حسین علیدادی؛ زهرا کریمی؛ علی اکبر دهقان؛ حامد محمدی؛ مریم پایدار
چکیده
زمینه و هدف: عناصر سنگین به دلیل پایداری و قابلیت تجمع در بافت‌های زنده و زنجیره غذایی، از مهمترین آلاینده‌های آب-های آشامیدنی به حساب می‌آیند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین شاخص‌های ارزیابی ریسک سرطان‌زایی و غیر سرطان-زایی عناصر سنگین در منابع آب شهر تربت جام در سال 1401 انجام شد.مواد و روش‌ها: نمونه‌برداری از 16 منبع آب زیرزمینی ...
بیشتر
زمینه و هدف: عناصر سنگین به دلیل پایداری و قابلیت تجمع در بافت‌های زنده و زنجیره غذایی، از مهمترین آلاینده‌های آب-های آشامیدنی به حساب می‌آیند. از این رو مطالعه حاضر با هدف تعیین شاخص‌های ارزیابی ریسک سرطان‌زایی و غیر سرطان-زایی عناصر سنگین در منابع آب شهر تربت جام در سال 1401 انجام شد.مواد و روش‌ها: نمونه‌برداری از 16 منبع آب زیرزمینی و خاک اطراف منابع آب شهر تربت‌جام در دو فصل تابستان و پاییز سال 1401 صورت گرفت. غلظت 5 عنصر سنگین آرسنیک، جیوه، سرب، کادمیوم و مس با استفاده از دستگاه جذب اتمی Varian مورد سنجش قرار گرفت و در نهایت میزان خطر بهداشتی برای سه گروه مختلف با کمک شاخص‌های آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا محاسبه شد.یافته‌ها: میانگین غلظت عناصر سنگین در آب در تابستان به ترتیب برای آرسنیک:0/0027 ± 0/0035، جیوه: 0/00019 ± 0/00035، سرب: 0/0011 ± 0/0023، کادمیوم: 0/0002 ± 0/0002و مس: 0/0046± 0/0078 در پاییز آرسنیک: 0/0082 ± 0/0081، جیوه: 0/0018 ± 0/0008، سرب: 0/0056 ± 0/0058، کادمیوم: 0/00084 ± 0/00083و مس: 0/0091 ± 0/0068 و در خاک آرسنیک: 0/011 ± 0/053، جیوه: 0/0086 ± 0/0068، سرب: 0/131 ± 186/ 0، کادمیوم: 0/0002± 00047/ 0 و مس: 0/12± 0/24 میلیگرم بر لیتر بدست آمد. همچنین میزان ریسک غیرسرطان‌زایی عناصر سنگین مورد بررسی پایین بود. در حالی که میزان ریسک سرطان‌زایی برای آرسنیک در هر دو فصل خیلی بالا، برای کادمیوم در فصل پاییز در حد متوسط و برای سایر عناصر در محدوده تعیین شده استاندارد بدست آمد.نتیجه‌گیری: با توجه به بالا بودن میزان ریسک سرطان‌زایی آرسنیک در هر سه گروه زنان، مردان و کودکان در دو فصل تابستان و پاییز، پایش آرسنیک باید بطور مستمر در دستور کار واحدهای نظارتی قرار گیرد.
محمد حسین نعمتی؛ سید سعید موسوی
چکیده
زمینه و هدف: برای حفظ سلامت مصرف‌کنندگان مواد غذایی و نیل به ایمنی غذایی، کنترل بیشینه مجاز فلزات سنگین در مواد غذایی باید مورد توجه قرار گیرد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت عناصر سنگین مس، روی، سرب و کادمیوم در بافت‌های حیوانی دام‌های منطقه اطراف شهرک تخصصی روی انجام شد.مواد و روش‌ها: تعداد 10 نمونه از هر یک از بافت‌های گوسفند (گوشت، ...
بیشتر
زمینه و هدف: برای حفظ سلامت مصرف‌کنندگان مواد غذایی و نیل به ایمنی غذایی، کنترل بیشینه مجاز فلزات سنگین در مواد غذایی باید مورد توجه قرار گیرد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت عناصر سنگین مس، روی، سرب و کادمیوم در بافت‌های حیوانی دام‌های منطقه اطراف شهرک تخصصی روی انجام شد.مواد و روش‌ها: تعداد 10 نمونه از هر یک از بافت‌های گوسفند (گوشت، کبد، کلیه و استخوان) در هر یک از چهار جهت جغرافیایی شهرک تخصصی روی تهیه شد. همچنین به‌منظور مقایسه وضعیت موجود در منطقه مورد مطالعه با مناطق غیرآلوده، منطقه شاهد (منطقه قره‌پشتلو زنجان) در نظر گرفته شد. برای هضم مواد آلی نمونه‌ها از روش خاکستر خشک استفاده شد.یافته‌ها: بر اساس نتایج آزمایش، غلظت عنصر مس در عضله و کبد گروه شاهد به‌طور معنی‌داری بالا بود (0/05>p). غلظت عنصر روی تحت تأثیر مناطق مورد مطالعه قرار نگرفت. انباشت عنصر سرب در کبد و استخوان و کادمیوم در عضله و کبد حیوانات موجود در منطقه غرب شهرک تخصصی روی به‌طور معنی‌داری بالا بود (0/05>p). مقدار مس در بافت‌های کلیه و استخوان، مقدار سرب در بافت‌های عضله و کلیه و مقدار کادمیوم در کلیه و استخوان تحت تأثیر قرار نگرفت. انباشت مس رابطه معکوس با عناصر سرب و کادمیوم داشت.نتیجه‌گیری: با وجود انباشت عناصر سنگین در منطقه غرب شهرک تخصصی روی، غلظت این عناصر در دام و محصولات دامی تولید شده در حومه شهرک در دامنه حد مجاز قرار داشته و خطری برای مصرف‌کنندگان ندارد.