محمد ابراهیم فاضل ولی پور
چکیده
زمینه وهدف : امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین بهعنوان یکی از مهمترین آلاینده ها محسوب میشود و از نظر سمیت و پایداری جز خطرناکترین گروه طبقه بندی شدهاند و بهدلیل خصوصیات آلایندگی شان در خاک، سمی بودن، زمان ماندگاری بالا و تجمع آنها در بافت جانداران، از اهمیت اکولوژیکی و بیولوژیکی زیادی برخوردارند. مطالعه حاضر ...
بیشتر
زمینه وهدف : امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین بهعنوان یکی از مهمترین آلاینده ها محسوب میشود و از نظر سمیت و پایداری جز خطرناکترین گروه طبقه بندی شدهاند و بهدلیل خصوصیات آلایندگی شان در خاک، سمی بودن، زمان ماندگاری بالا و تجمع آنها در بافت جانداران، از اهمیت اکولوژیکی و بیولوژیکی زیادی برخوردارند. مطالعه حاضر با هدف بررسی نحوه پراکنش و توزیع فلزات سنگین در خاک منطقه دهنو شاندیز (شمال غرب مشهد) انجام شد.مواد و روشها: در این تحقیق 20 نمونه خاک از عمق صفر تا 30 سانتیمتری جمع آوری گردید و غلظت کل عناصر آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی اندازهگیری شد. برخی از ویژگیهای خاک شامل PH، درصد کربن، ظرفیت تبادل کاتیونی و بافت خاک نیز در نمونهها اندازهگیری گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار آماری spss ، ورژن 7/2 انجام شد.یافتهها: بر اساس نتایج حاصل از اندازهگیری میزان غلظت فلزاتسنگین، میانگین غلظت آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل در منطقه مورد مطالعه بهترتیب 10/87، 0/26، 14/8، 56/6 و 2/68میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین براساس نتایج حاصل از آنالیز آماری انحرافمعیار و میانگین فلزات آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل در منطقه مورد مطالعه بهترتیب 1/97، 0/16، 1/32، 19/47 و 17/39 بود.نتیجه گیری: غلظت نیکل در خاکهای منطقه نسبت به میانگین استاندارد سازمان حفاظت محیطزیست ایران بالاتر و غلظت کروم، کبالت، کادمیوم و آرسنیک نسبت به میانگین این استاندارد پایینتر است. وجود خاک های سرپانتینیتی، سبب افزایش غلظت عنصر نیکل در منطقه شده است.
مسعود یوسفی؛ فریا حسن زاده؛ عادله طباطبایی زاده؛ حمیدرضا نادری؛ مجید خادم رضاییان
چکیده
زمینه و هدف: عفونت‌های بیمارستانی همواره یکی از مشکلات عمده بهداشت و درمان میباشد و روزبه‌روز بر اهمیت آن افزوده شده و چالشی برای نظام سلامت کشورها میباشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آلودگی در محیط و تجهیزات بیمارستان‌های قائم (عج) و امام رضا (ع) انجام شد.مواد و روشها:این مطالعه مقطعی در دو بیمارستان دانشگاهی مشهد انجام ...
بیشتر
زمینه و هدف: عفونت‌های بیمارستانی همواره یکی از مشکلات عمده بهداشت و درمان میباشد و روزبه‌روز بر اهمیت آن افزوده شده و چالشی برای نظام سلامت کشورها میباشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آلودگی در محیط و تجهیزات بیمارستان‌های قائم (عج) و امام رضا (ع) انجام شد.مواد و روشها:این مطالعه مقطعی در دو بیمارستان دانشگاهی مشهد انجام شد. نمونه‌برداری به‌روش در دسترس از محیط و سطوح بخش‌های بالینی مختلف انجام گردید. تعداد و بازه نمونه‌برداری متغیر و بر اساس خط‌مشی کنترل عفونت هر بیمارستان در هر بخش تعیین شده بود. محل جمع‌آوری نمونه‌های محیطی شامل آب، سینک، تخت بیمار و انکوباتورها بود. نمونهها در محیط‌های کشت باکتری کشت داده شده و تعیین هویت گردید.یافتهها: از 323 نمونه اخذ شده، 272 نمونه (84/2%) از بیمارستان قائم (عج) و 51 نمونه (15/8%) از بیمارستان امام رضا (ع) بود. 128مورد (47/1%) از نمونه‌های بیمارستان امام قائم و 17مورد (33/3%) از نمونه‌های بیمارستان امام رضا مثبت شدند (0/071=p). در مجموع بیشترین آلودگی مربوط به باسیلوس‌ها (16/7%)، استافیلوکوک اپیدرمیدیس (6/8%) و استافیلوکوک ساپروفیتیکوس (0/5%) بود. عوامل دیگر شامل استینوباکتر، انتروباکتر و سودوموناس بودند.نتیجه‌گیری: گونه های باسیلوس بهدلیل اسپور ماندگاری بالایی در محیط دارند و حذف آنها شاخصی از بهداشت محیط مناسب خواهد بود. وجود باکتری‌های بالقوه بیماری‌زا در محیط بیمارستان، اهمیت برنامه های کنترلی و نظارتی بهداشت محیطی را آشکار میسازد.
