امیر شجاعی؛ حسین غفوریان؛ لیندا یادگاریان؛ کامران لاری؛ محمد تقی ساداتی پور
چکیده
چکیدهزمینه و هدف: انتشار ترکیبات آلی فرار از منابع ثابت و متحرک، باعث افزایش غلظت زمینهای این ترکیبات در محیط زیست میشود. این ترکیبات دارای پتانسیل ایجاد خطر برای محیط زیست و سلامتی انسان هستند. اتخاذ روش‌های مدیریتی و مهندسی در کنترل انتشار این آلایندهها به امری ضروری تبدیل شده است. مطالعه حاضر با هدف استفاده از فرآیند اکسیداسیون ...
بیشتر
چکیدهزمینه و هدف: انتشار ترکیبات آلی فرار از منابع ثابت و متحرک، باعث افزایش غلظت زمینهای این ترکیبات در محیط زیست میشود. این ترکیبات دارای پتانسیل ایجاد خطر برای محیط زیست و سلامتی انسان هستند. اتخاذ روش‌های مدیریتی و مهندسی در کنترل انتشار این آلایندهها به امری ضروری تبدیل شده است. مطالعه حاضر با هدف استفاده از فرآیند اکسیداسیون پیشرفته ازنزنی کاتالیستی جهت کاهش غلظت این آلایندهها در خروجی صنایع انجام شد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی از فرآیند ازنزنی در حضور بستر کاتالیستی حاوی نانوکامپوزیتهای نانوکامپوزیت اکسید روی (ZnO) پوشش داده شده بر روی زئولیت جهت تصفیه هوای آلوده به ترکیبات BTEX به‌عنوان شاخصهای ترکیبات آلی فرار در مقیاس آزمایشگاهی استفاده شد. در این مطالعه، ابتدا سنتز نانوکامپوزیت بر اساس روش هم‌رسوبی شیمیایی صورت گرفت. آنالیزهای SEM (میکروسکوپ الکترونی روبشی)، XRD (الگوی پراش اشعه ایکس)، BET و FT-IR (طیف سنج مادون قرمز فوریه) جهت بررسی خصوصیات ساختاری نانوکامپوزیت انجام شد. متغیرهای غلظت اولیه BTEX (50-200 پی پی ام)، دبی (5-20 لیتر در ساعت)، رطوبت (0-75%) و غلظت ازن (25/0 -1 گرم در ساعت) مورد بررسی قرار گرفتند. مقدار غلظت ترکیبات BTEX بر اساس دستورالعمل 1501 NIOSH توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی اندازهگیری شد.یافته‌ها: نتایج آنالیزهای SEM، XRD، BET و FT-IR بیانگر سنتز مناسب نانوکامپوزیت بود. بر اساس نتایج به‌دست آمده آزمایشگاهی، شرایط بهینه فرآیند شامل: غلظت اولیه آلایندهها برابر 50 پی پی ام، دبی ورودی جریان هوای آلوده برابر 5 لیتر در ساعت، رطوبت نسبی هوا 25-35% و غلظت ازن ورودی برابر 1 گرم در ساعت بود. در این شرایط، کارایی حذف ترکیبات بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن به‌ترتیب 98، 96، 92 و 91 درصد به‌دست آمد. فرآیندهای ازنزنی ساده و جذب سطحی، کارایی پایین‌تری نسبت به ازنزنی کاتالیزوری دارند و اثر هم‌افزایی فرآیند مشهود است.نتیجه‌گیری: فرآیند ازن زنی کاتالیزوری، توانایی کاهش غلظت ترکیبات BTEX را به حد استاندارد تعیین شده دارد. از این فرآیند می‌توان جهت تصفیه جریان هوای آلوده صنایع منتشر کننده BTEX که تهدید کننده سلامت انسان و محیط زیست است، استفاده نمود.نوع مقاله: پژوهشیکلید واژه‌ها: ازنزنی، اکسید روی، ترکیبات آلی فرار، نانوکامپوزیت، هوای آلوده، BTEX
فائزه برهانی؛ محسن میرمحمدی؛ علیرضا اصلمند
چکیده
زمینه و هدف: توسعه شهرنشینی همواره با آلودگی هوا همراه بوده است. از جمله این آلایندهها، ترکیبات آلی فرار شامل بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (BTEX) می‌باشند. مطالعه حاضر با هدف اندازهگیری غلظت این ترکیبات در فضای باز شهر تهران انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه برای اندازهگیری غلظت BTEX در 46 ایستگاه در زمستان و بهار سال 1394 ...
