطان-زایی عناصر سنگین در منابع آب شهر تربت جام در سال 1401 انجام شد.مواد و روش‌ها: نمونه‌برداری از 16 منبع آب زیرزمینی ...
بیشتر
زمینه و هدف: عناصر سنگین به دلیل پایداری و قابلیت تجمع در بافت‌های زنده و زنجیره غذایی، از مهمترین آلاینده‌های آب-های آشامیدنی به حساب می‌آیند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین شاخص‌های ارزیابی ریسک سرطان‌زایی و غیر سرطان-زایی عناصر سنگین در منابع آب شهر تربت جام در سال 1401 انجام شد.مواد و روش‌ها: نمونه‌برداری از 16 منبع آب زیرزمینی و خاک اطراف منابع آب شهر تربت‌جام در دو فصل تابستان و پاییز سال 1401 صورت گرفت. غلظت 5 عنصر سنگین آرسنیک، جیوه، سرب، کادمیوم و مس با استفاده از دستگاه جذب اتمی Varian مورد سنجش قرار گرفت و در نهایت میزان خطر بهداشتی برای سه گروه مختلف با کمک شاخص‌های آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا محاسبه شد.یافته‌ها: میانگین غلظت عناصر سنگین در آب در تابستان به ترتیب برای آرسنیک:0/0027 ± 0/0035، جیوه: 0/00019 ± 0/00035، سرب: 0/0011 ± 0/0023، کادمیوم: 0/0002 ± 0/0002و مس: 0/0046± 0/0078 در پاییز آرسنیک: 0/0082 ± 0/0081، جیوه: 0/0018 ± 0/0008، سرب: 0/0056 ± 0/0058، کادمیوم: 0/00084 ± 0/00083و مس: 0/0091 ± 0/0068 و در خاک آرسنیک: 0/011 ± 0/053، جیوه: 0/0086 ± 0/0068، سرب: 0/131 ± 186/ 0، کادمیوم: 0/0002± 00047/ 0 و مس: 0/12± 0/24 میلی‌گرم بر لیتر بدست آمد. همچنین میزان ریسک غیرسرطان‌زایی عناصر سنگین مورد بررسی پایین بود. در حالی که میزان ریسک سرطان‌زایی برای آرسنیک در هر دو فصل خیلی بالا، برای کادمیوم در فصل پاییز در حد متوسط و برای سایر عناصر در محدوده تعیین شده استاندارد بدست آمد.نتیجه‌گیری: با توجه به بالا بودن میزان ریسک سرطان‌زایی آرسنیک در هر سه گروه زنان، مردان و کودکان در دو فصل تابستان و پاییز، پایش آرسنیک باید بطور مستمر در دستور کار واحدهای نظارتی قرار گیرد.
فاطمه سادات ارغوان؛ بهنام باریک بین؛ نگین ناصح؛ حسین علیدادی
چکیده
زمینه و هدف: حذف مواد دارویی از فاضلاب به‌دلیل پایداری بالا و اثرات سمّی آنها بر انسان و دیگر موجودات زنده قبل از ورود به محیط زیست ضروری است. نانوکامپوزیتهای سنتز شده به روش سنتز سبز علاوه بر قابلیت تجزیه بالای ترکیبات دارویی، دارای اثرات ضد باکتریایی نیز میباشند، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات فتوکاتالیستی و ضد باکتریایی ...
بیشتر
زمینه و هدف: حذف مواد دارویی از فاضلاب به‌دلیل پایداری بالا و اثرات سمّی آنها بر انسان و دیگر موجودات زنده قبل از ورود به محیط زیست ضروری است. نانوکامپوزیتهای سنتز شده به روش سنتز سبز علاوه بر قابلیت تجزیه بالای ترکیبات دارویی، دارای اثرات ضد باکتریایی نیز میباشند، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات فتوکاتالیستی و ضد باکتریایی نانوکامپوزیت مغناطیسی سنتز شده به روش سبز انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی به‌منظور بررسی فعالیت فتوکاتالیستی نانوکامپوزیت سنتز شده، فرآیند فتوکاتالیستی بر روی محلول حاوی تتراسایکلین انجام شد. اثر ضد باکتریایی نانوکامپوزیت نیز بر روی باکتریهای گرم منفی و مثبت به روش رقت‌سازی در محیط مایع انجام گردید.یافته‌ها: راندمان تجزیه آنتیبیوتیک تتراسایکلین در شرایط غلظت 10 میلی‌گرم بر لیتر آلاینده، دوز نانوکامپوزیت 26/0 گرم بر لیتر، pH برابر 7 در مدت زمان 54 دقیقه در برابر لامپ زنون به میزان 95/87% حاصل شد. حداقل غلظت بازدارندگی نانوکامپوزیت سنتز شده برای باکتری گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس 25/1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و برای باکتریهای اشرشیاکلای و کلبسیلا 5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر تعیین شد. حداقل غلظت کشندگی در برابر باکتریهای اشرشیاکلای و استافیلوکوکوس اورئوس 5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر مشخص شد.نتیجه‌گیری: نانوکامپوزیت سنتز شده به روش سبز بر پایه فریت منگنز علاوه بر خاصیت مهارکنندگی و کشندگی باکتریها، توانست به‌عنوان کاتالیست مؤثری در تجزیه آنتیبیوتیک تتراسایکلین از محلولهای آبی مورد استفاده قرار گیرد.
نفیسه سرابی مهاجر؛ مریم سرخوش؛ علی اصغر نجف پور؛ حسین علیدادی؛ سیما بریدکاظمی
چکیده
زمینه و هدف: مصرف کنندگان اغلب فکر می‌کنند مواد غذایی وقتی در یخچال‌هایی با دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری می-شوند، بی‌خطر هستند. با این حال، غذا هنوز هم میتواند فاسد شود و بیماریهای ناشی از غذا را که یکی از مهمترین چالش‌های بهداشتی هستند ایجاد کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی آلودگی‌های باکتریایی و قارچی در یخچال‌های خانگی انجام ...
