رضا پیکانپور فرد؛ پروانه پیکانپور فرد؛ هادی هادیان قهدریجانی
چکیده
زمینه و هدف: یکی از اساسی‌ترین مشکلات آلودگی هوا این است که معمولاً مناطق وسیعی از کاربری‌های مختلف همچون شهرها و محصولات کشاورزی را در صدها کیلومتر از منشاء تولید آلایندهها تحت تأثیر خود قرار داده و یا موجب اثرات تجمعی با دیگر صنایع شده است. هدف از این پژوهش کمی‌سازی غلظت آلایندهها در مناطق مسکونی اطراف کاربری‌های صنعتی است.مواد ...
بیشتر
زمینه و هدف: یکی از اساسی‌ترین مشکلات آلودگی هوا این است که معمولاً مناطق وسیعی از کاربری‌های مختلف همچون شهرها و محصولات کشاورزی را در صدها کیلومتر از منشاء تولید آلایندهها تحت تأثیر خود قرار داده و یا موجب اثرات تجمعی با دیگر صنایع شده است. هدف از این پژوهش کمی‌سازی غلظت آلایندهها در مناطق مسکونی اطراف کاربری‌های صنعتی است.مواد و روشها: در این مطالعه به‌منظور مدلسازی آلایندههای هوا از نرمافزار AERMOD استفاده گردید. این نرمافزار با استفاده از دادههای هواشناسی، مدل رقومی ارتفاع و اطلاعات مربوط به منابع آلاینده میزان آلودگی هوای مربوط به آلایندههایPM10 ، SOX، NOx و CO را در یک مکان مشخص ارزیابی و کمی سازی می‌کند.یافتهها: نتایج حاصل از پژوهش حاضر حاکی از این است که در این 28 نقطه جمعیتی پیرامون کاربری صنعتی مورد نظر از نظر غلظت آلایندهها در هر دو حالت با و بدون غلظت زمینه، غلظت هیچ آلاینده‌ای بالاتر از حد استاندارد نبوده است؛ و مهم‌ترین آلاینده در این پژوهش NOX سالینه تشخیص داده شد که کمترین اختلاف را با حد مجاز آلودگی دارد. همچنین به دلیل نزدیکی بیشتر آلایندهها به حد مجاز محیط زیست در این منطقه بارگذاری بیشتر کاربری‌های صنعتی میتواند باعث بروز مشکلات زیادی از لحاظ سلامتی، اقتصادی و اجتماعی شود.نتیجهگیری: یافته‌های این پژوهش نشان میدهد که به‌منظور ارزیابی و کمی‌سازی غلظت آلایندههای مناطق پیرامون نقاط آلاینده صنعتی علاوه بر مدلسازی منابع نقطه‌ای بهتر است آلودگی‌های موجود در زمینه نیز برای دقت بیشتر در راستای توسعه پایدار و درخور اینگونه مناطق بکار گرفته شوند.
علیرضا میرزاحسینی؛ فاطمه ابراهیمی؛ نبی اله منصوری
چکیده
زمینه و هدف: توسعه صنعتی از یک‌سو با ایجاد محصولات شیمیایی مضر و ضایعات صنعتی، شامل فلزات سنگین و از سوی دیگر با افزایش مصرف انرژی و به‌تبع آن انتشار گازهای آلاینده جوی، باعث آلودگی محیط زیست می‌شود. شهر بندرعباس از نظر توزیع جغرافیایی صنایع، در مقایسه با دیگر نقاط شهری و روستایی استان، از تمرکز صنعتی بالایی برخوردار است. از این‌رو ...
