مهری موسوی بایگی؛ میترا محمدی؛ حامد رامیار
چکیده
زمینه و هدف: امروزه تولیدات صنعت مرغداری در سبد غذایی مردم، جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است . این صنعت علی رغم مزایای اقتصادی و افزایش روزافزون آن، چالش‌های زیست محیطی فراوانی ازجمله آلودگی هوا به همراه داشته است. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی آلودگی هوای مرغداری در یک دوره ی رشدی با استفاده از تکنیک‌های آماری و تعیین ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه تولیدات صنعت مرغداری در سبد غذایی مردم، جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است . این صنعت علی رغم مزایای اقتصادی و افزایش روزافزون آن، چالش‌های زیست محیطی فراوانی ازجمله آلودگی هوا به همراه داشته است. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی آلودگی هوای مرغداری در یک دوره ی رشدی با استفاده از تکنیک‌های آماری و تعیین کارایی سیستم یونیزاسیون هیبریدی در کاهش آلاینده‌های هوای این صنعت می‌باشد. مواد و روش ها: این تحقیق در یک مرغداری آزمایشی با استفاده از دستگاه یونیزاسیون بی‌پلار هیبریدی جهت کاهش ذرات معلق، آمونیاک، سولفید هیدروژن و میکروارگانیزم‌ها انجام گرفت. تاثیر سه پارامتر غلظت یون‌های منفی، میزان رطوبت و تهویه با دو سطح در دو تکرار بر کارایی سیستم مورد بررسی قرار گرفت. سپس داده‌ها با کمک نرم‌افزارهای SPSS و MSTAT-C و استفاده از روش‌های آماری آنووا و کروسکال والیس، در سطح معنی‌داری 1%، 5% و 10% تجزیه وتحلیل گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشترین مقدار کاهش ذرات معلق (88/40% PM2.5 و 91/31% PM10) توسط دستگاه مذکور مربوط به تیمار3 (حداقل میزان رطوبت و حداکثر یون و تهویه خاموش) در سطح اطمینان 90% و 95% و 99% بوده است. بیشترین میزان کاهش آمونیاک نیز مربوط به تیمار 3 با میانگین رتبه 13/50و حذف کامل سولفیدهیدروژن مربوط به تیمار 4 (حداکثر یون، حداقل رطوبت و تهویه روشن) با میانگین رتبه 14/50در سطح معناداری 10% بود. بیشترین مقدار کاهش میکروارگانیزم‌ها نیز مربوط به روز سوم با درجه ی یونیزاسیون 7 کیلوولت، تهویه خاموش و رطوبت 30% (تیمار 3)، می‌باشد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که با افزایش غلظت یون‌های منفی تولیدشده توسط دستگاه یونیزاسیون، تفاوت معناداری در کاهش آلاینده‌های مذکور توسط این سیستم در هوای مرغداری ایجاد میشود. لذا استفاده از سیستم یونیزاسیون بی‌پلار هیبریدی برای بهبود کیفیت هوای سالن‌های مرغداری، توصیه می‌گردد.
آرام سلیمی؛ فردین میراحمدی
چکیده
زمینه و هدف: استفاده از خواص ضدمیکروبی گیاهان دارویی می تواند اثرات ضدمیکروبی قابل‌ملاحظه ای داشته باشد. از این‌رو پژوهش کنونی با هدف بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره‌ی اتانولی گیاه برزا بر میکروارگانیسم های استافیلوکوکوس اورئوس (گرم مثبت)، اشرشیاکلی (گرم منفی)، کلستریدیوم پرفرینجنس و مخمر کلویورومایسس مارکسیانوس انجام شد. مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: استفاده از خواص ضدمیکروبی گیاهان دارویی می تواند اثرات ضدمیکروبی قابل‌ملاحظه ای داشته باشد. از این‌رو پژوهش کنونی با هدف بررسی اثرات ضدمیکروبی عصاره‌ی اتانولی گیاه برزا بر میکروارگانیسم های استافیلوکوکوس اورئوس (گرم مثبت)، اشرشیاکلی (گرم منفی)، کلستریدیوم پرفرینجنس و مخمر کلویورومایسس مارکسیانوس انجام شد. مواد و روش‌ها : اثر ضدمیکروبی عصاره ی الکلی گیاه برزا به روش دیسک دیفیوژن، چاهک آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی در میکروارگانیسم های مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین ترکیبات موجود در عصاره ی اتانولی گیاه برزا توسط دستگاه (GC-Mass) تعیین شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ی 25 در سطح 5 درصد انجام پذیرفت. یافته‌ها: براساس نتایج، کلستریدیوم پرفرینجنس و استافیلوکوکوس اورئوس حساس ترین میکروارگانیسم ها نسبت به رقت‌های 18/5، 37، 75 و 150 بودند. حداقل میزان مهارکنندگی عصاره ی مورد مطالعه برای باکتری گرم مثبت کلستردیوم‌پرفریجنس در حدود 8 میلی گرم بر میلی لیتر بود. هم چنین نتایج نشان داد که حداقل غلظت کشندگی برای تمام سویه های مورد استفاده در این پژوهش به جز سویه ی مخمری کلویورومایسس مارکسیانوس برابر با 1024 میلی‌گرم بر میلی لیتر به دست آمد.نتیجه‌گیرى: عصاره ی اتانولی گیاه برزا در محیط آزمایشگاهی فعالیت ضدمیکروبی قابل‌توجهی روی سویه‌های مورد مطالعه نشان داد. بنابراین لازم است که مطالعات بیش‌تری در مورد این گیاه انجام گیرد تا بتوان آن را به‌عنوان یک ماده ی ضدمیکروبی طبیعی و جدید معرفی نمود.
