سید وحید رضوی ترمه
چکیده
زمینه و هدف: سالک جلدی، یکی از شش بیماری مهم مناطق گرمسیری و نمونه‌ای از بیماری‌های همه‌گیر می‌باشد. شیوع و انتشار این بیماری علاوه بر مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تحت تأثیر عوامل محیطی و شرایط اقلیمی نیز می‌باشد. در مطالعه حاضر به‌منظور تهیه نقشه حساسیت بیماری سالک جلدی از روش‌های تصمیم‌گیری تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل ...
بیشتر
زمینه و هدف: سالک جلدی، یکی از شش بیماری مهم مناطق گرمسیری و نمونه‌ای از بیماری‌های همه‌گیر می‌باشد. شیوع و انتشار این بیماری علاوه بر مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، تحت تأثیر عوامل محیطی و شرایط اقلیمی نیز می‌باشد. در مطالعه حاضر به‌منظور تهیه نقشه حساسیت بیماری سالک جلدی از روش‌های تصمیم‌گیری تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل شبکه استفاده شد. با توجه به میزان بروز بالای سالک جلدی در استان خوزستان، شهرستان ایذه به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب شد. مواد و روش‌ها: به‌منظور تهیه نقشه حساسیت سالک در شهرستان ایذه، تعداد مبتلایان به این بیماری در شهرستان ایذه از سال 92-1387 از مرکز بهداشت استان اخذ گردید. لایه‌های اطلاعاتی ارتفاع، بارندگی، دما، رطوبت، فاصله از رودخانه، فاصله از مناطق روستایی و کاربری اراضی به‌عنوان پارامترهای مؤثر بر بیماری سالک جلدی شناسایی و نقشه‌های مذکور در محیط GIS آماده گردید. پارامترهاى شناسایی‌شده با به‌کارگیری روش تحلیل سلسله مراتبى و تحلیل شبکه به‌صورت زوجى مقایسه و وزن هر یک از عوامل که مبین میزان تأثیر آن‌هاست، در نرم‌افزارهای Expert Choice و Super Decision محاسبه گردید. سپس این پارامترها بر اساس وزن به‌دست آمده در نرم‌افزار ArcGIS با یکدیگر تلفیق شدند و نقشه نهایی سالک جلدی حاصل از هر روش تهیه گردید. ارزیابی روش‌های مذکور با استفاده از منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) و 16 نقطه مربوط به وقوع بیماری سالک صورت گرفت. یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصل از وزن‌دهی پارامترهای مؤثر با استفاده از روش‌های تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل شبکه، بیشترین وزن به‌ترتیب مربوط به پارامترهای ارتفاع، دما و بارندگی بود. بر اساس نتایج ارزیابی توسط ROC، دقت نقشه تهیه شده با استفاده از روش تحلیل شبکه برابر 87/8 درصد و دقت روش تحلیل سلسله مراتبی، 68/9 درصد برآورد گردید. نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده از روش تحلیل شبکه، نشاندهنده دقت خیلی خوب این مدل برای تهیه نقشه حساسیت بیماری سالک جلدی و همچنین نتایج حاصل از روش تحلیل سلسله مراتبی، نشاندهنده دقت متوسط این مدل جهت تهیه نقشه حساسیت سالک جلدی می‌باشد.
لیدا جراحی؛ افسانه طیرانی بطحائی؛ مجید رضا عرفانیان تقوایی
چکیده
زمینه و هدف: به دلیل تنوع شرایط بیولوژیک در مناطقی که بیماری سالک شیوع بیشتری دارد، برای کنترل آن در همه مناطق، یک روش ثابت ارائه نمی‌شود؛ همچنین، انتخاب روش مناسب برای پیشگیری و کاهش بروز بیماری، باید با توجه به شرایط خاص آن منطقه انجام شود. این مطالعه، به بررسی تأثیر وضعیت کالبدی محیط در شیوع بیماری لشمانیوز جلدی، در مناطق هیپرآندمیک ...
بیشتر
زمینه و هدف: به دلیل تنوع شرایط بیولوژیک در مناطقی که بیماری سالک شیوع بیشتری دارد، برای کنترل آن در همه مناطق، یک روش ثابت ارائه نمی‌شود؛ همچنین، انتخاب روش مناسب برای پیشگیری و کاهش بروز بیماری، باید با توجه به شرایط خاص آن منطقه انجام شود. این مطالعه، به بررسی تأثیر وضعیت کالبدی محیط در شیوع بیماری لشمانیوز جلدی، در مناطق هیپرآندمیک سالک در مشهد پرداخته است. مواد و روش‌ها: در این بررسی میدانی که به شکل سرشماری 2491 خانوار انجام شد، با استفاده از چک‌لیست و مشاهده به تعیین وضعیت کالبدی محیط و توزیع فراوانی متغیرهای اپیدمیولوژیک در کانون‌های بیماری سالک در مشهد در سال 1392 پرداخته شد. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار 11.5SPSS و به‌وسیله آزمون کای‌دو صورت گرفت. سطح معنادار نیز کمتر از 0.5 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: بیشترین فراوانی بیماری در گروه سنی 10 تا 29 سال، در دانش‌آموزان، دانشجویان و زنان خانه‌دار مشاهده شد. دفع نشدن بهداشتی فاضلاب، وجود زمین استفاده‌نشده و نخاله ساختمانی در مجاورت منزل و نبود پوشش مناسب کف حیاط با ایجاد شرایط لازم برای رشد پشه خاکی، با وجود بیماری سالک ارتباطی معنادار داشت. صرف وجود ساخت‌وساز در مجاورت منزل، تفاوت معناداری در گروه بیماران و افراد سالم نداشت. نتیجه‌گیری: در صورت جمع نشدن نخاله‌های ساختمانی، ساخت‌وساز به‌تنهایی تأثیری در افزایش بیماری سالک ندارد. اطلاع‌رسانی عمومی برای افزایش آگاهی ساکنان مناطق هایپرآندمیک سالک، درباره عوامل خطر محیطی ایجادکننده بیماری و آموزش اقدامات بهداشت محیط مانند جمع‌آوری سریع نخاله‌های ساختمانی و پوشش مناسب کف حیاط، می‌تواند با مداخله در محل زندگی پشه خاکی سبب کاهش شیوع بیماری سالک شود.