حسین علیدادی؛ سیده بلین توکلی ثانی؛ بتول ظریف قرائتی افتاده؛ محمد تفقدی؛ سید حسین شمس زاده؛ مریم فخاری؛ علی اصغر نوائی فیض ابادی؛ محسن یزدانی
چکیده
چکیده زمینه و هدف: خوردگی و رسوبگذاری لولههای شبکه توزیع، یکی از شاخصهای مهم ارزیابی کیفی آب و نیز از متداول‌ترین فرآیندهای زیان‌آوری است که سبب کاهش کیفیت، رنگ، بو و طعم آب آشامیدنی و افزایش فلزات سنگین در آب میگردد. خوردگی سبب ورود محصولات جانبی به آب و کاهش عمر لوله و رسوبگذاری سبب کاهش دبی و کاهش کارایی شیرها و اتصالات ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: خوردگی و رسوبگذاری لولههای شبکه توزیع، یکی از شاخصهای مهم ارزیابی کیفی آب و نیز از متداول‌ترین فرآیندهای زیان‌آوری است که سبب کاهش کیفیت، رنگ، بو و طعم آب آشامیدنی و افزایش فلزات سنگین در آب میگردد. خوردگی سبب ورود محصولات جانبی به آب و کاهش عمر لوله و رسوبگذاری سبب کاهش دبی و کاهش کارایی شیرها و اتصالات میگردد. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت خورندگی و یا رسوبگذاری آب شبکه توزیع آب شهر مشهد انجام شد. مواد و روشها: در مطالعه مقطعی حاضر، 72 نمونه از سطح شهر مشهد در سال 1396 به منظور بررسی خصوصیات کیفی آب، برداشت و بر اساس روشهای مندرج در کتاب مرجع آزمایشهای آب و فاضلاب مورد آنالیز قرار گرفت. سپس سه شاخص لانژلیه، رایزنر و تهاجمی در نرم‌افزار اکسل برنامه‌نویسی شده و خورندگی و رسوبگذاری آب تعیین گردید. یافتهها: میانگین کلی شاخصهای لانژلیه، رایزنر و تهاجمی برای آب شهر بهترتیب 0/14±0/48، 0/38±6/67 و 0/23±12/2 بود. بر اساس شاخص لانژلیه و رایزنر، 1/86% از کل نقاط مورد مطالعه رسوب‌گذار کم میباشند و بر اساس شاخص تهاجمی، 97/2% از کل نقاط رسوب‌گذار میباشند. همچنین نتایج نشان داد 58/3% نمونه های بررسی شده در فصل بهار رسوبگذاری کم و سایر نمونه ها رسوب‌گذار زیاد میباشند. در فصل تابستان 33/3% از کل نمونه ها رسوب‌گذار زیاد و سایر نمو نهها رسوب‌گذار کم میباشند.
علی پاک فطرت؛ علی سجادی؛ علی اکبر دهقان کنگ
چکیده
چکیده
زمینه و هدف:پسماند تولیدی در مراکز دندانپزشکی، یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی است که به علت داشتن عوامل خطرناک، سمی و بیماری‌زا از اهمیت خاصی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف بررسی کمیت و کیفیت پسماند مراکز دندانپزشکی شهر مشهد انجام شد.
مواد و روشها:در این مطالعه 40 مرکز دندانپزشکی مورد مطالعه قرار گرفتند. از هر مرکز، ...
بیشتر
چکیده
زمینه و هدف:پسماند تولیدی در مراکز دندانپزشکی، یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی است که به علت داشتن عوامل خطرناک، سمی و بیماری‌زا از اهمیت خاصی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف بررسی کمیت و کیفیت پسماند مراکز دندانپزشکی شهر مشهد انجام شد.