بیشتر
زمینه و هدف: مصرف کنندگان اغلب فکر می‌کنند مواد غذایی وقتی در یخچال‌هایی با دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری می-شوند، بی‌خطر هستند. با این حال، غذا هنوز هم میتواند فاسد شود و بیماریهای ناشی از غذا را که یکی از مهمترین چالش‌های بهداشتی هستند ایجاد کنند. مطالعه حاضر با هدف بررسی آلودگی‌های باکتریایی و قارچی در یخچال‌های خانگی انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه 30 یخچال خانگی مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا پلیت‌های میکروبی شامل بلادآگار و سابورو به مدت یک ساعت در قفسه‌های یخچال قرار داده شد. سپس محیط کشت‌های باکتریایی به مدت 48 ساعت در دمای 36 درجه سانتیگراد و محیط کشت‌های قارچی به مدت 5 روز در دمای 28 درجه سانتیگراد انکوبه و کلنی‌ها شمارش شدند. در نهایت بمنظور بررسی میزان آلودگی سطوح یخچال، با استفاده از سواپ استریل مرطوب نمونه‌های تیمار شده از سطح قفسه‌های یخچال تهیه شد.یافته‌ها: بر اساس نتایج بدست آمده، 100% آلودگی باکتریایی و 58% آلودگی قارچی در هوای یخچال‌های خانگی مشاهده شد و میزان آلودگی باکتریایی و قارچی در سطح یخچال‌های خانگی به ترتیب 9/8-7/4 و 2/7-6/3 (log CFU/cm2) بود.نتیجه‌گیری: همانطور که در این مطالعه مشاهده شد، باکتریها از طریق دست‌های شسته نشده، غذاهای خام، بسته‌بندی دارای نشت، قفسه‌های شسته نشده، سطوح یخچال و نگهداری طولانی مدت مواد غذایی در یخچال وارد غذا میشوند. بنابراین اگر یخچال‌ها به درستی نگهداری نشوند، به محلی برای رشد میکروارگانیسم‌ها تبدیل میشوند و به طور مستقیم و غیرمستقیم یخچال و مواد غذایی را آلوده و افراد را دچار بیماری می‌کنند.
مریم سرخوش؛ مصطفی هادئی؛ سیما نوربخش؛ حسین علیدادی؛ محمد پذیرا؛ غلامرضا فرحزاد
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی ذرات معلق هوا به عنوان یکی از عوامل موثر بر بیماریهای ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، بیماری های ریوی و انسداد مزمن ریوی شناخته شده است. هدف از این مطالعه برآورد مرگ و میر منتسب ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات PM2.5 در شهر مشهد طی سال 1398 با استفاده از مدل AirQ+ بود.مواد و روش‌ها:به منظور ارائه این مطالعه تحلیلی، داده‌های ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی ذرات معلق هوا به عنوان یکی از عوامل موثر بر بیماریهای ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، بیماری های ریوی و انسداد مزمن ریوی شناخته شده است. هدف از این مطالعه برآورد مرگ و میر منتسب ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات PM2.5 در شهر مشهد طی سال 1398 با استفاده از مدل AirQ+ بود.مواد و روش‌ها:به منظور ارائه این مطالعه تحلیلی، داده‌های کیفیت هوا در سال 1398 از اداره کل محیط زیست استان و مرکز پایش آلایندها زیست محیطی شهرداری مشهد اخذ گردید. داده‌های ساعتی هر ایستگاه اعتبارسازی شده و ایستگاه‌هایی که کمتر از 75 درصد دیتاها ثبت نشده و یا اعتبار نداشت حذف گردید. داده‌های جمعیتی و پارامترهای هواشناسی نیز از سازمان‌های مربوطه اخذ گردید. جهت کمی‌سازی اثرات بهداشتی ذرات معلق از نرم‌افزار AirQ+ استفاده شد. غلظتCut-off مدنظر برابر10 میکروگرم بر مترمکعب بر اساس رهنمود WHO در نظر گرفته شد. یافته‌ها: نتایج مطالعه بیانگرغلظت متوسطPM2.5 برابر با µg/m316/31 و تعداد کل 1069مورد مرگ منتسب به این ذرات در سال 1398 بوده است که این میزان حدود 5/9 درصد از کل مرگ‌های شهر مشهد است. در مواجهه بلند مدت میزان مرگ‌های منتسب به PM2.5 به دلیل انسداد مزمن ریوی در سال مذکور 87/13 درصد ، به دلیل سرطان ریه 5/11 درصد، به دلیل ایسکمیک قلبی 7/6 درصد و به دلیل سکته مغزی حدود 3/8 درصد از کل مرگ‌های شهر مشهد در جمعیت بالای 25 سال را به خود اختصاص داده است. نتیجه‌گیری:آلاینده PM2.5 به دلیل ساختار و ترکیبات ویژه خود میتواند یکی از عوامل مخاطره آمیز برای سلامت عموم افراد مطرح باشد. در صورتیکه اثرات سینرژیستی آلایندهها در نظر گرفته شود، میزان موارد مرگ منتسب به آلودگی هوا میتواند بسیار بیشتر از موارد برآورد کنونی باشد. نتایج این مطالعه ضرورت اقدامات موثر در راستای بهبود کیفیت هوای شهر مشهد را نشان می دهد.
حسین علیدادی؛ فاطمه محمدحسینی؛ سمانه گوهری؛ ضیاالدین بنیادی
چکیده
زمینه و هدف: امروزه لامپ‌های فلوروسنت رایج‌ترین منبع نوری جهان هستند. میزان جیوه موجود در این لامپ‌ها 115-72/0 میلی‌گرم به ازای هر لامپ بوده و با شکستن این لامپ‌ها، جیوه وارد محیط زیست شده و میزان سمیت آن، به شکل و راه ورود به بدن انسان بستگی دارد. جیوه در بدن تجمع یافته و باعث آسیب عصبی ، فلج و نابینایی می شود. یکی از بهترین روش‌ها برای ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه لامپ‌های فلوروسنت رایج‌ترین منبع نوری جهان هستند. میزان جیوه موجود در این لامپ‌ها 115-72/0 میلی‌گرم به ازای هر لامپ بوده و با شکستن این لامپ‌ها، جیوه وارد محیط زیست شده و میزان سمیت آن، به شکل و راه ورود به بدن انسان بستگی دارد. جیوه در بدن تجمع یافته و باعث آسیب عصبی ، فلج و نابینایی می شود. یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش جیوه، استفاده از میکروارگانیسم ها است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی تأثیر باکتریهای هتروتروف فاضلاب در حذف جیوه موجود در لامپ‌های فلوروسنت بود. مواد و روش ها: در این مطالعه از لامپ‌های فلوروسنت خارج از رده استفاده شد. ابتدا توسط دستگاه خردایش ، اجزای مختلف لامپ از هم جدا شدف و سپس جیوه آنها با روش اسیدشویی از پودر فسفر لامپ جدا شد. باکتریهای جدا شده از فاضلاب در معرض جیوه‌ی حاصل از اسیدشویی قرار گرفته و اثر این باکتریها در کاهش جیوه مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد ، باکتریهای هتروتروف قادر به کاهش جیوه به کمتر از 5 میکروگرم بر لیتر می باشند و 19 باکتری هتروتروف جداسازی شده از فاضلاب نسبت به غلظتهای 5 و 10 میلی‌گرم کلرید جیوه مقاومت نشان داده و بالاترین میزان کاهش جیوه،24/92 درصد، مربوط به باکتری سودوموناس مارجینالیس و کمترین میزان کاهش ،47/62%، مربوط به سودوموناس سیمیا بود. نتیجه گیری: نتایح حاصل از این مطالعه نشان داد که باکتریهای هتروتروف فاضلاب می‌توانند برای سم زدایی جیوه از لامپ‌های فلوروسنت خارج از رده به عنوان یک روش کارآمد، کم هزینه و سازگار با محیط زیست استفاده شود.
