علیرضا بهزادی؛ امیرحسین یزدان بخش
چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر نگرانی از حضور ترکیبات دارویی در پساب در حال افزایش است. انواع مختلفی از باقی‌مانده ترکیبات آنتی‌بیوتیک‌های پرکاربرد خانواده تتراسایکلین در آبهای محیطی در غلظت‌های نسبتاً کم و به‌طور مداوم یافت می‌شوند که اثرات نامطلوبی بر سلامتی انسان و محیط زیست دارند. مطالعه حاضر با هدف سنتز ایروژل‌های ...
بیشتر
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر نگرانی از حضور ترکیبات دارویی در پساب در حال افزایش است. انواع مختلفی از باقی‌مانده ترکیبات آنتی‌بیوتیک‌های پرکاربرد خانواده تتراسایکلین در آبهای محیطی در غلظت‌های نسبتاً کم و به‌طور مداوم یافت می‌شوند که اثرات نامطلوبی بر سلامتی انسان و محیط زیست دارند. مطالعه حاضر با هدف سنتز ایروژل‌های آلی با سطح ویژه بالا جهت حذف آنتی بیوتیک مینوسایکلین انجام شده است.مواد و روشها: در این پژوهش، ایروژل رزورسینول فرمالدهید با استفاده از روش سل-ژل سنتز و تحت شرایط محیطی خشک گردید. در ادامه ایروژل با استفاده از گرافن اصلاح گردید و نهایتا عملکرد نمونه‌های سنتز شده به عنوان جاذب تحت پارامترهای مختلف از قبیل pH محلول(12-2)، مقدار جاذب (10-4 میلی گرم) و زمان تماس جاذب با آنتی بیوتیک (3-24 ساعت) مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت مشخصه‌یابی نمونه‌های ساخته شده از آزمون‌های طیف سنجی رامان، میکروسکوپ الکترونی (FE-SEM) و BET استفاده شد و سپس بازده حذف آنتی بیوتیک مینوسایکلین توسط نمونه ها با استفاده از آزمون اسپکتروسکپی UV-Vis سنجیده شد.یافته‌ها: نتایج آزمون BET نشان داد که سطح ویژه مربوط به نمونه ایروژل رزورسینول فرمالدهید با یک درصد وزنی گرافن، نسبت به ایروژل خالص افزایش یافته است. همچنین با توجه به نتایج مشخص شد که درصد حذف آنتی بیوتیک مینوسایکلین برای نمونه‌های خالص و اصلاح شده به ترتیب برابر با 6/71% و 1/92% در pH های بهینه 4 و 6 می باشد.نتیجه گیری: ایروژل رزورسینول فرمالدهید اصلاح شده با گرافن، جاذبی مناسب جهت حذف آنتی بیوتیک مینوسایکلین از محلول های آبی می‌باشد.
لاله رومیانی؛ مهسا مستوفی پور
چکیده
زمینه و هدف: نیترات به‌عنوان یکی از شاخص‌های شیمیایی آلودگی آب مورد بررسی قرار می‌گیرد. هدف این تحقیق بررسی حذف نیترات از محیط‌های آبی با استفاده از نانوکامپوزیت سلولز Fe3O4/ZnO به‌عنوان یک جاذب کارآمد بوده است.مواد و روشها: این تحقیق به‌صورت تجربی در یک رآکتور ناپیوسته انجام شد. متغیرهای مؤثر بر فرآیند جذب عبارتند از: pH (2، 4، 6، ...