مواد و روشها:در این مطالعه 40 مرکز دندانپزشکی مورد مطالعه قرار گرفتند. از هر مرکز، سه نمونه در سه روز متوالی هر هفته (یکشنبه، دوشنبه و سه شنبه) برداشت شد. نمونهها به صورت دستی جداسازی و به 64 جزء تفکیک و با ترازوی دیجیتال توزین شدند. اجزاء بر اساس ویژگی و پتانسیل خطرزایی در چهار گروه پسماندهای عفونی، شبه‌خانگی، شیمایی و دارویی و سمی دسته‌بندی شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS، ورژن 16 انجام شد.
یافتهها:میزان کل پسماند تولیدی در مراکز مورد مطالعه برابر با 224/137kg/d و سرانه و میانگین پسماندهای تولیدی هر مرکز به ترتیب برابر 106/32g/day-patient و 5603g/day بود. سهم تولید پسماندهای عفونی، شبه‌خانگی، شیمیایی و دارویی و سمی به ترتیب برابر با 41/24،44/17، 9/89 و 4/7 درصد بود.
نتیجه‌گیری:میزان تولید سرانه پسماند در مراکز دندانپزشکی شهر مشهد بالا است و بیشترین سهم تولید پسماندهای دندانپزشکی مربوط به پسماندهای عفونی و شبه خانگی است.
الهام اسراری؛ مریم پایدار
چکیده
چکیده:
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یک مساله مهم زیست محیطی محسوب می شود. در ایران میزان انتشار آلایندههای هوا در بسیاری از شهرها از جمله مشهد افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییرات غلظت ذرات معلق با دادههای هواشناسی در هوای مشهد صورت گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از دادههای مربوط ...
بیشتر
چکیده:
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یک مساله مهم زیست محیطی محسوب می شود. در ایران میزان انتشار آلایندههای هوا در بسیاری از شهرها از جمله مشهد افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییرات غلظت ذرات معلق با دادههای هواشناسی در هوای مشهد صورت گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از دادههای مربوط به 9 ایستگاه پایش آلایندههای هوا و ایستگاه سینوپتیک مشهد (شامل: دما، ساعات آفتابی، بارندگی، تبخیر، رطوبت، سرعت و جهت باد) طی سالهای 95-1390 صورت گرفت. غلظت میانگین روزانه PM10 و PM2.5از ایستگاه‌ها دریافت و سپس با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS، ورژن 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها:روند تغییرات فصلی نشان داد حداکثر غلظت ذرات معلق در فصل پاییز و در مهر ماه اتفاق می‌افتد. طی سالهای 92-1390 تعداد روزهای ناسالم روند افزایشی داشته و در سالهای 1393 و 1394 کاهش یافته و مجدداً در سال 1395 افزایش یافته بود. ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ PM10 و PM2.5 با سال، ﻓﺼﻞ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻌﻨﻰﺩﺍﺭی داشت (p<0/001). ارتباط PM10 با دما و تبخیر مستقیم و با رطوبت و بارندگی معکوس بود. همچنین ارتباط PM2.5 با حداقل دما، روزهای آفتابی، بارندگی و سرعت باد معکوس و با جهت باد مستقیم بود.
نتیجه‌گیری: بیشترین میزان غلظت ذرات معلق در فصل پاییز و خصوصاً مهر ماه میباشد. نقشههای پراکندگی نشان می‌دهد که شرق و تا حدودی مرکز مشهد، آلودگی بیشتری نسبت به سایر مناطق دارد.