سیما ضماند؛ حسین علیدادی؛ ابوالفضل نعیم آبادی؛ وحید تقوی منش
چکیده
زمینه و هدف: فاضلاب تولیدی حاصل از صنایع مختلف، یک منبع آلاینده خطرناک و قابل توجه در آلودگی محیط زیست به‌شمار میروند. مشکل عمده فاضلاب تولیدی صنایع رنگرزی، مواد رنگی غیرقابل تجزیه بیولوژیکی است، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارایی فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ از فاضلاب صنایع انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی که در ...
بیشتر
زمینه و هدف: فاضلاب تولیدی حاصل از صنایع مختلف، یک منبع آلاینده خطرناک و قابل توجه در آلودگی محیط زیست به‌شمار میروند. مشکل عمده فاضلاب تولیدی صنایع رنگرزی، مواد رنگی غیرقابل تجزیه بیولوژیکی است، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارایی فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ از فاضلاب صنایع انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی که در سال 1396 انجام گرفت، نمونه‌برداری از فاضلاب بر اساس کتاب استاندارد آزمایشهای آب و فاضلاب انجام گرفت. نمونه به درون سلول الکتروشیمیایی انتقال یافته و تأثیر پارامترهای مختلف مانند میزان جریان الکتریکی، مقدار مصرفی یونهای آهن، pH و زمان واکنش در راهبری فرآیند مورد نظر بررسی گردید. یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصل، در شدت جریان 25 ولت برای غلظت رنگ 100 میلی‌گرم بر لیتر و شدت جریان 35 ولت برای غلظت رنگ 200 میلی‌گرم بر لیتر به بالا، در زمان 50-60 دقیقه، غلظت یونهای آهن 3/0 میلی‌گرم بر لیتر و 3=pH، حذف 8/99 درصدی رنگ به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: فرآیند الکتروفنتون، قادر به حذف رنگ با غلظتهای متفاوت با بازده بالا میباشد. بر اساس نتایج حاصل، شدت جریان الکتریکی و غلظت یونهای آهن، پارامترهای مؤثر بر فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ هستند و پارامترهای pH و زمان الکترولیز، تأثیر کمتری بر کارایی فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ حاصل از فاضلاب دارند.
عبدلحمید گوهری؛ حسین علیدادی؛ رمضان میرزایی
چکیده
مقدمه: استخرهای شنا یکی از فضاهای ورزشی مهم بوده ومحلی تفریحی و ورزشی است که عدم رعایت نکات بهداشتی در آن می تواند اثرات ناگواری بر سلامت جامعه داشته باشد. هدف: این مطالعه با هدف شناسایی و ارزیابی وضعیت بهداشتی فضای داخلی استخرها ، وضعیت سلامت آب دراستخرهای عمومی شهر مشهددر۹ ماهه اول سال 1396انجام شد. روش کار: این مطالعه کاربردی بمنظور ...
بیشتر
مقدمه: استخرهای شنا یکی از فضاهای ورزشی مهم بوده ومحلی تفریحی و ورزشی است که عدم رعایت نکات بهداشتی در آن می تواند اثرات ناگواری بر سلامت جامعه داشته باشد. هدف: این مطالعه با هدف شناسایی و ارزیابی وضعیت بهداشتی فضای داخلی استخرها ، وضعیت سلامت آب دراستخرهای عمومی شهر مشهددر۹ ماهه اول سال 1396انجام شد. روش کار: این مطالعه کاربردی بمنظور شناسایی خطرات، بصورت مشاهدات میدانی جهت بررسی بهداشتی فضای داخلی ۶۴ باب استخرعمومی انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات و داده‌ها از پرسشنامه های روایی و پایایی شده اطلاعات عمومی و نیروی انسانی(۱۴ سئوال) و ارزیابی بهداشت(۳۷سئوال) و پرسشنامه کنترل کیفی آب استخرهای شنای مشهد استفاده شد. برای تحلیل داده های نرمال از آزمون پارامتری آنالیز واریانس و داده های غیرنرمال از آزمون ناپارامتری کروسکال والیس استفاده شدو در سطح 0/05 >P تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: ارزیابی کیفیت آب توسط مراکز بهداشت وضعیت درصد مطلوبیت نتایج آزمایشات کلرباقیمانده،PH،دمای آب ،کدورت آب، کلیفرم گرماپای، باکتریهای هتروتروف ،کیفیت شیمیایی آب به ترتیب۸۶، ۹۶، ۴۴/۴۴،۹۵/۴۹،۹۲/۹۶، ۹۶/۳۱،۹۴/۹۵درصد بوده است. میزان کلرباقیمانده ، کدورت آب و باکتریهای هتروتروف کمتراز حد انتظار۹۵٪ بوده است. نتایج آزمایشات مراکز بهداشت مشهد و آزمایشات خودکنترلی مدیران استخرها نشان داد که نتایج آزمایشات PHآب، درجه حرارت آب، آزمایشات میکروبی از نظر کلیفرم گرماپای و آزمایشات شیمیایی آب با استاندارد مطابقت داشت(P نتیجه گیری: نتایج بررسی ها نشان داد که بیشترین خطرات بهداشتی مربوط به میزان کلرباقیمانده ، کدورت و آلودگی میکروبی آب ازنظرباکتریهای هتروتروف است. آموزش شناگران وفرهنگ سازی بهداشتی نقش موثری در کنترل خطرات بهداشتی دارد.