بیشتر
زمینه و هدف: نیترات به‌عنوان یکی از شاخص‌های شیمیایی آلودگی آب مورد بررسی قرار می‌گیرد. هدف این تحقیق بررسی حذف نیترات از محیط‌های آبی با استفاده از نانوکامپوزیت سلولز Fe3O4/ZnO به‌عنوان یک جاذب کارآمد بوده است.مواد و روشها: این تحقیق به‌صورت تجربی در یک رآکتور ناپیوسته انجام شد. متغیرهای مؤثر بر فرآیند جذب عبارتند از: pH (2، 4، 6، 8 و 10)، زمان تماس (25، 50، 75، 100، 125، 150، 175، 200، 225، 250، 275 و 300 دقیقه)، غلظت نیترات (0، 50، 100، 150، 200 و 250 میلی‌گرم بر لیتر) ، دوز جاذب (0، 2، 4، 6، 8 و 10گرم بر لیتر) و سرعت اختلاط (0، 50، 100، 150، 200 و 250 دور بر دقیقه) بودند. سینتیک و ایزوترم‌های جذب نیز تعیین شد. برای اندازه‌گیری غلظت نیترات از دستگاه اسپکتوفتومتری و برای تعیین خصوصیات جاذب از SEM و FTIR استفاده شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد کهpH بهینه جذب 6 و با افزایش زمان تماس، مقدار جاذب و راندمان جذب افزایش یافت. سطح ویژه جاذب 10 مترمربع برگرم به دست آمد. آزمایش FTIR نشان داد که گروه‌های عاملی موجود بر روی جاذب نقش مهمی در جذب نیترات داشتند. داده‌های آزمایشگاهی از سینتیک درجه دوم تبعیت نموده و همچنین ایزوترم فروندلیچ برای توصیف فرآیند جذب مطابقت بهتری داشت.نتیجه گیری: باتوجه به نتایج به دست‌آمده نانوکامپوزیت Fe3O4/ ZnO/cellulose میتواند نیترات را با راندمان بالایی از محلول آبی جذب نماید.
فریبرز بهرامی؛ اصلان اگدرنژاد
چکیده
زمینه و هدف: به دلیل پیچیدگیهای موجود در سیستمهای آب زیرزمینی و همچنین محدودیتهای موجود، مدلسازی آبهای زیرزمینی به آسانی میسر نمیباشد. اما مدل شبکه عصبی مصنوعی دارای توانایی بالایی در مدلسازی سیستمهای پیچیده و غیرخطی هستند و از طرفی روشهای زمین آماری هم در مدلسازی آب زیرزمینی دارای دقت مناسبی میباشند.مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: به دلیل پیچیدگیهای موجود در سیستمهای آب زیرزمینی و همچنین محدودیتهای موجود، مدلسازی آبهای زیرزمینی به آسانی میسر نمیباشد. اما مدل شبکه عصبی مصنوعی دارای توانایی بالایی در مدلسازی سیستمهای پیچیده و غیرخطی هستند و از طرفی روشهای زمین آماری هم در مدلسازی آب زیرزمینی دارای دقت مناسبی میباشند.مواد و روشها: هدف از پژوهش حاضر شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی (SAR، TDS و EC) دشت دزفول اندیمشک با استفاده از مدلهای ANN-PSO و زمین آمار می باشد. بدین منظور از اطلاعات 61 حلقه چاه مشاهدهای موجود در دشت دزفول- اندیمشک استفاده شده است. ورودیهای مدل شبکه عصبی شامل پارامترهای کیفی SO42- ، pH ، HCO32-، Na+، Mg2+، Ca2+، TDS، SAR و EC در نظر گرفته شد.یافته ها: نتایج حاصل از شبیهسازی با مدل شبکه عصبی مصنوعی نشان داد، بالاترین دقت مدل ANN-PSO در شبیهسازی بهترتیب مربوط به پارامترهای EC، SAR و TDS است. نتایج حاصل از درونیابی با روش زمین آمار نشان داد، بالاترین دقت مدل کریجینگ در شبیهسازی بهترتیب مربوط به پارامترهای EC، TDS و SAR است. نتایج کلی حاصل از شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی نشان داد، که مدل ANN-PSO دقت بیشتری در شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی دشت درفول اندیمشک نسبت به مدل کریجینگ دارد. بهطوریکه مقدار R2 برای شبیهسازی پارامترهای SAR، TDS و EC با استفاده از مدل ANN-PSO در مرحله آزمون به ترتیب 92/0، 918/0 و 955/0 و با استفاده از مدل کریجینگ 902/0، 915/0 و 931/0 برآورد شد.نتیجه گیری: همچنین نتایج این پژوهش نشان داد، تلفیق مدلهای شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتمهای بهینهسازی به عنوان ابزاری مفید برای شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی کاربرد دارند.