بیشتر
زمینه و هدف: توسعه شهرنشینی همواره با آلودگی هوا همراه بوده است. از جمله این آلایندهها، ترکیبات آلی فرار شامل بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن (BTEX) می‌باشند. مطالعه حاضر با هدف اندازهگیری غلظت این ترکیبات در فضای باز شهر تهران انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه برای اندازهگیری غلظت BTEX در 46 ایستگاه در زمستان و بهار سال 1394 و همچنین 19 ایستگاه در خرداد ماه سال 1382 از قوانین مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی (NIOSH) استفاده شد. آمادهسازی نمونه و استخراج آلایندهها به وسیله حلال دی سولفید کربن انجام شد. تجزیه نمونهها توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار آماری 16، SPSS انجام گرفت. یافته ها: در سال 1382، آلودگیهای ناشی از BTEX مشاهده شده در مناطق شرق، مرکز و جنوب شهر تهران بیشتر و متوسط غلظت این ترکیبات 238، 130، 118 و ppb 69 بود. نسبت بنزن به تولوئن 0/8تا 3/2 بود که نشان دهنده کیفیت پایین بنزین است. در سال 1394، غلظت BTEX در منطقه 19 (در جنوب شهر تهران) بالاتر از مناطق شرقی و مرکزی که در مناطق ترافیک با توسعه گسترده در حمل و نقل عمومی واقع شده‌اند، بود. نتیجه گیری: دلیل کاهش غلظت BTEX به مقدار مجاز آن، بهبود کیفیت بنزین، تجدید خودروهای شخصی و توسعه مترو و حمل و نقل عمومی تا سال 1394 در این مناطق میباشد. در این سال غلظت متوسط این ترکیبات به ترتیب 5/3، 9/2، 1/5 و ppb 2/6 و نسبت بنزن به تولوئن 0/39 تا 0/76 بود که این نوسان نقش قابل توجه تردد خودروها در آلودگی ناشی از ترکیبات BTEX را نشان می‌دهد.
اسماعیل جوادی؛ یوسف محمدیان؛ بهزاد هیبتی؛ سیما الیاسی
چکیده
زمینه و هدف: با افزایش تعداد خودروها و به مراتب آن، افزایش تولید و عرضه بنزین و گاز، کیفیت هوا به مرور زمان وخیم تر شده است. از مهم ترین آلاینده‌های فرار که هم از بنزین و گاز خام و هم از احتراق آنها متصاعد میشود، ترکیبات بنزن، تولوئن، زایلن و اتیلبنزن(BTEX) میباشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت BTEX در هوای جایگاه های سوخت ...
بیشتر
زمینه و هدف: با افزایش تعداد خودروها و به مراتب آن، افزایش تولید و عرضه بنزین و گاز، کیفیت هوا به مرور زمان وخیم تر شده است. از مهم ترین آلاینده‌های فرار که هم از بنزین و گاز خام و هم از احتراق آنها متصاعد میشود، ترکیبات بنزن، تولوئن، زایلن و اتیلبنزن(BTEX) میباشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت BTEX در هوای جایگاه های سوخت شهرستان شاهیندژ و حومه انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، نمونه هوای منطقه تنفسی از 24 کارگر 12 جایگاه پمپ بنزین و گاز تهیه شد. نمونه ها بر اساس روش NIOSH1501 توسط دستگاه GC-FID آنالیز شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون‌های t-test و Linear Regression انجام شد p<0.05). یافته ها: میانگین غلظت BTEX در جایگاه های بنزین برابر 327±1787، 141±914، 183±973/4 و 123±476/1 µg/m3 و در جایگاه CNG برابر 863±1142/9، 458±507/6، 514±694/9 و 245/6±296 µg/m3 بود. ارتباط بین میانگین غلظت فردی و محیطی بنزن تنها در جایگاههای CNG معنی دار بود (0/05>p). خطر سرطان کارکنان جایگاههای CNG که با بنزن در تماس بودند، برابر4-10×15/8 و حداکثر مقدار شاخص HQ مربوط به گزیلن و برابر 8/656 بود. این مقادیر برای جایگاه بنزین به ترتیب برابر 4-10×21/6 و 16/19 بود. نتیجه‌گیری:میانگین تراکم بنزن در جایگاه پمپ بنزین حداکثر بوده که بالاتر از حد مجاز کشوری میباشد. خطر ابتلاء به سرطان و شرایط غیر سرطان، بسیار بالا میباشد که نیازمند اتخاذ تصمیمات کنترلی می باشد. بهبود کیفیت سوخت، نصب سیستم های بازگردانی بخارات بنزین به مخزن، هوشمند کردن سیستم های سوختگیری، استفاده از پوشش های گیاهی تصفیه کننده ترکیبات BTEX و همچنین استفاده از لوازم حفاظت فردی، جهت بهبود شرایط پیشنهاد می شود.