محمد شمس الدین دیانی تیلکی؛ حسین علیدادی؛ علی تقی پور؛ محسن یزدانی؛ علی چوپانی؛ علی اصغر نوائی
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از تکنولوژیهای نوین، آثار مثبت و منفی بر جامعه بشری دارد. بلندگوها و سیستمهای صوتی، زیانهایی برای بشر داشته و آلودگی صوتی ایجاد مینمایند. شیعیان در مراسم دینی افزون بر نمازهای پنج‌گانه و سخنرانی مذهبی، مناسبتهای ویژه‌ای مذهبی نیز دارند. کارایی بالای سیستمهای صوتی در برنامههای عزاداری، نیازمند ...
بیشتر
زمینه و هدف: استفاده از تکنولوژیهای نوین، آثار مثبت و منفی بر جامعه بشری دارد. بلندگوها و سیستمهای صوتی، زیانهایی برای بشر داشته و آلودگی صوتی ایجاد مینمایند. شیعیان در مراسم دینی افزون بر نمازهای پنج‌گانه و سخنرانی مذهبی، مناسبتهای ویژه‌ای مذهبی نیز دارند. کارایی بالای سیستمهای صوتی در برنامههای عزاداری، نیازمند استفاده صحیح از این تکنولوژی میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تراز فشار صوتی در مراکز مذهبی و در مناسبتهای مختلف مذهبی در مساجد و نمازخانههای دانشگاه علوم پزشکی مشهد انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، به‌صورت سرشماری تمام مساجد و نمازخانههای فعال در دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1396 مورد پایش قرار گرفت. به‌منظور تعیین توزیع تراز فشار صوتی از روش شبکه‌بندی و جهت اندازه‌گیری نیز از دستگاه TES 1358 استفاده گردید. یافته‌ها: میانگین تراز فشار صوتی در مراسمات روضه، سخنرانی و سینه‌زنی به‌ترتیب 87/14، 90/31 و 93/31 دسی‌بل در شبکه توزین فرکانسی c تعیین گردید. مقایسه تراز فشار صوتی در شبکه توزین فرکانسی A در مراسم سینه‌زنی با استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و سازمان بهداشت جهانی اختلاف معنی‌داری را نشان داد (0/013=p). نتیجه‌گیری: مراسم مذهبی و اعیاد به‌طور متوسط تا 2 ساعت به‌طول میانجامند، بنابراین طراحی فضای داخلی و پخش‌کنندههای صوتی باید به‌گونه‌ای تنظیم شوند که حداکثر تراز فشار صوتی آن 80 دسی‌بل باشد. نوع مقاله: پژوهشی
مجتبی افشارنیا؛ علی اکبر دهقان کنگ؛ حسین علیدادی؛ نجمه افشارکهن؛ صدیقه مجیدیان
چکیده
چکیده مقدمه: پسابهای رنگی حاصل از صنایع نساجی یکی از عظیم ترین منابع آلوده کننده ی محیط های آبی می باشند.یکی از رنگهای پرکاربرد در صنایع نساجی رنگ متیلن بلو می باشد.متیلن بلو که به دلیل آروماتیک بودن، اغلب سمی، سرطان زا، جهش زا و مقاوم به تجزیه بیولوژیکی است، اثرات مضری بر موجودات زنده در مدت زمان کوتاه مواجهه دارد. فرایند جذب سطحی ...
بیشتر
چکیده مقدمه: پسابهای رنگی حاصل از صنایع نساجی یکی از عظیم ترین منابع آلوده کننده ی محیط های آبی می باشند.یکی از رنگهای پرکاربرد در صنایع نساجی رنگ متیلن بلو می باشد.متیلن بلو که به دلیل آروماتیک بودن، اغلب سمی، سرطان زا، جهش زا و مقاوم به تجزیه بیولوژیکی است، اثرات مضری بر موجودات زنده در مدت زمان کوتاه مواجهه دارد. فرایند جذب سطحی در سال های اخیر توجهات زیادی را به خود جلب کرده است. لذا این مطالعه با هدف بررسی امکان استفاده از نانو ذرات بیسموت اکسی یدید درجذب رنگ متیلن بلو از فاضلاب سنتتیک انجام شد. مواد و روش ها: مطالعه حاضر در مقیاس آزمایشگاهی روی نمونه های سنتیک رنگ در سیستم ناپیوسته انجام گرفت.اثر متغیرهای مهم در فرایند (pH، دز، زمان تماس و غلظت اولیه رنگ) و همچنین مطالعه ایزوترم و سنتیک فرایند مورد بررسی قرار گرفت. جاذب مورد استفاده بیسموت اکسی یدید بود که طبق استاندارد در آزمایشگاه تهیه گردید. یافته ها : حداکثر راندمان حذف رنگ متیلن بلو از محلول در pH بهینه برابر 9، زمان تماس 30 دقیقه، دوز جاذب 3 گرم بر لیتر و غلظت اولیه 10 میلی گرم بر لیتر مشاهده شد تبعیت حذف متیلن بلو از مدل کنیتیکی شبه درجه 2 و مدل ایزوترم لانگمویر نشان داد مرحله جذب به عنوان مرحله کنترل کننده فرایند مطرح بود. نتیجه گیری: نتایج آزمایشات نشان داد که بیسموت اکسی یدید پتانسیل بالایی جهت حذف مولکولهای رنگ متیلن بلو از نمونه های آب آلوده برخوردار است.
سیما ضماند؛ حسین علیدادی؛ وحید تقوی منش
چکیده
چکیده
زمینه و هدف:فلوئور یکی از 14 عنصر مهم و ضروری برای حیات موجودات زنده محسوب میشود. ازآن‌جایی که بیشترین نیاز بدن به فلوراید باید از طریق آب آشامیدنی تأمین شود، تعیین مقدار آن در آب های آشامیدنی از اهمیت بسزایی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف اندازه‌گیری غلظت فلوراید در منابع تأمین کننده آب شرب مناطق شهری و روستایی شهرستان ...