مجتبی قره محمودلو؛ مصطفی رقیمی؛ مریم رمضانی مجاوری
چکیده
زمینه و هدف: فلوراید یکی از یونهای مهم در آب شرب است که در غلظت‌های کم و یا زیاد باعث بروز برخی مشکلات در رابطه با سلامت انسان نظیر پوسیدگی دندان، فلوئوروسیس دندانی و یا فلوئوروسیس اسکلتی می‌شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی غلظت فلوراید و همچنین عوامل موثر در پراکندگی میزان فلوراید در منابع تأمین آب شرب استان گلستان انجام‌شد.مواد و ...
بیشتر
زمینه و هدف: فلوراید یکی از یونهای مهم در آب شرب است که در غلظت‌های کم و یا زیاد باعث بروز برخی مشکلات در رابطه با سلامت انسان نظیر پوسیدگی دندان، فلوئوروسیس دندانی و یا فلوئوروسیس اسکلتی می‌شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی غلظت فلوراید و همچنین عوامل موثر در پراکندگی میزان فلوراید در منابع تأمین آب شرب استان گلستان انجام‌شد.مواد و روشها: بدین منظور ابتدا باتوجه به نحوه پراکندگی نهشته‌های لسی، استان گلستان به چهار منطقه تقسیم‌بندی شد. در مرحله بعد نمونه‌های مربوط به آب زیرزمینی از این مناطق جمع‌آوری و پارامترهای شیمیایی نظیر TDS، HCO3-، Cl-، SO42-، NO3-، NO2-، F-، PO42-، Ca2+، Mg2+، Na+، K+ وFe2+ آنالیز شدند. پس از بررسی‌های هیدروژئوشیمیایی و آماری ارتباط بین فلوراید با نهشته‌های لسی و برخی پارامترهای شیمیایی بررسی‌شد. یافته‌ها: نتایج مربوط به مناطق چهارگانه نشان داد، میزان فلوراید ارتباط مستقیم با گسترش نهشته‌های لسی دارد بطوریکه در منطقه 1 شامل شهرهای مراوه‌تپه، کلاله و گنبد با بیشترین پراکندگی نهشته‌های لسی، میزان فلوراید بیش از مناطق دیگر می‌باشد. نتایج نشان از همبستگی بالای یون فلوئور با برخی از یونهای نظیر کلسیم، بیکربنات، آهن، سدیم و فسفات دارد. همچنین همبستگی بالایی بین هدایت الکتریکی بعنوان پارامتر شوری و غلظت فلوراید در آب زیرزمینی و دیگر منابع آبی در استان وجود دارد. بطوریکه با افزایش شوری، میزان فلوراید در منابع آبی استان افزایش چشمگیری داشته‌است. براساس نمودار گیبس، واکنش آب-سنگ عامل اصلی کنترل کننده شیمی آب زیرزمینی و در نتیجه محتمل‌ترین عامل برای ورود فلوراید به آب زیرزمینی در محدوده مورد مطالعه می‌باشد.نتیجه‌گیری: سیمان شیمیایی لس‌ها به همراه برخی از کانی‌های رسی منشا اصلی فلوراید در منابع آب زیرزمینی در منطقه 1 با بیشترین پراکندگی نهشته‌های لسی است. آب شور لایه‌های تحتانی و نفوذ آنها به سفره‌های آب شیرین منطقه را می‌توان بعنوان منشا دوم فلوراید در دشت گرگان به‌حساب آورد.