بیشتر
زمینه و هدف: توسعه صنعتی از یک‌سو با ایجاد محصولات شیمیایی مضر و ضایعات صنعتی، شامل فلزات سنگین و از سوی دیگر با افزایش مصرف انرژی و به‌تبع آن انتشار گازهای آلاینده جوی، باعث آلودگی محیط زیست می‌شود. شهر بندرعباس از نظر توزیع جغرافیایی صنایع، در مقایسه با دیگر نقاط شهری و روستایی استان، از تمرکز صنعتی بالایی برخوردار است. از این‌رو لزوم بررسی آلودگی هوای ناشی از این صنایع و تأثیرات مخرب آنها بر محیط زیست منطقه ضروری است، لذا مطالعه حاضر - با هدف بررسی میزان فلزات سنگین ناشی از فعالیت صنایع انجام شد.مواد و روشها: عملیات نمونهبرداری از هوای محیط در 7 مکان از منطقه در دو فصل زمستان و بهار (1398-99) انجام گرفت. روش نمونهبرداری و آمادهسازی جهت قرائت بر اساس استانداردهای آژانس حفاظت از محیط زیست و مؤسسه ملی ایمنی و سلامت شغلی بود. نمونهبرداری با استفاده از پمپ با مکش حجم بالا (High – Volume) با دبی 7/1 متر مکعب در دقیقه و مدت زمان 24 ساعت، در ارتفاع 3 متری از سطح زمین انجام گرفت و فلزات سنگین نمونههای برداشت شده با استفاده از دستگاه جذب اتمی Varian مدل Z220با تکنیک کوره اندازهگیری شد. در این تحقیق از فیلترهای فایبر گلاس دایره‌ای شکل با قطر 47 میلی‌متر برای نمونهبرداری از محیط باز استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج حاصل از آنالیز ذرات موجود در هوا، غلظت فلزات سنگین بهترتیب روند کاهشی شامل V نتیجه گیری: میزان ذرات معلق در تمامی مکانهای نمونهبرداری بالاتر از استانداردهای زیست‌محیطی بود. همچنین به استثناء وانادیوم، غلظت همه عناصر در نمونههای مناطق مسکونی پایینتر از حدود مجاز بود.
اکرم قربانی؛ مرجان ضیائی؛ شبنم هوشدار تهرانی؛ میترا محمدی
چکیده
زمینه و هدف : 80 درصد از آلودگی هوا در مناطق شهری به وسایل نقلیه سنگین و جمعی باز میگردد. هدف ازانجام این مطالعه بررسی میزان آلاینده های CO2 CO ,HC,NOX,انواع خودروهای دیزلی و ارتباط آنها با عمر خودرو، می باشد. مواد وروش ها: از بین تمام خودروهای دیزلی در مشهدکه 5861 خودرو می باشد تعداد425 خودرو به صورت تصادفی انتخاب و پس از ثبت سال تولید خودرو ...
بیشتر
زمینه و هدف : 80 درصد از آلودگی هوا در مناطق شهری به وسایل نقلیه سنگین و جمعی باز میگردد. هدف ازانجام این مطالعه بررسی میزان آلاینده های CO2 CO ,HC,NOX,انواع خودروهای دیزلی و ارتباط آنها با عمر خودرو، می باشد. مواد وروش ها: از بین تمام خودروهای دیزلی در مشهدکه 5861 خودرو می باشد تعداد425 خودرو به صورت تصادفی انتخاب و پس از ثبت سال تولید خودرو ، با استفاده از دستگاه آلاینده سنج پنج گاز NDIR OPTIMA7 در حالت موتور روشن (درجا کار کردن موتور)، میزان آلایندگی مورد سنجش قرار گرفت . نمونه گیریها در بازه زمانی 15 آذر سال1396 تا 9 اردیبهشت ماه سال 1397 به طور پیوسته(به استثنای یکم تا چهارم فروردین ماه) در ساعت 9 تا 12 و 15 تا 20 انجام شد و سپس با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای آماری ارتباط این آلاینده ها با عمر خودرو مورد بررسی قرارگرفت. یافته ها: با توجه به میزان sig(۰.۰۵< ۰.۵۳۱ (P= بین عمرخودرو و مونوکسید کربن ، میزان sig (۰.۰۵< ۰.۵۷۱ (P= بین عمرخودرو میزان هیدروکربن، میزانsig(۰.۰۵< ۰.۱۵۳p=) بین عمرخودرو و دی اکسید کربن خروجی ومیزانsig (۰.۰۵< ۰29. ۰p=) بین عمر خودرو واکسیدهای ازت ارتباط معناداری وجود ندارد . بحث : بین سال ساخت خودرو و آلاینده CO2 و NOX همبستگی معکوس وجوددارد بطوریکه هرچه سال ساخت خودرو بالاتر باشد میزان دی اکسید کربن واکسیدهای ازت کمتر می باشد.و بین آلاینده HC و CO همبستگی مثبت وجود دارد. نتیجه گیری : مقدار سطح معنی داری (sig) بین عمر خودرو و همه آلاینده ها ، از 05/0 بیشتر است، بنابراین بین عمر خودرو و همه آلایندگی گازهای خروجی رابطه معناداری از نظر آماری وجود ندارد. لذا باید با اخذ روشهای مدیریتی صحیح ازمیزان آلودگی هوا توسط خودروهای دیزلی کاسته شود.