بیشتر
چکیده
زمینه و هدف:فلوئور یکی از 14 عنصر مهم و ضروری برای حیات موجودات زنده محسوب میشود. ازآن‌جایی که بیشترین نیاز بدن به فلوراید باید از طریق آب آشامیدنی تأمین شود، تعیین مقدار آن در آب های آشامیدنی از اهمیت بسزایی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف اندازه‌گیری غلظت فلوراید در منابع تأمین کننده آب شرب مناطق شهری و روستایی شهرستان نیشابور و مقایسه آن با استانداردهای موجود انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی - مقطعی در سال 1396 بر روی منابع آب آشامیدنی شهری و روستایی شهرستان نیشابور انجام شد. تعداد 100 نمونه آب به‌صورت تصادفی از منابع مختلف شهرستان نیشابور جمع‌آوری گردید. سپس نمونه های جمع‌آوری شده به آزمایشگاه آب و فاضلاب شهر نیشابور انتقال یافته و با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر DR 2000 در طول موج 580 نانومتر میزان یون فلوراید به‌دست آمد.
یافته‌ها:میانگین غلظت فلوراید در منابع روستایی، در چاهها mg/L 0/567±0/12 و در چشمه ها mg/L 0/69±0/13 برآورد گردید. میانگین غلظت فلوراید در مناطق دشتی ( mg/L0/662±0/14) بیشتر از مناطق کوهستانی ( mg/L0/505±0/2) بود. میانگین غلظت فلوراید در منابع شهری، در چاههای مناطق شهری mg/L 0/602±0/034، در مخازن شهری mg/L 0/597±0/030 و در شبکه 0/039 mg/L 0/597± بود.
نتیجه‌گیری: میانگین غلظت فلوراید در برخی منابع تأمین کننده آب مورد نیاز مردم پایین‌تر از حد مطلوب بود، بنابراین انجام مطالعات بیشتر برای بررسی میزان دریافت روزانه فلوراید از راههای مختلف ضروری است و در صورتی که میزان فلوراید دریافتی از حد مطلوب کمتر باشد، تنظیم میزان فلوراید آب برای سلامت دندان ضروری میباشد.
کلید واژه‌ها:فلوراید، منابع آب، نیشابور
حسین علیدادی سلطان قلی؛ علی اصغر نجف پور؛ سمیه اعتمادی مشهدی؛ بتول محب راد؛ علی اکبر دهقان
چکیده
زمینه و هدف: شیرابه زباله حاوی ترکیبات خطرناک آلی از جمله نیتروژن و غلظتهای بالایی از عناصر سمی زیان‌آور است؛ تصفیه این آلایندهها در محیط زیست، به عنوان یک مشکل جهانی مطرح است. این آلاینده ها با نفوذ در آب‌های زیرزمینی و تجمع زیستی در بدن جانواران به ویژه انسان، سبب بروز مشکلات جدی زیست محیطی و همچنین بیماریهای فراوان میشوند. ...
بیشتر
زمینه و هدف: شیرابه زباله حاوی ترکیبات خطرناک آلی از جمله نیتروژن و غلظتهای بالایی از عناصر سمی زیان‌آور است؛ تصفیه این آلایندهها در محیط زیست، به عنوان یک مشکل جهانی مطرح است. این آلاینده ها با نفوذ در آب‌های زیرزمینی و تجمع زیستی در بدن جانواران به ویژه انسان، سبب بروز مشکلات جدی زیست محیطی و همچنین بیماریهای فراوان میشوند. بنابراین ضروری است که شیرابه زباله با روشهای کاربردی و مناسب تصفیه شود. هضم بی‌هوازی، یکی از روشهای تصفیه مقرون به صرفه برای فاضلاب‌هایی با غلظت بالای آلاینده‌هاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی فرآیند هضم همزمان بی‌هوازی شیرابه زباله و فضولات تازه گاو در حذف COD و TKNانجام شد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش شیرابه زباله لندفیل مشهد و نسبهای اختلاط : 1/3، 1/1 و 3/1 از شیرابه و پهن، با شرایط یکسان و در دمای محیط تحت هضم بی‌هوازی قرار گرفت. COD و TKN در ابتدا و انتهای فرآیند در مخلوطهای مختلف مورد سنجش قرار گرفتند. یافته‌ها: در نمونه شاهد کاهش COD حدود 5 درصد و TKN حدود 9/09 درصد بود، این در حالی است که در مخلوطهای 3/1، 1/1 و 1/3 شیرابه و پهن، کاهش COD به ترتیب حدود: 65، 75، 70 درصد و مقادیر TKN نیز به ترتیب 33/26، 82/16، 84/73 درصد بود. نتیجه‌گیری: روش هضم همزمان بی‌هوازی مخلوط شیرابه زباله و پهن گاو جهت حذف COD و TKN شیرابه زباله و اقتصادی است، زیرا علاوه بر عدم نیاز به انرژی و تکنولوژیهای گران‌قیمت، با تولید گاز متان، سود اقتصادی نیز خواهد داشت.
علی اصغر نجف پور؛ امید نعمتی ثانی؛ حسین علیدادی؛ علی اکبر دهقان کنگ؛ سعید آزرمی محب سراج
چکیده
زمینه و هدف: سیپروفلوکساسین، یکی از مهمترین آنتی‌بیوتیک‌های سنتتیک و از گروه فلوروکوئینولون میباشد که کاربرد گسترده‌ای در پزشکی و دامپزشکی دارد. حضور اتم فلوئور در ترکیب آن باعث ایجاد ثبات و پایداری شده است. اخیراً از ازن برای تصفیه فاضلاب، کنترل بو و حذف ترکیبات آلی مقاوم استفاده میشود. ازن از طریق اکسیداسیون مستقیم و یا ...
بیشتر
زمینه و هدف: سیپروفلوکساسین، یکی از مهمترین آنتی‌بیوتیک‌های سنتتیک و از گروه فلوروکوئینولون میباشد که کاربرد گسترده‌ای در پزشکی و دامپزشکی دارد. حضور اتم فلوئور در ترکیب آن باعث ایجاد ثبات و پایداری شده است. اخیراً از ازن برای تصفیه فاضلاب، کنترل بو و حذف ترکیبات آلی مقاوم استفاده میشود. ازن از طریق اکسیداسیون مستقیم و یا مکانیسم واکنش‌های زنجیره‌ای که منجر به تولید رادیکال‌های هیدروکسیل آزاد میشود، عمل میکند. مطالعه حاضر با هدف تعیین کارایی فرآیند ازناسیون در حذف آنتیبیوتیک سیپروفلوکساسین از محیط های آبی انجام شد. مواد و روش‌ها:در این مطالعه تجربی ابتدا غلظت ازن تولیدی ژنراتور به روش یدومتریک تعیین گردید. پارامترهای مورد مطالعه در فرآیند شامل: سیپروفلوکساسین با غلظت 50-10 mg/L تا 50، pH 3 تا 12، مدت زمان واکنش min 60 و میزان ازن برابر 1/4mg/L.min در راکتور نیمه منقطع انجام شد. غلظت باقی‌مانده سیپروفلوکساسین در نمونه ها با استفاده از دستگاه HPLC سنجش شد. یافته‌ها:در شرایط بهینه شامل pH برابر 12، میزان ازن 1/4mg/L.min و غلظت اولیه آنتیبیوتیک برابر با 10mg/L ، فرآیند ازناسیون قادر بود 94/6 درصد از آنتیبیوتیک سیپروفلوکساسین را حذف نماید. نتیجه‌گیری: ازناسیون میتواند یک روش مؤثر در حذف آنتیبیوتیک سیپروفلوکساسین از محلولهای آبی باشد.