آوا حیدری؛ زهرا جعفرپور چک آب؛ محمد فرزام؛ عباس روحانی
چکیده
زمینه و هدف: عناصر سنگین با ورود از طریق زنجیره‌غذایی سلامت انسان را به خطر می‌اندازند. مصرف سبزیجات آلوده به فلزات سنگین خطری برای سلامت انسان محسوب می‌شود. تحقیق حاضر به تعیین غلظت برخی فلزات سنگین در گیاه خرفه و ارزیابی میزان خطر سلامت آنها در این گیاه پرداخته است.مواد و روشها: پس از افزودن سطوح (0، 15و 30 میلی‌گرم برکیلوگرم) نانو ...
بیشتر
زمینه و هدف: عناصر سنگین با ورود از طریق زنجیره‌غذایی سلامت انسان را به خطر می‌اندازند. مصرف سبزیجات آلوده به فلزات سنگین خطری برای سلامت انسان محسوب می‌شود. تحقیق حاضر به تعیین غلظت برخی فلزات سنگین در گیاه خرفه و ارزیابی میزان خطر سلامت آنها در این گیاه پرداخته است.مواد و روشها: پس از افزودن سطوح (0، 15و 30 میلی‌گرم برکیلوگرم) نانو ذرات آهن به خاک آلوده به نیکل و آماده‌سازی تیمارها، اقدام به کشت گلدانی گیاه خرفه در این تیمارها شد. پس از عصاره‌گیری نمونه‌ها، غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه ICP-OEC اندازه‌گیری شد و فاکتورهای تجمع‌زیستی، انتقال، دریافت روزانه و شاخص‌های خطرپذیری فلزات سنگین برای انسان محاسبه شد.یافته‌ها: بیشترین غلظت نیکل و آهن در ریشه و اندام‌هوایی خرفه در تیمار 30 میلی‌گرم بر کیلوگرم نانو ذرات آهن بود. TF نیکل و آهن برای خاک-ریشه <1 اما برای ریشه- ساقه >1 بود. مقدار BAF در خرفه برای عناصر نیکل و آهن <1 بدست آمد. مقادیر HRI برای آهن و نیکل <1 بود که نشان‌دهنده خطرات کم برای مصرف خرفه در خاک مورد مطالعه است. بنابراین با وجود HRI <1 برای نیکل و آهن در همه تیمارها برای کودکان نسبت به بزرگسالان بالاتر بود، بطور کلی مقادیر HRI برای نیکل بالاتر از آهن بود.نتیجه‌گیری: ضریب خطرپذیری عناصر مورد مطالعه در گیاه خرفه <1 بود و بیانگر عدم وجود بیماریهای غیرسرطانی برای مصرف‌کنندگان است. به‌طور کلی نتایج نشان داد HRI عناصر سنگین برای هر دو گروه سنی مورد مطالعه <1 بوده و بیانگر این است که خرفه در این خاک در وضعیت امن قرار دارد.
