احمد مخدومی؛ مریم سرخوش؛ سمیه ضیائی
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوای شهرهای صنعتی و بزرگ ناشی از وجود آلایندههای گوناگونی به‌خصوص ذرات‌معلق با قطر کمتر از 2/5 میکرون است که به هوای شهری وارد می‌شود. پیش‌بینی مکان‌هایی که آلاینده PM2.5 به میزان زیاد است به مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای بهبود کیفیت هوا کمک شایانی خواهد کرد. هدف از این مطالعه پیش‌بینی غلظت PM2.5 با استفاده ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوای شهرهای صنعتی و بزرگ ناشی از وجود آلایندههای گوناگونی به‌خصوص ذرات‌معلق با قطر کمتر از 2/5 میکرون است که به هوای شهری وارد می‌شود. پیش‌بینی مکان‌هایی که آلاینده PM2.5 به میزان زیاد است به مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح در راستای بهبود کیفیت هوا کمک شایانی خواهد کرد. هدف از این مطالعه پیش‌بینی غلظت PM2.5 با استفاده از چهار مدل غیرخطی هوش مصنوعی مبتنی بر روش یادگیری ماشین است. مواد و روش ها: تکنیک‌های یادگیری ماشین مورد استفاده در این مطالعه شامل: ماشین تقویت گرادیان سبک، رگرسیون تقویت گرادیان پیشرفته، جنگل تصادفی و رگرسیون با تقویت گرادیان بود. دادههای هواشناسی و غلظت ذرات‌معلق برای پیش‌بینی شاخص کیفیت هوا در بازه‌ی زمانی سالهای 1395 تا 1401 در شهر مشهد جمع‌آوری گردید. یافته‌ها: هر چهار مدل یادگیری ماشین در پیش‌بینی غلظت PM2.5 عملکرد بسیار خوبی را نشان دادند و حدود 95 درصد از پیش‌بینی‌های آنها در محدوده‌ی فاکتور غلظت مشاهده‌شده قرار داشت. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که مدل رگرسیون با تقویت گرادیان از میان چهار الگوریتم استفاده شده بر پایه یادگیری ماشین، عملکرد بهتری را نسبت به سایر مدل‌های غیرخطی با معیارهای دقت بالا از جمله ضریب رگرسیون 0/9802، میانگین خطای مطلق 0/54، میانگین خطای مربعات 5/33، ریشه میانگین خطای مربع 2/31 و میانگین درصد خطای مطلق 1/9 % را نشان می‌دهد. نتیجه‌گیری: در نتیجه، این مطالعه روشی را برای به‌دست آوردن نتایج پیش‌بینی PM2.5 با دقت بالا با استفاده از هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری ماشین را پیشنهاد می‌کند که برای پایش کیفیت هوا در مقیاس جهانی و بهبود ارزیابی مواجهه حاد در تحقیقات اپیدمی مفید است.
وفا حمید؛ غلامرضا گودرزی؛ عبدالکاظم نیسی؛ مریم دستورپور
چکیده
چکیده زمینه و هدف:هوای کاملاً تمیز در طبیعت وجود ندارد. میزان مشخصی از ذرات شامل گردوغبار، خاک، دوده، دود و قطرات آب در هوا وجود دارد. شواهد موجود، نشانگر افزایش غلظت ذرات و اثرات بهداشتی منتسب به آنها در کشورهای در حال توسعه میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تعداد موارد بیماری قلبی- عروقی، تنفسی و کل مرگ منتسب به PM2.5در شهر کرج ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف:هوای کاملاً تمیز در طبیعت وجود ندارد. میزان مشخصی از ذرات شامل گردوغبار، خاک، دوده، دود و قطرات آب در هوا وجود دارد. شواهد موجود، نشانگر افزایش غلظت ذرات و اثرات بهداشتی منتسب به آنها در کشورهای در حال توسعه میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تعداد موارد بیماری قلبی- عروقی، تنفسی و کل مرگ منتسب به PM2.5در شهر کرج طی سالهای 94-1391 انجام شد. مواد و روش‌ها: ارزیابی اثرات بهداشتی PM2.5در هوای شهر کرج طی 4 سال با بکارگیری نرم‌افزار ایرکیو پلاس انجام شد. دادههای آلودگی هوا از سازمان حفاظت محیط زیست این شهر اخذ گردید. جهت اعتبارسنجی، معیارهای سازمان جهانی بهداشت استفاده شد. در نهایت، دادههای پردازش شده توسط نرم‌افزار اکسل به مدل داده شد. یافته‌ها: میانگین غلظت سالیانه PM2.5هوای شهر کرج طی سالهای مطالعه بیشتر از رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت (10 میکرو گرم بر متر مکعب) بود. غلظت آلاینده PM2.5طی مطالعه کاهش یافته است، ولی افزایشی ناگهانی غلظت آن، در سال 1394 مشهود بود. به‌علاوه، بالاترین جزء منتسب در سال 1391 (59/04% برای اثرات ناشی از مواجهه بلندمدت و5/86% برای کوتاه‌مدت) برآورد شد. مواجهه با PM2.5، به‌ترتیب منجر به 275 و 60 مرگ به دلیل اثرات ناشی از مواجهه بلندمدت و کوتاه‌مدت در سال 1391 شده بود که بسیار بالا بود. نتیجه‌گیری: با توجه به اثرات بهداشتی منتسب به PM2.5 در هوای شهر کرج، اهمیت مدیریت کنترل آلودگی هوا در این کلان‌شهر بیش از پیش مشخص میگردد. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه‌ها:آلودگی هوا، مدل‌سازی ایرکیو پلاس، PM2.5
الهام اسراری؛ مریم پایدار
چکیده
چکیده:
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یک مساله مهم زیست محیطی محسوب می شود. در ایران میزان انتشار آلایندههای هوا در بسیاری از شهرها از جمله مشهد افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییرات غلظت ذرات معلق با دادههای هواشناسی در هوای مشهد صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از دادههای مربوط ...