بهنام سارویی؛ سهیل سبحان اردکانی؛ سیدعلی جوزی
چکیده
زمینه و هدف: نظر به گسترش روزافزون صنایع پتروشیمی در ایران و ظرفیت بالای بروز حوادثی هم‌چون آتش‌سوزی و انفجار در این صنایع، این پژوهش با هدف ارزیابی ریسک حوادث مخازن حاوی مواد اشتعال‌زا در پتروشیمی شیراز با استفاده از روش پاپیونی (Bow-tie) انجام شد.مواد و روش‌ها: در این پژوهش، جامعه آماری شامل: مدیران، کارشناسان و کارمندهای پتروشیمی ...
بیشتر
زمینه و هدف: نظر به گسترش روزافزون صنایع پتروشیمی در ایران و ظرفیت بالای بروز حوادثی هم‌چون آتش‌سوزی و انفجار در این صنایع، این پژوهش با هدف ارزیابی ریسک حوادث مخازن حاوی مواد اشتعال‌زا در پتروشیمی شیراز با استفاده از روش پاپیونی (Bow-tie) انجام شد.مواد و روش‌ها: در این پژوهش، جامعه آماری شامل: مدیران، کارشناسان و کارمندهای پتروشیمی شیراز بود که با استفاده از روش پاپیونی و براساس چک لیست نسبت به ارزیابی و تحلیل ریسـک مخازن حاوی مواد اشتعال‌زا در پتروشیمی شیراز اقدام کردند. از طرفی، داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارBow Tie XP پردازش شدند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که از مجموع 233 مورد موانع پیشگیرانه و کاهنده، 193 مورد معادل 82/8درصد مربوط به عامل رفتاری بوده است. سه مورد معادل 1/29 درصد مربوط به‌عوامل سخت‌افزار فعال، 20 مورد معادل 8/58 درصد مربوط به عوامل فنی-اجتماعی، 12 مورد معادل 5/15 درصد مربوط به‌عوامل سخت‌افزار پیوسته و پنج مورد معادل 2/15 درصد نیز مربوط به‌عوامل سخت‌افزار غیرفعال بوده است. لذا، عوامل رفتاری از بیشترین میزان موانع پیشگیرانه و کاهنده برخوردار بوده و اختلاف فاحشی با سایر عوامل داشت.نتیجه‌گیری: افزایش آگاهی نیروی انسانی شاغل در واحدهای نگهداری و مراقبت از مخازن حاوی مواد اشتعال‌زا، می‌تواند راهکار مناسبی برای مدیران در راستای ارتقای سطح ایمنی این بخش‌ها باشد که این موضوع موید لزوم تغییر و ارتقا نگرش، اصلاح ساختار و برنامه‌ریزی آموزش‌های اثربخش و موثر در این حوزه است که هزینه‌های مستقیم بالایی نیز درپی نداشته، و در عین حال از شانس بازگشت سرمایه خوبی نیز برخوردار است.
برزین بهروج؛ هادی زاهدی؛ بهرام کلانتری؛ محمد حسین لهراسب
چکیده
زمینه و هدف: در ایران صنعت فولاد به لحاظ وجود منابع معدنی مورد نیاز در کشور، توانمندی نیروی انسانی، وجود بسترهای اقتصادی و اثربخشی تولید فولاد در رشد اقتصادی کشور، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنـابراین بایـد راهکارهایی اتخاذ گردد که ضمن کاهش خطرات محیط زیستی، صنعت فولاد به سمت توسعه پایدار پیش رود. هـدف از پژوهش حاضر ارزیابی و مدیریت ...