معصومه عامریان
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مصرف بامیه کنترل غلظت فلزات سنگین در مواد غذایی برای اطمینان از ایمنی سلامت فرد ضروری است. لذا این تحقیق با هدف مطالعه‌ی غلظت فلزات سنگین و نیترات در بامیه‌ی گلخانه‌ای یکی از گلخانه‌های شهرستان کرمانشاه انجام شد. مواد و روشها: نمونه‌برداری از گلخانه‌ی کشت بامیه شهرستان کرمانشاه و طی سه مرحله با ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مصرف بامیه کنترل غلظت فلزات سنگین در مواد غذایی برای اطمینان از ایمنی سلامت فرد ضروری است. لذا این تحقیق با هدف مطالعه‌ی غلظت فلزات سنگین و نیترات در بامیه‌ی گلخانه‌ای یکی از گلخانه‌های شهرستان کرمانشاه انجام شد. مواد و روشها: نمونه‌برداری از گلخانه‌ی کشت بامیه شهرستان کرمانشاه و طی سه مرحله با فاصله زمانی 2 هفته‌‌ای و در مجموع با 9 نمونه انجام گرفت. غلظت فلزات سنگین با طیفسنج جذب اتمی و میزان نیترات با دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج 410 نانومتر اندازه‌گیری شدند. برای ارزیابی خطر مصرف سبزیجات برای سلامت انسان از شاخص ریسک بهداشتی بیماریهای غیرسرطانی استفاده گردید. یافته‌ها: طبق نتایج به‌دست آمده، تفاوت معنی‌داری بین سه تاریخ برداشت بامیه با غلظت نیکل، مس، روی، آهن، کادمیوم، سرب و نیترات مشاهده شد و با افزایش میزان رشد گیاه و تعداد برداشت غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه و نیترات کاهش نشان داد. بیشترین میزان نیکل (386/1 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، مس (393/16 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، روی (500/54 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، سرب (880/1 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، آهن (887/105 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، کادمیوم (0710/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و نیترات (000/31 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در برداشت اول مشاهده گردید. غلظت کلیه‌ی فلزات سنگین مورد مطالعه به‌جز سرب کمتر از حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود. شاخص ریسک بهداشتی برای بیماریهای غیرسرطانی برای فلزات مورد مطالعه و نیترات کمتر از یک بود. درنتیجه مصرف بامیه‌ی گلخانه‌ای در گلخانه‌ی شهرستان کرمانشاه مشکلی برای سلامت انسان در بر ندارد.نتیجه‌گیری: هیچ نگرانی در مورد بیماریهای غیرسرطانی و خطر سرطان‌زایی مصرف فلزات سنگین در بامیه وجود ندارد. بنابراین برای مدیریت بهینه و جلوگیری از آلودگی بیشتر، مطالعه منشأ و تعیین مقادیر فلزات سنگین برای آلودگی احتمالی موادغذایی از خاک، آب و گرد و غبار منطقه توصیه می‌شود.
میلاد عبدالهی؛ علیرضا پورخباز؛ احمد خوش بین
چکیده
زمینه و هدف: فلزات سنگین به عنوان یکی از گروه های مهم آلاینده های محیط آبی، در اثر فعالیت های طبیعی و انسانی به اکوسیستم های آبی وارد می گردند. این فلزات ممکن است در بدن آبزیان، از جمله ماهی انباشته شده و خطری بالقوه برای سلامتی بوم سازگان و موجودات زنده، به ویژه برای انسان محسوب شوند. در این پژوهش به بررسی غلظت سه فلز سنگین جیوه، آرسنیک ...
بیشتر
زمینه و هدف: فلزات سنگین به عنوان یکی از گروه های مهم آلاینده های محیط آبی، در اثر فعالیت های طبیعی و انسانی به اکوسیستم های آبی وارد می گردند. این فلزات ممکن است در بدن آبزیان، از جمله ماهی انباشته شده و خطری بالقوه برای سلامتی بوم سازگان و موجودات زنده، به ویژه برای انسان محسوب شوند. در این پژوهش به بررسی غلظت سه فلز سنگین جیوه، آرسنیک و مس بافت عضله، کبد و پوست در دو گونه ماهی شوریده (Otolithes ruber) و کوتر (Sphyraena forsteri) در بنادر صیادی کنارک و پزم پرداخته شد.مواد و روش ها: تعداد 36 نمونه ماهی از بنادر کنارک و پزم جمع‌آوری گردید.. پس از آماده‌سازی نمونه‌ها، به روش هضم اسیدی، غلظت عناصر سنگین جیوه، آرسنیک و مس به وسیله دستگاه جذب اتمى تعیین گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS، ورژن 20 و آزمون‌های ANCOVA (کواریانس) و آزمون همبستگی پیرسون در سطح معنی‌داری 05/0 انجام شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد، بین مقادیر فلزات مورد مطالعه در بافت عضله، کبد و پوست شوریده و کوتر اختلاف معنی‌داری وجود ندارد (P>0/05). میانگین غلظت فلزات سنگین مس، جیوه و آرسنیک در بافت عضله ماهی شوریده به ترتیب 61/3، 01/0 و 02/0 و ماهی کوتر به ترتیب 38/2، 01/0 و 02/0 میکروگرم در گرم بود.نتیجه‌گیری: میزان غلظت فلزات سنگین در بافت عضله کمتر از حد مجاز استانداردهای بین المللی سازمان بهداشت جهانی و سازمان جهانی غذا و کشاورزی بود.