بیشتر
چکیده:
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یک مساله مهم زیست محیطی محسوب می شود. در ایران میزان انتشار آلایندههای هوا در بسیاری از شهرها از جمله مشهد افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییرات غلظت ذرات معلق با دادههای هواشناسی در هوای مشهد صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از دادههای مربوط به 9 ایستگاه پایش آلایندههای هوا و ایستگاه سینوپتیک مشهد (شامل: دما، ساعات آفتابی، بارندگی، تبخیر، رطوبت، سرعت و جهت باد) طی سالهای 95-1390 صورت گرفت. غلظت میانگین روزانه PM10 و PM2.5از ایستگاه‌ها دریافت و سپس با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS، ورژن 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته‌ها:روند تغییرات فصلی نشان داد حداکثر غلظت ذرات معلق در فصل پاییز و در مهر ماه اتفاق می‌افتد. طی سالهای 92-1390 تعداد روزهای ناسالم روند افزایشی داشته و در سالهای 1393 و 1394 کاهش یافته و مجدداً در سال 1395 افزایش یافته بود. ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ PM10 و PM2.5 با سال، ﻓﺼﻞ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻌﻨﻰﺩﺍﺭی داشت (p<0/001). ارتباط PM10 با دما و تبخیر مستقیم و با رطوبت و بارندگی معکوس بود. همچنین ارتباط PM2.5 با حداقل دما، روزهای آفتابی، بارندگی و سرعت باد معکوس و با جهت باد مستقیم بود.
نتیجه‌گیری: بیشترین میزان غلظت ذرات معلق در فصل پاییز و خصوصاً مهر ماه میباشد. نقشههای پراکندگی نشان می‌دهد که شرق و تا حدودی مرکز مشهد، آلودگی بیشتری نسبت به سایر مناطق دارد.
محسن حیدری؛ ضحی حیدری نژاد؛ ولی علیپور؛ کاووس دیندارلو؛ امید رحمانیان؛ بابک گودرزی؛ حسن موسی پور
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا و اثرات بهداشتی آن، یک چالش اساسی در ایران میباشد. یکی از اقدامات مؤثر جهت کنترل کیفیت هوا، تعیین میزان واقعی آلایندهها و توصیف کیفیت هوا در مقایسه با شرایط استاندارد میباشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر کرمان و معرفی آلاینده مسئول در سال 1394 انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا و اثرات بهداشتی آن، یک چالش اساسی در ایران میباشد. یکی از اقدامات مؤثر جهت کنترل کیفیت هوا، تعیین میزان واقعی آلایندهها و توصیف کیفیت هوا در مقایسه با شرایط استاندارد میباشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر کرمان و معرفی آلاینده مسئول در سال 1394 انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، دادههای غلظت آلایندههای هوا از سازمان حفاظت محیط زیست کرمان به‌دست آمد. سپس شاخص کیفیت هوا برای آلاینده های معیار (CO، SO2، NO2، PM10، O3 وPM2.5) محاسبه گردید. بر مبنای سطح این شاخص، کیفیت هوا به گروههای خوب، متوسط، غیر بهداشتی برای گروههای حساس، غیر بهداشتی، خیلی غیر بهداشتی و خطرناک تقسیم‌بندی شد. یافته‌ها: کیفیت هوای شهر کرمان در سال 1394 در 7، 60، 29 و 4 درصد روزهایی که سنجش آلایندهها انجام گرفت، به ترتیب در وضعیت پاک، سالم، ناسالم برای گروه های حساس و ناسالم قرار داشت. بهترین و بدترین کیفیت هوا در ماه‌های دی (فصل سرد) و فروردین (فصل گرم) مشاهده شد. آلاینده مسئول آلودگی هوا در این شهر، PM2.5 بود. نتیجه‌گیری: مسئول اصلی آلودگی هوای شهر کرمان در سال 1394، ذرات معلق بودند. این وضعیت ممکن است ناشی از طوفان های گردوغبار محلی و منطقه‌ای (به‌خصوص از مناطق جنوب غربی ایران و همچنین منطقه سیستان) باشد. بنابراین می‌بایست اقدامات لازم جهت کنترل این نوع آلودگی و نیز کاهش سطح تماس افراد جامعه با آن انجام گیرد.