نوع مقاله : Research Paper

نویسندگان

• نعیم کاظمیان ¹
• محمود شمس ²
• مجتبی داوودی ²
• سجاد رحیمی ³

¹ دانشجوى کارشناسى ارشد، گروه مهندسى بهداشت محیط، کمیته تحقیقات دانشجویى، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکى مشهد، مشهد، ایران

² دانشیار مهندسی بهداشت محیط، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران

³ استادیار مهندسی بهداشت محیط، گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه، ایران

چکیده

رنگ‌های سنتزی به دلیل پایداری شیمیایی و سمیت بالا، از مهم‌ترین آلاینده‌های فاضلاب صنعتی به شمار می‌آیند و جذب آن‌ها از محیط‌های آبی اهمیت ویژه‌ای دارد. در میان آن‌ها، مالاشیت گرین یک رنگ کاتیونی پرکاربرد در صنایع نساجی و شیلات است که به دلیل اثرات سمی و تجمع زیستی، تهدیدی جدی برای محیط زیست محسوب می‌شود. ازاین‌رو، هدف اصلی این پژوهش بررسی کارایی چارچوب‌های فلزی–آلی (MOFs) به‌ویژه ZIF-8 در جذب رنگ مالاشیت گرین از محلول‌های آبی بود. در این مطالعه سه نوع چارچوب آلی–فلزی شاملCu-ZIF-8 ، ZIF-8 با ساختار اکتاهدرال (ZIF-8 Octa) و ZIF-8 با ساختار برگ‌مانند (ZIF-8 Leaf) سنتز و کارایی آن‌ها در شرایط یکسان به ترتیب 42، 39 و 50 درصد به‌دست آمد. مطالعات تکمیلی روی ZIF-8 برگ‌مانند انجام شد و بررسی اثر پارامترهایی نظیر pH، دما، زمان تماس، غلظت رنگ و دز جاذب نشان داد که در شرایط بهینه (6pH=، غلظت 15 میلی‌گرم بر لیتر، دز 0.5 گرم بر لیتر و زمان 60 دقیقه (راندمان جذب به بیش از 99 درصد رسید. نتایج سینتیک جذب بیانگر تطابق بهتر داده‌ها با مدل شبه مرتبه دوم و ماهیت شیمیایی فرآیند بود. آزمایش‌ها بر روی نمونه‌های واقعی نیز راندمان جذب 26 تا 55 درصد را نشان داد. همچنین قابلیت احیاء جاذب طی دو سیکل جذب–شستشو تأیید شد، به‌طوری‌که در سیکل دوم راندمان جذب همچنان 82 درصد باقی ماند. در مجموع یافته‌ها نشان دادند که ZIF-8 برگ‌مانند با ظرفیت جذب بالا، پایداری و قابلیت بازیافت، می‌تواند گزینه‌ای مؤثر و پایدار برای تصفیه پساب‌های رنگی باشد.

کلیدواژه‌ها

• ZIF- 8
• مالاشیت گرین
• چارچوب آلی-فلزی
• محلول های آبی

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Malachite Green Dye Removal Efficiency from Aqueous Solutions Using Metal–Organic Frameworks

نویسندگان [English]

• naim kazemian ¹
• Mahmoud Shams ²
• Mojtaba Davoudi ²
• sajad rahimi ³

¹ Master's student, Department of Environmental Health Engineering, Student Research Committee, Faculty of Health, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran

² Associate Professor of Environmental Health Engineering, Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Mashhad University of Medical Sciences, Iran

³ Assistant Professor of Environmental Health Engineering, Department of Environmental Health Engineering, School of Public Health, Torbat Heydariyeh University of Medical Sciences, Iran

چکیده [English]

Synthetic dyes, due to their high chemical stability and toxicity, are considered among the most significant pollutants in industrial wastewater, and their removal from aquatic environments is of particular importance. Among them, Malachite Green is a widely used cationic dye in the textile and aquaculture industries, which poses a serious threat to the environment due to its toxic effects and bioaccumulation potential. Therefore, the main objective of this study was to evaluate the performance of metal–organic frameworks (MOFs), particularly ZIF-8, in the removal of Malachite Green from aqueous solutions. In this research, three types of MOFs, including Cu-doped ZIF-8 (Cu-ZIF-8), octahedral ZIF-8 (ZIF-8 Octa), and Leaf-like ZIF-8 (ZIF-8 Leaf), were synthesized, and their efficiencies under identical conditions were determined as 42%, 39%, and 50%, respectively. Further investigations were carried out on the ZIF-8 Leaf adsorbent. The effects of parameters such as pH, temperature, contact time, dye concentration, and adsorbent dosage were examined. The results showed that, under optimal conditions (pH = 6, dye concentration = 15 mg/L, adsorbent dosage = 0.5 g/L, and contact time = 60 min), the removal efficiency exceeded 99%. Kinetic studies revealed a better fit of the experimental data to the pseudo-second-order model, indicating the chemical nature of the adsorption process. Experiments on real wastewater samples demonstrated removal efficiencies ranging from 26% to 55%. In addition, the regeneration ability of the adsorbent was confirmed through two adsorption–desorption cycles, with the second cycle still showing 82% removal efficiency. Overall, the findings indicated that Leaf-like ZIF-8, due to its high adsorption capacity, stability, and reusability, can be considered an effective and sustainable option for the treatment of dye-containing wastewater.

کلیدواژه‌ها [English]

• ZIF-8
• Malachite Green
• Metal–Organic Framework
• Aqueous Solutions