علیرضا زهرایی رمضانی؛ مجید کبابیان؛ حسن وطن دوست؛ مژگان بنی اردلانی؛ سید حسن موسی کاظمی؛ سعیده یوسفی؛ امیر حسین محوی؛ امراله آذرم؛ سودابه حامدی شهرکی؛ شاهرخ ایزدی؛ زهراء حاجیوند؛ حامد زهرایی رمضانی
چکیده
چکیدهزمینه و هدف : بیماری های منتقله توسط پشه ها از مشکلات جدی بهداشتی در بسیاری از کشورهای جهان است و توزیع گسترده ناقلین آنها تأثیر زیادی در انتقال و شیوع این بیماری ها دارد. پشه ها نقش اساسی در انتقال آربوویروس هایی مانند تب زرد، تب دانگ، چیکن گونیا سیندبیس ، زیکا،تب دره ریف ،باتایی ویروس،اوسوتو ویروس، آنسفالیت اسبی شرقی و ویروس ...
بیشتر
چکیدهزمینه و هدف : بیماری های منتقله توسط پشه ها از مشکلات جدی بهداشتی در بسیاری از کشورهای جهان است و توزیع گسترده ناقلین آنها تأثیر زیادی در انتقال و شیوع این بیماری ها دارد. پشه ها نقش اساسی در انتقال آربوویروس هایی مانند تب زرد، تب دانگ، چیکن گونیا سیندبیس ، زیکا،تب دره ریف ،باتایی ویروس،اوسوتو ویروس، آنسفالیت اسبی شرقی و ویروس نیل غربی دارند، همچنین آنها مظنون به انتقال عوامل بیماریهای نوپدیدی مانند ویروس زیکا و SARS-CoV-2 (عامل COVID-19) در جهان می باشند.روش های مختلفی برای کنترل لارو پشه ها وجود دارد. یک چالش مهم در برنامه های کنترل پشه ها، مقاومت آنها در برابر گروه های مختلف حشره کش ها است. استفاده از امواج اولتراسونیک یک روش جدید و دوستار طبیعت برای کنترل پشه های مقاوم به حشره کش ها می باشد. مواد و روش ها: در این مطالعه از دستگاه اولتراسونیک TI-H5 شرکت الما در برابر لاروهای سن 4 پشه کولکس پیپینس در شرایط آزمایشگاهی استفاده شد.متغیرهای مختلف از جمله برق (50، 100، 150 ،200 و 250 وات)، زمان قرار گرفتن در معرض (۱، 5/2، 5 ، 10 و ۱۵ دقیقه)در دو فرکانس 35 و130 کیلو هرتز استفاده شده است.یافته ها :میزان مرگ و میر لاروهای سن چهارم کولکس پیپینس در فرکانس 35 کیلوهرتز در زمان ها و توان های معین، حدود 100% و در فرکانس 130 کیلوهرتز با افزایش زمان و توان امواج ، این میزان نیز افزایش می یابد.نتیجه گیری: یکی از عوامل آلوده سازی محیط زیست و آب ها، حشره کش ها هستند. با توجه به مقاومت پشه ها در برابر حشره کش ها، روش جدید با استفاده از امواج اولتراسونیک برای کنترل لارو پشه ها مناسب است. ارزیابی این تجهیزات در شرایط طبیعی در فیلد، برای تاثیر آن بر روی موجودات هدف و غیر هدف توصیه می شود.
)