بیشتر
زمینه و هدف: در ایران صنعت فولاد به لحاظ وجود منابع معدنی مورد نیاز در کشور، توانمندی نیروی انسانی، وجود بسترهای اقتصادی و اثربخشی تولید فولاد در رشد اقتصادی کشور، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنـابراین بایـد راهکارهایی اتخاذ گردد که ضمن کاهش خطرات محیط زیستی، صنعت فولاد به سمت توسعه پایدار پیش رود. هـدف از پژوهش حاضر ارزیابی و مدیریت ریسک محیط زیستی کارخانه احیای مستقیم به روش EFMEA در شرکت توسعه آهن و فولاد گل گهر می باشد. مواد و روش ها: در ابتدا با بازدید میدانی تمامی خطرات و جنبه‌های محیط زیستی شناسـایی و بـا استفاده از روشEFMEA ارزیابی شد. RPN با حاصل ضرب احتمال، شدت و بازیافت یا گستره آلودگی به دست آمده است. در نهایت RPN ثانویه پس از تعریف و اعمال اقدامات کنترلی پیشنهادی محاسبه گردید.یافته ها: در این پژوهش 468 جنبه ریسک محیط زیستی شناسایی شد که از این میزان 258 ریسک در سطح ناچیز، 187 ریسـک در سطح کم، 17 ریسک در سطح متوسط و 6 ریسک در سطح بالا قرار داشتند.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مهمترین ریسک های موجود در واحد تولید بوده که بیشترین عدد ریسک مربوط به گازهای خروجی دودکش از جنبه انتشار گازهای گلخانه ای می باشد. پس از ارزیابی ثانویه و انجام اقدامات اصلاحی، مشخص گردید که استفاده از روش های مناسب مدیریت ریسک های محیط زیستی، برنامه ریزی صحیح، ارائه راهکارهای پیشگیرانه و اصلاحی می‌تواند از وقوع پیامدهای محیط زیستی جلوگیری و خطرات محیط زیستی ناشی از صنایع را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
زهرا خزایی؛ آزیتا کوشافر؛ سینا عطاروشن
چکیده
زمینه و هدف: سمیت و پایداری فلزات سنگین در محیط زیست سبب استفاده از درختان به عنوان شاخص زیستی شده است. این تحقیق با هدف ارزیابی فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در برگ دو گونه از گیاهان زینتی گل‌کاغذی و برهان‌گلی در فضای سبز شهری بندر ماهشهر در سال 1403 انجام شد.مواد و روش ها: روش تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی بود. نمونه های برگ درختان ...
بیشتر
زمینه و هدف: سمیت و پایداری فلزات سنگین در محیط زیست سبب استفاده از درختان به عنوان شاخص زیستی شده است. این تحقیق با هدف ارزیابی فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در برگ دو گونه از گیاهان زینتی گل‌کاغذی و برهان‌گلی در فضای سبز شهری بندر ماهشهر در سال 1403 انجام شد.مواد و روش ها: روش تحقیق از نوع توصیفی ـ تحلیلی بود. نمونه های برگ درختان گل‌کاغذی و برهان‌گلی از 13 منطقه با 3 تکرار در خرداد ماه سال 1403 در شهرستان بندر ماهشهر تهیه شدند. هضم شیمیایی نمونه‌های مورد مطالعه با استفاده از روش جکسون 1980 انجام شد. جهت سنجش فلزات سنگین از دستگاه جذب اتمی Perkin Elmer مدل900T ساخت کشور آمریکا استفاده گردید.یافته ها: میانگین غلظت کادمیوم، سرب و روی در برگ گل‌کاغذی 0/108، 0/154 و 1/705 میلی گرم بر کیلوگرم و در برگ برهان‌گلی به ترتیب 0/120، 0/184 و 1/996 میلی گرم بر کیلوگرم بود. میانگین غلظت کادمیوم (0/008= P-value ) و سرب ( 0/035 =P-value) در برگ گیاه برهان‌گلی بالاتر از گل‌کاغذی به دست آمد (0/05>p). میزان روی در برگ گیاه برهان‌گلی بالاتر از گل‌کاغذی بود (0/844= P-value )، اما از لحاظ آماری اختلاف معنی داری مشاهده نشد (0/05<p). مقایسه میانگین غلظت فلزات سنگین کادمیوم، سرب و روی در برگ گیاهان نشان می دهد که مقادیر فلزات سنگین در برگ برهان‌گلی بالاتر از گل‌کاغذی بود و بر اساس تجزیه وتحلیل آماری آزمون مستقل اختلاف معنی داری داشت (0/05>p).نتیجه گیری: میزان کادمیوم، سرب و روی در برگ گیاهان برهان‌گلی و گل‌کاغذی در محدوده ی طبیعی بود. همچنین کادمیوم، سرب و روی در مقایسه با مقادیر مجاز استاندارد پایین تر می باشند. با توجه به نتایج، به نظر می رسد این دو گونه مورد مطالعه جهت گیاه پالایی فلزات سنگین مناسب نمی باشند.