حسین علیدادی؛ مریم دولت ابادی؛ مرجان مهراب پور
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی آب‌های زیرزمینی و سطحی به نیترات در بسیاری از مناطق دنیا به صورت یک مشکل جدی مطرح است. غلظت بالای نیترات در منابع آبی بسیار خطرناک بوده و اگر بالاتر از استاندارد باشد، مصرف این آب میتواند باعث بروز بیماری متهموگلوبینمیا و همچنین تشکیل نیتروزآمین‌های سرطان‌زا شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی زئولیت کلینوپتیلولیت ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی آب‌های زیرزمینی و سطحی به نیترات در بسیاری از مناطق دنیا به صورت یک مشکل جدی مطرح است. غلظت بالای نیترات در منابع آبی بسیار خطرناک بوده و اگر بالاتر از استاندارد باشد، مصرف این آب میتواند باعث بروز بیماری متهموگلوبینمیا و همچنین تشکیل نیتروزآمین‌های سرطان‌زا شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی زئولیت کلینوپتیلولیت اصلاح شده با سورفاکتانت کاتیونی تترا دسیل تری متیل آمونیوم بروماید، به عنوان جاذب در حذف نیترات از محلولهای آبی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی - آزمایشگاهی، تأثیر متغیرهای مختلف بر فرآیند حذف نیترات، از جمله مقدار جاذب 1 تا 3 گرم در لیتر، غلظت اولیه نیترات 50 تا 150 میلی‌گرم در لیتر، 4PH تا 10 و زمان تماس 120-15 دقیقه بررسی شدند. همچنین مطالعات سینتیک جذب و ایزوترم فروندلیچ و لانگمویر مورد مطالعه قرار گرفت. در نهایت داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار EXCEL مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: مطالعه نشان داد که حداکثر حذف نیترات در pH برابر با 4، دُز جاذب 3mg/l و زمان تعادل 90 دقیقه اتفاق می‌افتد. فرآیند جذب نیترات، از ایزوترم فروندلیچ با (0/9951=R2) و از سینتیک درجه دوم (0/9998=R2) تبعیت میکند. نتیجه‌گیری: زئولیت اصلاح شده با سورفاکتانت قابلیت بالایی برای حذف نیترات دارد، لذا با توجه به در دسترس و ارزان بودن زئولیت و روش ساده اصلاح آن میتواند برای حذف سایر آلاینده‌های آنیونی نیز به‌کار گرفته شود.
الهام السادات حیدری؛ حسین علیدادی؛ مریم سرخوش؛ سمیه صادقیان
چکیده
زمینه و هدف: فرآیند تولید سیمان هر ساله باعث تولید میلیون‌ها تن محصول جانبی از جمله گرد‌و‌غبار، گازهای سمی و فلزات سنگین شده که خطرات بهداشتی- تنفسی و آلودگی زیست محیطی را به‌دنبال خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آثار زیست محیطی کارخانه سیمان زاوه - تربت‌حیدریه با استفاده از ماتریس لئوپولد ایرانی انجام شد. مواد و روش‌ها: ...
بیشتر
زمینه و هدف: فرآیند تولید سیمان هر ساله باعث تولید میلیون‌ها تن محصول جانبی از جمله گرد‌و‌غبار، گازهای سمی و فلزات سنگین شده که خطرات بهداشتی- تنفسی و آلودگی زیست محیطی را به‌دنبال خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آثار زیست محیطی کارخانه سیمان زاوه - تربت‌حیدریه با استفاده از ماتریس لئوپولد ایرانی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی ابتدا وضعیت موجود محیط زیست منطقه مورد بررسی قرار گرفت، سپس با مرور منابع فنی پروژه، در جهت شناسایی مهمترین فعالیت‌های فاز بهره‌برداری و ساختوساز اقدام گردید. در نهایت روش ماتریس ایرانی به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه سیمان انتخاب شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه، عمده اثرات منفی زیست محیطی در بخش فیزیکی به ترتیب شامل: آلودگی و فرسایش خاک، آلودگی هوا و آلودگی صوتی؛ و عمده اثرات منفی در بخش بیولوژیکی به ترتیب شامل: تأثیر بر تراکم گونه‌های گیاهی و جانوری و کیفیت زیستگاه میباشد. بر اساس ارزیابی با استفاده از روش ماتریس ایرانی بر روی کارخانه سیمان زاوه به تفکیک فازهای ساختوساز و بهره‌برداری، تعداد ستون با میانگین ارزشی کمتر از 3/1- وجود نداشت و تعداد ردیف با میانگین کمتر از 3/1- کمتر از 50% بود. نتیجه‌گیری: در صورت اتخاذ راهکارهای جامع مدیریت محیط زیست میتوان به میزان زیادی آثار منفی را در محیط کاهش داد. بنابراین از نظر ماتریس ایرانی، پروژه احداث کارخانه سیمان زاوه – تربت حیدریه، همراه با اجرای طرحهای بهسازی قابل قبول است.
علی اصغر نوائی فیض ابادی؛ حسین علیدادی؛ علی اصغر نجف پور؛ محمود دنکوب؛ محسن یزدانی؛ معصومه ساقی؛ محمد ناصر شفیعی
چکیده
زمینه و هدف: ارزیابی اثرات زیست محیطی، دیدگاهی اجرایی در جهت توسعه پایدار است. مواد زاید جامد موجب آلودگی محیط زیست شده و مدیریت، کنترل صحیح و بهداشتی آن، نقش مهمی در ارتقاء بهداشت و سلامت جامعه دارد. به منظور جلوگیری از این مخاطرات، احداث کارخانه‌های کمپوست نیز باید با ارزیابی اثرات زیست محیطی همراه باشد. از این نظر، انتخاب مکان مناسب ...