پیمان قلمکاری؛ مژگان احمدی ندوشن
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مبحث آلودگی هوا به ویژه در کلان شهر اصفهان، هدف اصلی این مطالعه ارزیابی وضعیت کیفیت هوای شهر اصفهان از نظر ذرات معلق و یافتن رابطه بین الگوی سیمای سرزمین و ذرات معلق است.مواد و روش ها: برای اندازه گیری غلظت ذرات معلق با استفاده از دستگاه غبارسنج مِت وان در 52 نقطه شهر به طور تصادفی نمونه برداری صورت گرفت. نقشه ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مبحث آلودگی هوا به ویژه در کلان شهر اصفهان، هدف اصلی این مطالعه ارزیابی وضعیت کیفیت هوای شهر اصفهان از نظر ذرات معلق و یافتن رابطه بین الگوی سیمای سرزمین و ذرات معلق است.مواد و روش ها: برای اندازه گیری غلظت ذرات معلق با استفاده از دستگاه غبارسنج مِت وان در 52 نقطه شهر به طور تصادفی نمونه برداری صورت گرفت. نقشه کاربری اراضی شهر اصفهان با روش طبقه بندی حداکثر احتمال در نرم افزار Terrset تولید شد. به منظور ایجاد نقشه ی پراکنش ذرات معلق، از روش وزن دهی معکوس فاصله در نرم افزار ArcGIS استفاده شد. از متریکهای (آنتروپی نرمال، تراکم حاشیه، مساحت لکه، غنای نسبی و فشردگی لکه) و شاخص نرمال‌شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) برای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین استفاده شد. این متریک‌ها با استفاده از نرم افزار FRAGSTATS کمی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که پوشش گیاهی اثر کاهشی بر میزان آلودگی هوا دارد، به طوری که همبستگی منفی و معنی داری بین PM2.5 و NDVI مشاهده شد، بدین معنی که با افزایش تراکم پوشش گیاهی، میزان ذرات معلق کاهش یافته است. نتیجه گیری: به طور کلی در این تحقیق با محاسبۀ غلظت ذرات معلق در شهر اصفهان مشخص شد که مناطق جنوب غرب، جنوب، و جنوب شرق اصفهان در معرض تماس با ذرات معلق بیشتری قرار دارند. تراکم بالای سیمای سرزمین از نوع فضای سبز منجر به کاهش آلاینده ذرات معلق می‌شود. از تحلیل تغییرات ذرات معلق منطقه این طور استنباط شد که هر چه به سمت مناطقی که پوشش گیاهی ضعیفتری دارند پیش برویم، میزان بالاتری از غلظت ذرات معلق مشاهده می‌شود.
مهدی آل احمد؛ عبدالرضا کرباسی؛ امیرحسین دوامی؛ رضا جلیل زاده ینگجه
چکیده
زمینه و هدف: تصمیم‌گیری صحیح در مدیریت آلودگی هوا نیازمند داشتن برآوردی درست از وضعیت کیفیت هوا و شرایط هواشناسی است. لذا بررسی دادههای ایستگاههای پایش، یک بخش اجتناب‌ناپذیر در مطالعات آلودگی هوا است. برای این منظور، همگنی دادههای ایستگاههای هواشناسی و کیفیت هوا شهرستان ماهشهر، با استفاده از آزمونهای آماری مورد ارزیابی ...