ایمان همایون نژاد؛ پرییا امیریان
چکیده
زمینه و هدف: مدیریت، کنترل و تصفیه‌ی فاضلاب‌های صنعتی به لحاظ زیست‌محیطی و حفظ آب‌های زیرزمینی یک ضرورت به‌شمار می‌رود. استفاده از روش‌هایی علمی و جدید که در عین‌حال فاقد پیچیدگی‌های فنی سامانه‌های پیشرفته‌ی تصفیه نیز باشند، امکان‌سنجی می‌گردند. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه‌ی تجربی با رویکرد کاربردی در مقیاس آزمایشگاهی ...
بیشتر
زمینه و هدف: مدیریت، کنترل و تصفیه‌ی فاضلاب‌های صنعتی به لحاظ زیست‌محیطی و حفظ آب‌های زیرزمینی یک ضرورت به‌شمار می‌رود. استفاده از روش‌هایی علمی و جدید که در عین‌حال فاقد پیچیدگی‌های فنی سامانه‌های پیشرفته‌ی تصفیه نیز باشند، امکان‌سنجی می‌گردند. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه‌ی تجربی با رویکرد کاربردی در مقیاس آزمایشگاهی بوده که در یک سیستم ناپیوسته انجام شد. حجم نمونه‌ی کل و تعداد آزمایش‌ها با استفاده از روش سطح پاسخ از نوع طرح مرکب مرکزی تعیین گردید و اثر چهار عامل (pH، دوز نانوذرات، زمان تماس و شدت امواج فراصوت) همگی در سه سطح، در فرآیند سونوکاتالیستی با استفاده از نانوذرات اکسید مس برای حذف CODفاضلاب لبنیاتی مورد بررسی قرار گرفت و شرایط بهینه‌ی حذف و مدل آنالیز واریانس گزارش گردید. یافته‌ها: مقایسه بین راندمان تجربی و پیش‌بینی‌شده حذف اکسیژن مورد نیاز شیمیایی طی فرایند سونوکاتالیستی نشان داد مدل آنالیز واریانس برازش خوبی به داده‌ها داشته است و مقادیر بهینه‌ی پیش‌بینی‌شده متغیرها برای دستیابی به بالاترین راندمان حذفCOD به ترتیب برای pH، دوز نانوذره، زمان تماس و شدت امواج فراصوت، 10/59، 0/05گرم، 60 دقیقه و 84/89کیلوهرتز به‌دست آمد.نتیجه‌گیری: روش طراحی آزمایش سطح-پاسخ، روشی کارآمد در کم کردن هزینه‌ها و آزمایش‌ها می‌باشد. بررسی اثرات متقابل متغیرها می‌تواند ما را در درک بهتری از اثر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته یاری کند. انجام چنین مطالعاتی که جدیدترین روش‌های علمی را در تصفیه ی پساب‌های صنعتی مورد بررسی قرار می‌دهد، بهترین راه‌حل برای دستیابی به دانش روز و کاهش خسارات زیست‌محیطی است.
فاطمه رضائی پور؛ ابراهیم رحیمی
چکیده
زمینه و هدف: شیر و فرآورده های حاصل از آن محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم های پاتوژن هستند که از میان پاتوژن های سرمادوست یرسینیا انتروکولیتیکا از باکتری هایی است که شیوع آن می تواند سلامت مصرف کنندگان را تهدید کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی شیوع سویه های مقاوم به آنتی بیوتکی یرسینیا انتروکولیتیکا جدا شده از لبنیات سنتی و صنعتی عرضه ...
