رضا خیری سلطان احمدی؛ حبیب نظرنژاد؛ فرخ اسدزاده
چکیده
زمینه و هدف: رسوبات رودخانه‌ای یکی از شناساگرهای زیست‌محیطی بسیار مهم برای تعیین میزان آلودگی در بوم‌سازگان هستند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی کیفیت رسوبات رودخانه مهاباد در استان آذربایجان‌غربی است.مواد و روش‌ها: بدین منظور 15 نمونه رسوبات سطحی (از عمق 20-0 سانتی‌متری) رودخانه برداشت شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی رسوبات شامل: بافت، ...
بیشتر
زمینه و هدف: رسوبات رودخانه‌ای یکی از شناساگرهای زیست‌محیطی بسیار مهم برای تعیین میزان آلودگی در بوم‌سازگان هستند. هدف از انجام این پژوهش، بررسی کیفیت رسوبات رودخانه مهاباد در استان آذربایجان‌غربی است.مواد و روش‌ها: بدین منظور 15 نمونه رسوبات سطحی (از عمق 20-0 سانتی‌متری) رودخانه برداشت شد. خصوصیات فیزیکی و شیمیایی رسوبات شامل: بافت، مواد آلی، مواد خنثی‌شونده، هدایت الکتریکی، pH، مقدار کل فلزات سنگین اندازه‌گیری شد. همبستگی بین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی رسوبات با فلزات سنگین، با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS انجام شد.یافته‌ها: میانگین غلظت کل فلزات سنگین آرسنیک، نیکل، روی، کادمیوم، سرب، کبالت، کروم و مس به ترتیب 29/13، 40/63، 53/60، 47/0، 39/0، 40/18، 47/44 و 93/25 میلی‌گرم بر کیلوگرم است. آرسنیک، نیکل و کادمیوم مقادیری بالاتر از غلظت استاندارد فلزات سنگین در رسوبات را داشتند. طبق نتایج ضریب همبستگی پیرسون، ظرفیت تبادل کاتیونی، ماده آلی، رس و سیلت بیشترین همبستگی مثبت معنی‌دار را با نحوه توزیع فلزات سنگین دارند. از طرف دیگر به غیر از مس، کروم و کبالت بقیه عناصر باهم همبستگی مثبت معنی‌دار 99 درصد را نشان می‌دهند. نتایج نشان داد همه عناصر دارای منشأ یکسانی هستند/نتیجه‌گیری: با توجه با تفکیک نمونه‌های بالادست و پایین‌دست می‌توان گفت غلظت عناصر در بالادست ناشی از عوامل طبیعی بوده و در پایین‌دست با افزایش فعالیت‌های انسانی، آلایندگی فلزات سنگین بیشتر شده است.