بیشتر
زمینه و هدف: تصمیم‌گیری صحیح در مدیریت آلودگی هوا نیازمند داشتن برآوردی درست از وضعیت کیفیت هوا و شرایط هواشناسی است. لذا بررسی دادههای ایستگاههای پایش، یک بخش اجتناب‌ناپذیر در مطالعات آلودگی هوا است. برای این منظور، همگنی دادههای ایستگاههای هواشناسی و کیفیت هوا شهرستان ماهشهر، با استفاده از آزمونهای آماری مورد ارزیابی قرارگرفته است.مواد و روشها: در ابتدا ده سال دادههای ایستگاههای هواشناسی و دادههای سالهای 2016 الی 2019 کیفیت هوا شهرستان ماهشهر جمع‌آوری گردید. سپس میزان بیشینه و کمینه، انحراف معیار، واریانس، چولگی و کشیدگی برای تمامی پارامترها محاسبه و با استفاده از آزمونهای آماری ناهمگنی‌ها و نوسانات نامحتمل دادهها مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: بررسی نتایج نشان داد که به‌طور متوسط 12% از کل دادهها در ایستگاه هواشناسی منطقه ویژه نامعتبر بوده و دادهها این ایستگاه نرمال نیستند. همچنین پارامترهای هواشناسی فرودگاه ماهشهر بیش از 98% داده معتبر داشته و توزیع دادهها در این ایستگاه نرمال بوده است. از بررسی آماری دادههای غلظت آلودگی در ایستگاههای کیفیت هوا، میتوان بیان نمود که از 21 آلاینده مورد بررسی در 4 ایستگاه کیفیت هوا موجود در منطقه، تنها آلایندههای PM2.5 در ایستگاه ماهشهر، NO2 در ایستگاه سیار منطقه ویژه و CO ، O3 در ایستگاه منطقه ویژه از دادههای نرمالی برخوردار بوده است.نتیجهگیری: درنتیجه ایستگاه ثابت کیفیت هوای منطقه ویژه و ایستگاه هواشناسی شهر ماهشهر به ترتیب با متوسط 4/16% و0/48% داده نامعتبر، اعتبار بیشتری نسبت به سایر ایستگاه‌ها موجود در منطقه برخوردار بوده‌اند. در آخر پیشنهاد میگردد دادههای سایر ایستگاه‌ها جهت استفاده در بازه زمانی موردنیاز می‌بایست به توزیع نرمال نزدیک گردند.
مریم سرخوش؛ مصطفی هادئی؛ سیما نوربخش؛ حسین علیدادی؛ محمد پذیرا؛ غلامرضا فرحزاد
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی ذرات معلق هوا به عنوان یکی از عوامل موثر بر بیماریهای ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، بیماری های ریوی و انسداد مزمن ریوی شناخته شده است. هدف از این مطالعه برآورد مرگ و میر منتسب ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات PM2.5 در شهر مشهد طی سال 1398 با استفاده از مدل AirQ+ بود.مواد و روشها:به منظور ارائه این مطالعه تحلیلی، دادههای ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی ذرات معلق هوا به عنوان یکی از عوامل موثر بر بیماریهای ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، بیماری های ریوی و انسداد مزمن ریوی شناخته شده است. هدف از این مطالعه برآورد مرگ و میر منتسب ناشی از مواجهه طولانی مدت با ذرات PM2.5 در شهر مشهد طی سال 1398 با استفاده از مدل AirQ+ بود.