بیشتر
زمینه و هدف: شیر و فرآورده های حاصل از آن محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم های پاتوژن هستند که از میان پاتوژن های سرمادوست یرسینیا انتروکولیتیکا از باکتری هایی است که شیوع آن می تواند سلامت مصرف کنندگان را تهدید کند. هدف از پژوهش حاضر بررسی شیوع سویه های مقاوم به آنتی بیوتکی یرسینیا انتروکولیتیکا جدا شده از لبنیات سنتی و صنعتی عرضه شده در شهرستان اصفهان بود. مواد و روش ها: ابتدا 300 نمونه از لبنیات سنتی و صنعتی نمونه گیری و به آزمایشگاه انتقال و توسط روش های استاندارد، میزان آلودگی به یرسینیا انتروکولیتیکا تعیین شد. برای تعیین فراوانی ژن های حدت از روش Multiplex PCR و برای ارزیابی مقاومت آنتی بیوتیکی از روش Disk-Diffusion استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد میزان آلودگی به یرسینیا انتروکولیتیکا از مجموع 200 نمونه لبنیات سنتی نمونه گیری شده، 15 نمونه (7/5 درصد) بود و هیچ کدام از نمونه های صنعتی به یرسینیا انتروکولیتیکا آلوده نبودند. مطابق تست PCR فراوانی بیشترین و کمترین ژن حامل به ترتیب شامل ail 14 نمونه (4/66 درصد)، yadA 7 نمونه (2/33 درصد)، inv 10 نمونه (3/33)، yst 9 نمونه (3 درصد)، rfbe 9 نمونه (3 درصد) و virF 6 نمونه (2 درصد) بودند. نتایج مقاومت آنتی بیوتیکی نشان داد بیشترین مقاومت مربوط به پنی سیلین (80 درصد) و آمپی سیلین (73/33 درصد) و کمترین مقاومت مربوط به امی پنم (6/67درصد) بود.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان دادند لبنیات سنتی، آلوده به باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا واجد ژن‌های حدت بودند، بنابراین استفاده از لبنیات سنتی محدود و در صورت بروز بیماری استفاده از آنتی بیوتیک ها محدود گردد.
محمد کازاری؛ بهمن خامنه باقری؛ وحید سهیلی؛ بی بی صدیقه فضلی بزاز
چکیده
زمینه و هدف: اسانس ها ترکیباتی گیاهی هستند که خواص گوناگونی دارند. از نظر خواص فیزیکی، روغنی و چربی دوست و دارای بوی خاصی هستند. مطالعات و مشاهدات گذشته تاکنون خواص ضدباکتریایی، قارچی و ویروسی آن ها را ثابت کرده است. با توجه به تنوع شرایط آب وهوایی و پوشش گیاهی ایران، در این مقاله سعی شده با در نظر گرفتن گیاهان بومی ایران و اسانسهایی ...
بیشتر
زمینه و هدف: اسانس ها ترکیباتی گیاهی هستند که خواص گوناگونی دارند. از نظر خواص فیزیکی، روغنی و چربی دوست و دارای بوی خاصی هستند. مطالعات و مشاهدات گذشته تاکنون خواص ضدباکتریایی، قارچی و ویروسی آن ها را ثابت کرده است. با توجه به تنوع شرایط آب وهوایی و پوشش گیاهی ایران، در این مقاله سعی شده با در نظر گرفتن گیاهان بومی ایران و اسانسهایی که از آن ها استخراج میشود، همراه با خواصشان، و تمرکز بر خاصیت ضدعفونی کنندگی و اجزای آن، از گذشته تا حال، اشاره شود. به‌علاوه، بر روش های استخراج و ساختارهای شیمیایی این ترکیبات نیز نگاهی اجمالی صورت گرفته است. مواد و روش ها: جستجو با استفاده از چندین پایگاه اطلاعاتی مختلف شامل پابمد، اسکوپوس، وب آف ساینس، گوگل اسکالر و ساینس دایرکت بدون محدودیت زمانی و با استفاده از نام اسانس ها و اسامی مرتبط برای کلیدواژه‌های ضدعفونی و ضدمیکروبی، تا پایان سال 2023، صورت گرفت. با محدودکردن جستجو، مطالعات غیرمرتبط و تکراری حذف، و مقالات پس از بررسی عناوین، چکیده‌‌ها و متون کامل، غربالگری شدند. یافته ها: با توجه به مطالعات صورت گرفته، خاصیت ضدعفونی کنندگی اسانس ها کاملا مشهود می باشد و در مواردی برای پیشگیری و درمان کروناویروس و ایجاد اثرات ضدباکتریایی در برابر باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک و مولد بیوفیلم نیز استفاده شده است. نتیجه گیری: انتظار می رود ایجاد خطوط درمانی اولیه موفق از این ترکیبات گیاهی به زودی گزارش شود. در نهایت باتوجه به گستردگی استفاده آن ها، می توان اسانس ها را جزء جدایی ناپذیر از زندگی انسان ها در تمامی ادوار تاریخ دانست.