تعهد نامه

مجله پژوهش در بهداشت محیط

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

Editorial Policy

Advertising Policy

ارزیابی ایمنی غذایی شیرخام و محصولات لبنی سنتی در بجنورد: تحلیل وضعیت و ارائه راهکارهای استانداردسازی

نوع مقاله : Research Paper

نویسندگان

1 دانشیار گروه مهندسی شیمی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

2 استادیار گروه مهندسی شیمی شیمی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: شیر و محصولات لبنی از اجزای اساسی تغذیه انسان هستند، اما لبنیات سنتی به‌دلیل شرایط بهداشتی نامناسب، خطر بالایی برای انتقال عوامل بیماری‌زا دارند. این مطالعه با هدف ارزیابی ایمنی غذایی شیرخام و محصولات لبنی سنتی در شهر بجنورد و ارائه راهکارهایی برای استانداردسازی آن‌ها انجام شد.

مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی مقطعی، بر روی تعدادی از نمونه‌های شیرخام از مراکز توزیع لبنیات سنتی در بجنورد انجام شد. آزمون‌های فیزیکی (چربی، pH، اسیدیته، شیمیایی (آفلاتوکسین M1) و میکروبی)، (شمارش کلی میکروارگانیسم‌ها و کلی‌فرم‌ها)) بر اساس استانداردهای ملی انجام گرفت. داده‌ها با استفاده از روش‌های آماری تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که ۷۰٪ نمونه‌های شیرخام دارای چربی کمتر از حد استاندارد  (میانگین 2/63٪) بودند، در حالی‌که pH  (میانگین 6/67) و اسیدیته (میانگین 0/15٪ اسیدلاکتیک) در محدوده‌ی مجاز قرار داشتند. آفلاتوکسین M1 در هیچ‌یک از نمونه‌ها مشاهده نشد. از نظر میکروبی، 60٪ نمونه‌ها بار میکروبی بالاتر از حد مجاز داشتند و تنها 10٪ نمونه‌ها از نظر میزان کلی‌فرم در محدوده‌ی استاندارد قرار گرفتند. هم‌چنین، 40٪ نمونه‌ها به اشرشیاکلی آلوده بودند.

نتیجه‌گیری: بررسی‌ها نشان داد که شیرخام توزیع‌شده در بجنورد از نظر ترکیبات شیمیایی و بار میکروبی، در مواردی با استانداردهای ملی مطابقت ندارد. کاهش میزان چربی و آلودگی میکروبی بالا نشان‌دهنده‌ی لزوم اصلاح فرآیندهای تولید، نگهداری و توزیع است. رعایت دقیق استانداردهای بهداشتی، کنترل کیفیت در مراکز توزیع، پایش مستمر آلودگی‌های میکروبی و استفاده از تجهیزات مناسب، ازجمله اقدامات ضروری برای بهبود ایمنی و کیفیت این محصولات محسوب می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Food Safety Assessment of Raw Milk in North Khorasan Province: Analysis of the Situation and Providing Standardization Solutions

نویسندگان [English]

  • Morteza Esfandyari 1
  • Hossein Delavari Amrei 1
  • Hamed Azami 2

1 Associate Professor, Department of Chemical Engineering, Faculty of Engineering, University of Bojnord, Bojnord, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Chemical Engineering, Faculty of Engineering, University of Bojnord, Bojnord, Iran.

چکیده [English]

Background and purpose: Milk and dairy products are essential components of human nutrition; however, traditional dairy products often pose a high risk of transmitting pathogenic agents due to inadequate hygiene conditions. This study aimed to assess the food safety of raw milk and traditional dairy products in Bojnord and provide recommendations for their standardization.

Materials and Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted on several raw milk samples from traditional dairy distribution centers in Bojnord. Physical tests (fat content, pH, acidity), chemical tests (aflatoxin M1), and microbial tests (total microbial count and coliform levels) were performed according to national standards. Data were analyzed using statistical methods.

Results: The results indicated that 70% of the raw milk samples had fat content below the standard level (average: 63.2%), while pH (average: 6.76) and acidity (average: 0.15% lactic acid) were within the permissible range. Aflatoxin M1 was not detected in any of the samples. Microbiological analysis revealed that 60% of the samples had a microbial load exceeding the permissible limit, and only 10% met the standard for coliform count. Additionally, 40% of the samples were contaminated with Escherichia coli.