بیشتر
زمینه و هدف: ارزیابی اثرات زیست محیطی، دیدگاهی اجرایی در جهت توسعه پایدار است. مواد زاید جامد موجب آلودگی محیط زیست شده و مدیریت، کنترل صحیح و بهداشتی آن، نقش مهمی در ارتقاء بهداشت و سلامت جامعه دارد. به منظور جلوگیری از این مخاطرات، احداث کارخانه‌های کمپوست نیز باید با ارزیابی اثرات زیست محیطی همراه باشد. از این نظر، انتخاب مکان مناسب ، یکی از وظایف مهم در برنامه مدیریت مواد زاید در جوامع در حال توسعه است. مطالعه حاضر با هدف تعیین روشهای ارزیابی اثرات زیست محیطی صورت گرفت. روش‌کار: در این مطالعه مروری با استفاده از کلید واژه‌های compost plants، environmental impact assessment، iran، مقالات مرتبط در پایگاه‌های اطلاعاتی google schoolar، iranmedex، SID، Magiran سیویلیکا جستجو و مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته‌ها: بر اساس روش این مطالعه ،مقالات در بازه زمانی 1374 الی 1395مورد بررسی قرار گرفتند که ازتعداد 54 مقاله یافت شده ،40مقاله مرتبط با موضوع بود. روشهای مورد بررسی ارزیابی اثرات زیست محیطی مقالات ، روش ارزیابی ادکینز و بروک، روش ارزیابی ماتریس لئوپولد، روش ماتریس ریاضی، روش ماتریس اثرات سریع، ماتریس اثرات متقابل، چک لیست سنجشی و ماتریس نوع سوم بوده است. نتیجه‌گیری: در اکثر مطالعات مورد بررسی، از ماتریس لئوپولد برای ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث کارخانه استفاده شده بود. روش ماتریس لئوپولد به دلیل دقت بالا، بررسی در دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری، تعیین محل مناسب و در انتها امتیازدهی محل انتخابی برای احداث کارخانه کمپوست بیشتر مورد توجه افراد پژوهشگر و متخصص قرار گرفته است.
حسین علیدادی؛ حبیب الله اسماعیلی؛ سیده فاطمه آقایی؛ سید ابوالفضل میرزایی؛ محمد ناصر شفیعی جعفرآبادی
چکیده
زمینه و هدف: امروزه یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی، پسماند تولیدی در مراکز دندانپزشکی است که به علت داشتن عوامل خطرناک، سمی و بیماریزا از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف بررسی وآنالیز زباله های تولیدی در مطب های دندانپزشکی شهر بجنورد انجام شد. روش کار: تعداد 28 مطب دندانپزشکی شهر بجنورد مورد مطالعه قرار گرفت. از هر مطب ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی، پسماند تولیدی در مراکز دندانپزشکی است که به علت داشتن عوامل خطرناک، سمی و بیماریزا از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف بررسی وآنالیز زباله های تولیدی در مطب های دندانپزشکی شهر بجنورد انجام شد. روش کار: تعداد 28 مطب دندانپزشکی شهر بجنورد مورد مطالعه قرار گرفت. از هر مطب سه نمونه در سه روز متوالی هر هفته برداشت شد. نمونه ها به صورت دستی جداسازی و به 64 جزء تفکیک شده و با ترازوی دیجیتال با دقت 01/0 گرم توزین شدند. اجزا بر اساس پتانسیل خطرزایی در 4 گروه دسته بندی شدند. اطلاعات با استفاده از روش آمار توصیفی، توسط نرم افزار SPSS نسخه 19 و Excel تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها: سهم تولید پسماند های عفونی، شبه خانگی، شیمیایی و دارویی و سمی به ترتیب 85/40، 99/49، 47/7، 69/1 درصد بود. کل پسماند دندانپزشکی تولیدی سالیانه در بجنورد 31/6162 کیلوگرم می باشد. اجزای اصلی تشکیل دهنده زباله های تولیدی در مطب های دندانپزشکی بجنورد 16 جزء بوده که در مجموع بیش از 80 درصد زباله های دندانپزشکی را تشکیل می دهند. نتیجه‌گیری: آموزش دندان‌پزشکان جهت انجام فعالیت های مربوط به کاهش، جداسازی و بازیافت پسماند در داخل مطب مطابق با دستورالعمل ها پیشنهاد می شود زیرا با تفکیک بخش قابل بازیافت زباله های دندانپزشکی از سایر بخش ها، می توان حجم زیادی از پسماندها را کم کرد که این مقدار بخش قابل توجهی از هزینه های جمع آوری و حمل و نقل و دفع و بی خطرسازی را کم می کند
جواد مومنی دمنه؛ فاطمه جولایی؛ حسین علیدادی؛ رویا پیروی
چکیده
زمینه و هدف: آب زیرزمینی یکی از منابع مهم بهره‌برداری در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. لذا پراکنش مکانی و زمانی کیفیت آب‌های زیرزمینی حائز اهمیت است. هدف از این پژوهش، ارزیابی دقت روشهای درون‌یابی مکانی جهت پیش‌بینی پراکنش مکانی بعضی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی نظیر سختی کل، غلظت یون کلسیم، pH، منیزیم و غلظت یون سولفات بود. ...
بیشتر
زمینه و هدف: آب زیرزمینی یکی از منابع مهم بهره‌برداری در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. لذا پراکنش مکانی و زمانی کیفیت آب‌های زیرزمینی حائز اهمیت است. هدف از این پژوهش، ارزیابی دقت روشهای درون‌یابی مکانی جهت پیش‌بینی پراکنش مکانی بعضی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی نظیر سختی کل، غلظت یون کلسیم، pH، منیزیم و غلظت یون سولفات بود. مواد و روش ها: در این مطالعه داده های مربوط به 44 نمونه چاه بهره‌برداری دشت گناباد مورد استفاده قرار گرفت. سپس روشهای تابع فاصلة معکوس وزن‌دار، کریجینگ ساده، کریجینگ معمولی و کریجینگ جهانی، تابع شعاعی، تخمینگر عام و تخمینگر موضعی بررسی شد. پس از نرمال سازی داده ها، پلات QQ ترسیم گردید. به منظور انتخاب مدل مناسب برای برازش، روشهای ارزیابی متقابل و خطاهای تخمین شامل MBE ، RMSE، MARE و MAPE مورد استفاده قرار گرفتند. در نهایت بهترین روش درون یابی انتخاب شد. با استفاده از روش های زمین آمار در نرم افزار GIS نقشه های پهنه بندی پارامترهای آب زیرزمینی تهیه شد. یافته ها: مدل پهنه بندی نهایی نشان داد، در قسمت میانی و جنوب غربی و غرب دشت گناباد به طور متوسط پارامترهای بررسی شده از میانگین کل آن ها در دشت کمتر بوده است. با حرکت از شمال و شمال شرق و شرق دشت به طرف مرکز، جنوب و جنوب غربی دشت غلظت و تراکم کلیه پارامترها کاهش می‌یابد. نتیجه گیری: به منظور پهنه بندی پارامترهای کیفی آب، روشهای کریجینگ بر سایر روشهای زمین آمار ارجحیت دارند.