دامون کتابی؛ رضا اسماعیلی؛ حسین علیدادی؛ رویا پیروی؛ فاطمه جولایی
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یکی از نگرانی‌های عصر حاضر، علاوه بر تخریب محیط و خسارات اقتصادی، سلامت انسان را با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده است. پایش مداوم کیفیت هوا جهت تعیین آلاینده‌ها و شناسایی منابع انتشار آنها نیز یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل آلودگی هوا به شمار می‌رود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یکی از نگرانی‌های عصر حاضر، علاوه بر تخریب محیط و خسارات اقتصادی، سلامت انسان را با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده است. پایش مداوم کیفیت هوا جهت تعیین آلاینده‌ها و شناسایی منابع انتشار آنها نیز یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل آلودگی هوا به شمار می‌رود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر مشهد و معرفی آلاینده مسئول در سال 1394 انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، غلظت آلایندههای هوا شامل منواکسید‌کربن، دی‌اکسید گوگرد، دی‌اکسید نیتروژن، ذرات معلق کوچک‌تر از 2/5 و 10 میکرون و ازن در سه گروه ایستگاه‌های شهری، حومه شهری و ایستگاه‌های ترافیکی طی سال 1394 اندازهگیری شدند. بر مبنای شاخص کیفیت هوا (AQI)، کیفیت هوا در گروه‌های خوب، متوسط، غیر بهداشتی برای گروه‌های حساس، غیر بهداشتی، خیلی غیر بهداشتی و خطرناک طبقه‌بندی شد. یافتهها: از مجموع 365 روز در سال 1394، 12/8 درصد هوای پاک، 74 درصد هوای سالم و 12/6 درصد هوای ناسالم برای گروه‌های حساس بود، به عبارتی هوای شهر مشهد در 13 درصد ایام هوای پاک، 74/5 درصد هوای سالم و 12/5 درصد در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس داشته است. نتیجه گیری: نتایج بررسی‌ها نشان داد آلاینده اصلی در سال 1394، ذرات معلق کوچک‌تر از 2/5 میکرون بوده است.
لیدا جراحی؛ افسانه طیرانی بطحائی؛ مجید رضا عرفانیان تقوایی
چکیده
زمینه و هدف: به دلیل تنوع شرایط بیولوژیک در مناطقی که بیماری سالک شیوع بیشتری دارد، برای کنترل آن در همه مناطق، یک روش ثابت ارائه نمی‌شود؛ همچنین، انتخاب روش مناسب برای پیشگیری و کاهش بروز بیماری، باید با توجه به شرایط خاص آن منطقه انجام شود. این مطالعه، به بررسی تأثیر وضعیت کالبدی محیط در شیوع بیماری لشمانیوز جلدی، در مناطق هیپرآندمیک ...
بیشتر
زمینه و هدف: به دلیل تنوع شرایط بیولوژیک در مناطقی که بیماری سالک شیوع بیشتری دارد، برای کنترل آن در همه مناطق، یک روش ثابت ارائه نمی‌شود؛ همچنین، انتخاب روش مناسب برای پیشگیری و کاهش بروز بیماری، باید با توجه به شرایط خاص آن منطقه انجام شود. این مطالعه، به بررسی تأثیر وضعیت کالبدی محیط در شیوع بیماری لشمانیوز جلدی، در مناطق هیپرآندمیک سالک در مشهد پرداخته است. مواد و روشها: در این بررسی میدانی که به شکل سرشماری 2491 خانوار انجام شد، با استفاده از چک‌لیست و مشاهده به تعیین وضعیت کالبدی محیط و توزیع فراوانی متغیرهای اپیدمیولوژیک در کانون‌های بیماری سالک در مشهد در سال 1392 پرداخته شد. تحلیل دادهها با نرم‌افزار 11.5SPSS و به‌وسیله آزمون کای‌دو صورت گرفت. سطح معنادار نیز کمتر از 0.5 در نظر گرفته شد. یافتهها: بیشترین فراوانی بیماری در گروه سنی 10 تا 29 سال، در دانش‌آموزان، دانشجویان و زنان خانه‌دار مشاهده شد. دفع نشدن بهداشتی فاضلاب، وجود زمین استفاده‌نشده و نخاله ساختمانی در مجاورت منزل و نبود پوشش مناسب کف حیاط با ایجاد شرایط لازم برای رشد پشه خاکی، با وجود بیماری سالک ارتباطی معنادار داشت. صرف وجود ساخت‌وساز در مجاورت منزل، تفاوت معناداری در گروه بیماران و افراد سالم نداشت. نتیجه‌گیری: در صورت جمع نشدن نخاله‌های ساختمانی، ساخت‌وساز به‌تنهایی تأثیری در افزایش بیماری سالک ندارد. اطلاع‌رسانی عمومی برای افزایش آگاهی ساکنان مناطق هایپرآندمیک سالک، درباره عوامل خطر محیطی ایجادکننده بیماری و آموزش اقدامات بهداشت محیط مانند جمع‌آوری سریع نخاله‌های ساختمانی و پوشش مناسب کف حیاط، می‌تواند با مداخله در محل زندگی پشه خاکی سبب کاهش شیوع بیماری سالک شود.