Conclusion: The findings indicate that raw milk distributed in Bojnord does not fully comply with national standards regarding chemical composition and microbial load. The reduced fat content and high microbial contamination underscore the need for improvements in production, storage, and distribution processes. Ensuring strict adherence to health standards, implementing quality control measures in distribution centers, continuously monitoring microbial contamination, and utilizing appropriate equipment are essential for enhancing the safety and quality of these products.
 
Open Access Policy: This is an open access article under the terms of the Creative Commons Attribution License, which permits use, distribution and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited. To view a copy of this licence, visit https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/

کلیدواژه‌ها [English]

  • Milk
  • Test
  • Chemical
  • Microbial
  • Standard
مراجع
1- Haimov-Kochman R. Shore L. S. Laufer N. The milk we drink, food for thought. Fertil Steril 2016 106 (6): 1310-1311. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2016.09.031 PMid:27692435
2- Bahrami R. Shahbazi Y. Nikousefat Z. Aflatoxin M1 in milk and traditional dairy products from west part of Iran: Occurrence and seasonal variation with an emphasis on risk assessment of human exposure. Food Control 2016 1(62):250-56. https://doi.org/10.1016/j.foodcont.2015.10.039
3- Renhe IR. Perrone ÍT. Tavares GM. Schuck P. de Carvalho AF. Physicochemical characteristics of raw milk. In: Nero LA. De Carvalho AF. Raw milk: balance between hazards and benefits. Academic Press; 2018 P.29. https://doi.org/10.1016/B978-0-12-810530-6.00002-X
4- Shokoohmand M. Mofidi M. R. Bitaraf A. Meibodi E. Saeedabadi M. S. The effect of season and production systems on qualitative and quantitative properties of milk produced in dairy farms of Yazd province. J Occup Health Epidemiol 2012 1(3):162-170. https://doi.org/10.18869/acadpub.johe.1.3.162
5- Ozrenk E. Inci SS. The effect of seasonal variation on the composition of cow milk in Van Province. Pak J Nutr 2008 7 (1):161-164. https://doi.org/10.3923/pjn.2008.161.164
6- Najafi MN. Mortazavi SA. Koocheki A. Khorami J. Rekik B. Fat and protein contents, acidity and somatic cell counts in bulk milk of Holstein cows in the Khorasan Razavi Province, Iran. Int J Dairy Technol 2009 62 (1):19-26. https://doi.org/10.1111/j.1471-0307.2008.00451.x
7- Momtaz H. Farzan R. Rahimi E. Safarpoor Dehkordi F. Souod N. Molecular characterization of Shiga Toxin‐Producing Escherichia coli isolated from ruminant and donkey raw milk samples and traditional dairy products in Iran. Sci World J 2012 (1):231342. https://doi.org/10.1100/2012/231342 PMid:22919299 PMCid:PMC3419413
8- Mahmoudi R. Ghorbanpour E. Khatibi SA. Evaluation of microbial and physicochemical characteristics of raw cow milk delivered to pasteurized milk plants in Tabriz city, Iran. J Food Res 2018 28 (1):183-196.
9- Alizadeh M A. Tajkey J. Satei N. Zamani A. A. Hejazi J. Evaluation of the Chemical and Microbial Characteristics of Pasteurized Yoghurt Drink and Milk Products in Zanjan Province. Journal of Food Technology and Nutrition 2017: 115-123(Persian)
10- Keshavarzpour Z. Sami MA. Falahati HA. Mohammadi RA. Bacterial and mold contamination of milk and dairy products distributed by traditional or commercial producers in Isfahan, Iran, in 2014. Journal of Isfahan Medical School 2016 34:712-717(Persian).
11- Beldman A. Van Berkum S. Kortstee H. Zijlstra J. Dairy farming and dairy industry in Iran (No. 2017-010). Wageningen Economic Research 2017.
12- Moosavy M H. Mahmoudi R. Ghorbanpour F. Khatibi S A. Evaluation of microbial and physicochemical characteristics of raw cow milk delivered to pasteurized milk plants in Tabriz city, Iran. Food Research Journal 2018 28 (1):83-196. (Persian)