رؤیا پیروی؛ حسین علیدادی؛ الله بخش جاوید؛ علی اصغر نجف پور؛ حبیب الله اسماعیلی؛ فاطمه جولائی
چکیده
زمینه و هدف: آب مهمترین مسئله چالش برانگیز جهان است. بحران آب در ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک، جدی تر از دیگر کشوها است. هدف از این مطالعه، مدل سازی تغییر کیفیت آب چاه های منطقه کشف رود دشت مشهد، ناشی از خشک سالی در سال های 86 تا 89 بود. مواد و رو شها: جامعه پژوهش، چاه های آب آشامیدنی و پیزومتریک منطقه کشف رود دشت مشهد بود. ...
بیشتر
زمینه و هدف: آب مهمترین مسئله چالش برانگیز جهان است. بحران آب در ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک، جدی تر از دیگر کشوها است. هدف از این مطالعه، مدل سازی تغییر کیفیت آب چاه های منطقه کشف رود دشت مشهد، ناشی از خشک سالی در سال های 86 تا 89 بود. مواد و رو شها: جامعه پژوهش، چاه های آب آشامیدنی و پیزومتریک منطقه کشف رود دشت مشهد بود. آمار بازه زمانی سال های 86 تا 89 مربوط به کیفیت و سطح ایستایی 16 حلقه چاه موجود در منطقه، به همراه پارامترهای هواشناسی استخراج گردید. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS و Excel تجزیه و با نرم افزار STELLA مدل سازی شدند. برای یافتن ارتباط بین کیفیت ( TH و TDS ) و افت آب در سطح معنی داری 5 درصد، از آزمون طبیعی و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: سطح آب طی بازه سال های 86 تا 89 حدود 6 متر افت داشته است. کمترین بارندگی با میزان 104/7 در سال های 78 تا 79 و بیشترین در سال های 71 تا 72 به میزان 6/ 414 میلی متر بوده است. در ماه های گرم حداکثر دما بین 35 تا 40 درجه سانتیگراد بوده که افت شدید سطح ایستایی آب و همچنین کمبود بارش مشاهده شده است. تنها در مورد چاه شماره 5 ( 028 / P=0 ) و 9 ( 024 / P =0 ) بین تغییرات سطح آب و TH رابطه معنی دار بود. طبق نتایج خروجی مدل، می توان گفت مدل توانسته است غلظت شاخص های آب زیرزمینی را با صحت خوبی برآورد کند. نتیجه گیری: افت مذکور در آب زیرزمینی منطقه، نشانگر لزوم برنامه ریزی و مدیریت درست منابع آبی و بارندگی است تا از تأثیرات خشک سالی ازجمله تغییر کیفیت، جلوگیری شود
رؤیا پیروی؛ محمد واحدیان شاهرودی؛ حسین علیدادی؛ ملیحه نوری سیستانی
چکیده
زمینه و هدف: بازرسان بهداشت محیط، عضو ضروری سیستم بهداشتی هستند و در پیشگیری از بیماری ها نقش بسزایی دارند. آنها نقش و وظایف خود را از طریق مشاوره، بازرسی و پایش ایفا می کنند و در صورت لزوم، قوانین بهداشتی را به کار می برند. حفاظت از بهسازی محیط و ارتقای سلامت جامعه، مستلزم وجود قوانین محکمی است که بتواند آثار سوء آلودگی های محیط ی را ...
بیشتر
زمینه و هدف: بازرسان بهداشت محیط، عضو ضروری سیستم بهداشتی هستند و در پیشگیری از بیماری ها نقش بسزایی دارند. آنها نقش و وظایف خود را از طریق مشاوره، بازرسی و پایش ایفا می کنند و در صورت لزوم، قوانین بهداشتی را به کار می برند. حفاظت از بهسازی محیط و ارتقای سلامت جامعه، مستلزم وجود قوانین محکمی است که بتواند آثار سوء آلودگی های محیط ی را به پایین ترین سطح ممکن برساند. لذا این مطالعه با هدف تعیین آگاهی بازرسان بهداشت محیط، نسبت به مرحل ههای اجرایی ماده 13 انجام شد. مواد و رو شها: این مطالعه توصیفی و مقطعی است که در سال 1393 انجام شد، پرسشنامه توسط بازرسان تکمیل و نمره دهی شد. رابطه بین میزان آگاهی و مشخصات دموگرافیک با کمک نرم افزار SPSS و آزمون آماری تی زوجی، آنالیز واریانس یک طرفه و کای - دو، در سطح معنی داری 5 درصدتجزیه وتحلیل گردید.یافته ها: میانگین سنی افراد ( 54 بازرس بهداشت محیط) برابر با 2/ 6 ± 2/ 34 و میانگین سابقه کاری آنها 8/ 7± 35 / 10 سال بود. شمار افراد با آگاهی خوب، تقریباً با تعداد افراد با آگاهی ضعیف برابر بوده است. بیشترین درصد افراد ( 3/ 33 درصد) آگاهی متوسط داشتند. رابطه آگاهی با وضعیت استخدامی ( p=0/036) ) و مقطع تحصیلی معنادار بود ( 05 / .p=0) نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش و اهمیت نقش بازرسان بهداشت محیط در ارتقای سطح سلامت جامعه، نیاز به برنامه ریزی برای ارتقای سطح آگاهی بازرسان درباره مرحله های اجرایی ماده 13 احساس می شود. برای اجرایی شد این امر، به تدوین برنامه های آموزشی بدو استخدام و آموزش مداوم نیاز است.