فریبرز بهرامی؛ اصلان اگدرنژاد
چکیده
زمینه و هدف: به‌دلیل پیچیدگیهای موجود در سیستمهای آب زیرزمینی و همچنین محدودیتهای موجود، مدلسازی آبهای زیرزمینی به آسانی میسر نمیباشد، اما مدل شبکه عصبی مصنوعی، دارای توانایی بالایی در مدلسازی سیستمهای پیچیده و غیرخطی هستند و از طرفی روشهای زمین آماری هم در مدلسازی آب زیرزمینی دارای دقت مناسبی میباشند.
مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: به‌دلیل پیچیدگیهای موجود در سیستمهای آب زیرزمینی و همچنین محدودیتهای موجود، مدلسازی آبهای زیرزمینی به آسانی میسر نمیباشد، اما مدل شبکه عصبی مصنوعی، دارای توانایی بالایی در مدلسازی سیستمهای پیچیده و غیرخطی هستند و از طرفی روشهای زمین آماری هم در مدلسازی آب زیرزمینی دارای دقت مناسبی میباشند.
مواد و روش‌ها: هدف از پژوهش حاضر، شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی (SAR، TDS و EC) دشت دزفول اندیمشک با استفاده از مدلهای ANN-PSO و زمین آمار می‌باشد. بدین‌منظور از اطلاعات 61 حلقه چاه مشاهدهای موجود در دشت دزفول- اندیمشک استفاده شد. ورودی‌های مدل شبکه عصبی شامل پارامترهای کیفی SO42-، pH، HCO32-، Na+، Mg2+، Ca2+، TDS، SAR و EC در نظر گرفته شد.
یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از شبیهسازی با مدل شبکه عصبی مصنوعی، بالاترین دقت مدل ANN-PSO در شبیهسازی بهترتیب مربوط به پارامترهای EC، SAR و TDS و بر اساس نتایج حاصل از درونیابی با روش زمین‌آمار، بالاترین دقت مدل کریجینگ در شبیهسازی بهترتیب مربوط به پارامترهای EC، TDS و SAR بود. نتایج کلی حاصل از شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی نشان داد که مدل ANN-PSO دقت بیشتری در شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی دشت درفول اندیمشک نسبت به مدل کریجینگ دارد؛ بهطوریکه مقدار R2 برای شبیهسازی پارامترهای SAR، TDS و EC با استفاده از مدل ANN-PSO در مرحله آزمون بهترتیب 92/0، 918/0 و 955/0 و با استفاده از مدل کریجینگ 902/0، 915/0 و 931/0 برآورد شد.
نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد، تلفیق مدلهای شبکه عصبی مصنوعی با الگوریتمهای بهینهسازی، به‌عنوان ابزاری مفید برای شبیهسازی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی کاربرد دارند.
رؤیا پیروی؛ حسین علیدادی؛ الله بخش جاوید؛ علی اصغر نجف پور؛ حبیب الله اسماعیلی؛ فاطمه جولائی
چکیده
زمینه و هدف: آب مهمترین مسئله چالش برانگیز جهان است. بحران آب در ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک، جدی تر از دیگر کشوها است. هدف از این مطالعه، مدل سازی تغییر کیفیت آب چاه های منطقه کشف رود دشت مشهد، ناشی از خشک سالی در سال های 86 تا 89 بود. مواد و رو شها: جامعه پژوهش، چاه های آب آشامیدنی و پیزومتریک منطقه کشف رود دشت مشهد بود. ...
بیشتر
زمینه و هدف: آب مهمترین مسئله چالش برانگیز جهان است. بحران آب در ایران به دلیل قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک، جدی تر از دیگر کشوها است. هدف از این مطالعه، مدل سازی تغییر کیفیت آب چاه های منطقه کشف رود دشت مشهد، ناشی از خشک سالی در سال های 86 تا 89 بود. مواد و رو شها: جامعه پژوهش، چاه های آب آشامیدنی و پیزومتریک منطقه کشف رود دشت مشهد بود. آمار بازه زمانی سال های 86 تا 89 مربوط به کیفیت و سطح ایستایی 16 حلقه چاه موجود در منطقه، به همراه پارامترهای هواشناسی استخراج گردید. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار SPSS و Excel تجزیه و با نرم افزار STELLA مدل سازی شدند. برای یافتن ارتباط بین کیفیت ( TH و TDS ) و افت آب در سطح معنی داری 5 درصد، از آزمون طبیعی و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: سطح آب طی بازه سال های 86 تا 89 حدود 6 متر افت داشته است. کمترین بارندگی با میزان 104/7 در سال های 78 تا 79 و بیشترین در سال های 71 تا 72 به میزان 6/ 414 میلی متر بوده است. در ماه های گرم حداکثر دما بین 35 تا 40 درجه سانتیگراد بوده که افت شدید سطح ایستایی آب و همچنین کمبود بارش مشاهده شده است. تنها در مورد چاه شماره 5 ( 028 / P=0 ) و 9 ( 024 / P =0 ) بین تغییرات سطح آب و TH رابطه معنی دار بود. طبق نتایج خروجی مدل، می توان گفت مدل توانسته است غلظت شاخص های آب زیرزمینی را با صحت خوبی برآورد کند. نتیجه گیری: افت مذکور در آب زیرزمینی منطقه، نشانگر لزوم برنامه ریزی و مدیریت درست منابع آبی و بارندگی است تا از تأثیرات خشک سالی ازجمله تغییر کیفیت، جلوگیری شود