13- Mortezaee A. Vakili A.R. Danesh Mesgaran M. Evaluation seasonal change on milk composition and production in holstein dairy cows fed with flaxseed. Journal of Ruminant Research 2016 3 (4):85-101 (Persian).
14- Mansourieh N. Subsidized bread in the cattle barns of North Khorasan. 2023; (1 screens) Availabel at: URL: https://irannewspaper.ir/8326/18. Accessed January 30, 2025.
15- AlZahal O. Or-Rashid M.M. Greenwood S.L. Douglas M.S. McBride B.W. The effect of dietary fiber level on milk fat concentration and fatty acid profile of cows fed diets containing low levels of polyunsaturated fatty acids. J Dairy Sci 2009 92 (3):1108-1116. https://doi.org/10.3168/jds.2008-1472 PMid:19233803
16- Quist MA. LeBlanc SJ. Hand KJ. Lazenby D. Miglior F. Kelton DF. Milking-to-milking variability for milk yield, fat and protein percentage, and somatic cell count. J dairy sci 2008 91 (9):3412-3423. https://doi.org/10.3168/jds.2007-0184 PMid:18765600
17- Taşçi F. Microbiological and Chemical Properties of Raw Milk Consumed in Burdur. J Anim Vet Adv 2011 10 (5):635-641. https://doi.org/10.3923/javaa.2011.635.641
18- Mohammadi M. Hajarzieh Valizadeh R. Naseria A. Norouzi M. Evaluation of chemical compositions in milks of collection centers and milk pasteurized in the Mashhad. The 8th Iranian Animal Sciences Congress 2018. (Persian)
19- Feizi M. Mahmoudian SH. Jabali A. Investigation of some approximate parameters (fat, protein, density and acidity) of milk distributed in traditional dairy stores in Shahmirzad. 12th Iranian Veterinary Students Congress 2018 (Persian).
20- Hosseini Nasab S. E. Rahimi E. Investigating the Presence of Aflatoxin M1 and Microbial Contamination in Raw, Traditional, and Pasteurized Milk Produced in Qom City, Iran in 2022. Qom University of Medical Science Journal 2023 17:2764.1
21- Mohammadian B. Khezri M. Ghasemipour N. Mafakheri Sh. Poorghafour Langroudi P. Aflatoxin M1 contamination of raw and pasteurized milk produced in Sanandaj, Iran. Archives of Razi Institute, 2010, 65 (2):99-104 (Persian).
22- Avaz pour M. Abdi H. Seyfipour F. Investigation of chemical and microbial indicators of milk in Ilam milk factory. 13th National Congress on Environmental Health 1389. (Persian)
23- Fathitil R. Hesari J. Ahmadi-Zenouz A. Treatment of refrigerated raw milk with Co2: Effect on proteolysis. Lipolysis 2008, 4 (1):11-22 (Persian).
24- Kiaei Tonekaboni F. Rahimi E. Vahad Dehkordi N. Examination of the contamination of raw milk, rinking water, cut chicken, and whole chicken with Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Salmonella, total count, and coliform in Shahr-e Ray. Tehran. Food Reseach Journal 2009 19.1:47-56 (Persian).
25- Fedayee AM. Jamshidi. E. Khairi S. Comparison of bacteriological contamination rates of raw and pasteurized milk in the city of Kurdistan in 2006. Journal of Shahrekord University of Medical Sciences 2008 10 (2):37-44 (Persian).
26- Mirza Alizadeh A. Tajkey J. Satei N. Zamani A.A. Hejazi J. Evaluation of The Chemical and Microbial Characteristics of Pasteurized Yoghurt Drink and Milk Products in Zanjan Province During the Years Of 2012 To 2014. Food Technology & Nutrition 2017 14 (2):115-123(Persian).
27- Bafandeh Z. M. Zamzam. S. H. Shadfar, S. Tabatabaei V. Ghaebi J. Evaluation of E. coli contamination in pasteurized milk during different seasons of the Miyaneh in 2010. Journal of New Research Veterinary 2010 9:19-22(Persian).
28- Rezaei M. Karimi F. Yahyaei M. Javdani H. Shahabi A. Farahi A. A survey of microbial total count and prevalence of Escherichia coli in raw milk in Markazi Province, Iran. Res Opin Anim Vet Sci 2013 3:474-477.
مجله پژوهش در بهداشت محیط
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 40
اسفند 1403
صفحه 106-118
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار