نوع مقاله : مقالات پژوهشی

نویسنده

• معصومه عامریان

استادیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مصرف بامیه کنترل غلظت فلزات سنگین در مواد غذایی برای اطمینان از ایمنی سلامت فرد ضروری است. لذا این تحقیق با هدف مطالعه‌ی غلظت فلزات سنگین و نیترات در بامیه‌ی گلخانه‌ای یکی از گلخانه‌های شهرستان کرمانشاه انجام شد.
مواد و روش‌‌ها: نمونه‌برداری از گلخانه‌ی‌ کشت بامیه شهرستان کرمانشاه و طی سه مرحله با فاصله زمانی 2 هفته‌‌ای و در مجموع با 9 نمونه انجام گرفت. غلظت فلزات سنگین با طیف‎‌سنج جذب اتمی و میزان نیترات با دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج 410 نانومتر اندازه‌گیری شدند. برای ارزیابی خطر مصرف سبزیجات برای سلامت انسان از شاخص ریسک بهداشتی بیماری‌های غیرسرطانی استفاده گردید.
یافته‌ها: طبق نتایج به‌دست آمده، تفاوت معنی‌داری بین سه تاریخ برداشت بامیه با غلظت نیکل، مس، روی، آهن، کادمیوم، سرب و نیترات مشاهده شد و با افزایش میزان رشد گیاه و تعداد برداشت غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه و نیترات کاهش نشان داد. بیش‌ترین میزان نیکل (386/1 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، مس (393/16 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، روی (500/54 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، سرب (880/1 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، آهن (887/105 میلی‌گرم بر کیلوگرم)، کادمیوم (0710/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و نیترات (000/31 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در برداشت اول مشاهده گردید. غلظت کلیه‌ی فلزات سنگین مورد مطالعه به‌جز سرب کم‌تر از حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت بود. شاخص ریسک بهداشتی برای بیماری‌های غیرسرطانی برای فلزات مورد مطالعه و نیترات کم‌تر از یک بود. درنتیجه مصرف بامیه‌ی گلخانه‌ای در گلخانه‌ی شهرستان کرمانشاه مشکلی برای سلامت انسان در بر ندارد.
نتیجه‌گیری: هیچ نگرانی در مورد بیماری‌های غیرسرطانی و خطر سرطان‌زایی مصرف فلزات سنگین در بامیه وجود ندارد. بنابراین برای مدیریت بهینه و جلوگیری از آلودگی بیشتر، مطالعه منشأ و تعیین مقادیر فلزات سنگین برای آلودگی احتمالی موادغذایی از خاک، آب و گرد و غبار منطقه توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

• شاخص ارزیابی سلامت
• غیرسرطانی
• سبزیجات

عنوان مقاله [English]

Health risk assessment due to heavy metals and nitrates in greenhouse okra of Kermanshah county

نویسنده [English]

• Masoomeh Amerian

Assistant Professor, Department of Production Engineering and Plant Genetics, Faculty of Science and Agriculture Engineering, Razi University, Kermanshah, Iran

چکیده [English]

Background and Purpose: Considering the importance of okra consumption, controlling of heavy elements’ concentration nitrate in foodstuffs is important to ensure the safety of an individual’s health. Therefore, this research was conducted with the aim of studying the concentration of heavy metals and nitrates in greenhouse okra one of the greenhouses in Kermanshah county.
Materials and Methods: Sampling was done from the okra greenhouse of Kermanshah county in three stages with a time interval of 2 weeks and with a total of 9 samples. The concentrations of heavy metals were evaluated with an atomic absorption spectrometer. To evaluate the risk of consuming vegetables for human health, the health risk index (HRI) of non-cancerous diseases was used.
Results: A significant difference was observed between the three harvest dates of okra with nickel, copper, zinc, iron, cadmium, lead and nitrate, and with the increase in the growth rate of the plant and the number of harvests, the concentration of studied heavy metals and nitrate decreased. The highest amount of nickel (1.386 mgkg-1), copper (16.393 mgkg-1), zinc (54.500 mgkg-1), lead (1.880 mgkg-1), iron (105.887 mgkg-1), cadmium (0.0710 mgkg-1) and nitrate (31.000 mgkg-1) were observed in the first harvest. The concentration of all studied heavy metals, except lead, was lower than the WHO standard. HRI for non-cancerous diseases was less than one for the studied metals and nitrate. As a result, consumption of greenhouse okra in the greenhouse of Kermanshah county does not pose a problem for human health
Conclusions: There is no concern about the non-carcinogenic diseases and carcinogenic risk of consuming heavy metals in okra. Therefore, for optimal management and prevention of further pollution, it is recommended to study the origin and determine the amounts of heavy metals for their potential contamination of foodstuffs from the region’s soil, water, and dust.

کلیدواژه‌ها [English]

• Non-cancerous
• Health Risk Index
• Vegetables