مواد و روشها:به منظور ارائه این مطالعه تحلیلی، دادههای کیفیت هوا در سال 1398 از اداره کل محیط زیست استان و مرکز پایش آلایندها زیست محیطی شهرداری مشهد اخذ گردید. دادههای ساعتی هر ایستگاه اعتبارسازی شده و ایستگاه‌هایی که کمتر از 75 درصد دیتاها ثبت نشده و یا اعتبار نداشت حذف گردید. دادههای جمعیتی و پارامترهای هواشناسی نیز از سازمان‌های مربوطه اخذ گردید. جهت کمی‌سازی اثرات بهداشتی ذرات معلق از نرمافزار AirQ+ استفاده شد. غلظتCut-off مدنظر برابر10 میکروگرم بر مترمکعب بر اساس رهنمود WHO در نظر گرفته شد. یافتهها: نتایج مطالعه بیانگرغلظت متوسطPM2.5 برابر با µg/m316/31 و تعداد کل 1069مورد مرگ منتسب به این ذرات در سال 1398 بوده است که این میزان حدود 5/9 درصد از کل مرگ‌های شهر مشهد است. در مواجهه بلند مدت میزان مرگ‌های منتسب به PM2.5 به دلیل انسداد مزمن ریوی در سال مذکور 87/13 درصد ، به دلیل سرطان ریه 5/11 درصد، به دلیل ایسکمیک قلبی 7/6 درصد و به دلیل سکته مغزی حدود 3/8 درصد از کل مرگ‌های شهر مشهد در جمعیت بالای 25 سال را به خود اختصاص داده است. نتیجهگیری:آلاینده PM2.5 به دلیل ساختار و ترکیبات ویژه خود میتواند یکی از عوامل مخاطره آمیز برای سلامت عموم افراد مطرح باشد. در صورتیکه اثرات سینرژیستی آلایندهها در نظر گرفته شود، میزان موارد مرگ منتسب به آلودگی هوا میتواند بسیار بیشتر از موارد برآورد کنونی باشد. نتایج این مطالعه ضرورت اقدامات موثر در راستای بهبود کیفیت هوای شهر مشهد را نشان می دهد.
مریم چرم زن؛ رضا اسماعیلی؛ میترا محمدی؛ وحید مرادنژادحصاری
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا از مهم ترین مشکلات زیست محیطی در قرن اخیر است که سلامت انسانها را تهدید می نماید و ذرات معلق از مرگبارترین انواع آلودگی هوا محسوب می شوند. لذا مطالعه حاضر با هدف انتخاب بهترین الگوریتم درونیابی در توزیع مکانی ذرات معلق PM2.5 شهر مشهد در سال 1395 توسط مدلهای مختلف فضایی انجام شد.مواد و روشها: غلظت ذرات معلق PM2.5 ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا از مهم ترین مشکلات زیست محیطی در قرن اخیر است که سلامت انسانها را تهدید می نماید و ذرات معلق از مرگبارترین انواع آلودگی هوا محسوب می شوند. لذا مطالعه حاضر با هدف انتخاب بهترین الگوریتم درونیابی در توزیع مکانی ذرات معلق PM2.5 شهر مشهد در سال 1395 توسط مدلهای مختلف فضایی انجام شد.مواد و روشها: غلظت ذرات معلق PM2.5 از تعداد 21 ایستگاه فعال سنجش کیفیت هوا در نقاط مختلف شهر مشهد جمع‌آوری و مدلهای درونیابی کریجینگ معمولی،کریجینگ جهانی و تابع فاصله معکوس وزن دار به‌منظور بررسی فضایی وضعیت آلودگی هوای کلانشهر مشهد مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای مقایسه مدلها و انتخاب بهترین مدل از ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE ) و برای انتخاب بهینه‌ترین شرایط اجرای دو مدل کریجینگ معمولی و کریجینگ جهانی از ریشه میانگین خطای استاندارد(Standardized RMSE)استفاده گردید.یافتهها: بر اساس نتایج، بیشترین میانگین فصلی آلاینده PM2.5 در سال 1395 مربوط به فصل پاییز (40/84 میکروگرم بر متر مکعب) و کمترین آن مربوط به فصل بهار (27/78 میکروگرم بر مترمکعب) بود. همچنین منطقه شرق تا شمال شهر مشهد در وضعیت نامناسب‌تری از نظر غلظت آلاینده نسبت به نواحی غربی این شهر قرار داشت. مقایسه مدلها با استفاده از شاخص ریشه میانگین مربعات خطا نیز نشان داد که مدل کریجینگ معمولی به‌علت دارا بودن کمترین میزان RMSE برای میانگین فصلی و سالیانه غلظت ذرات معلق PM2.5 دارای میزان خطای کمتر در مقادیر پیشبینی نسبت به اندازهگیری است، لذا دارای شرایط بهتر در میان‌یابی است.نتیجهگیری: این پژوهش در نهایت منجر به تولید نقشههایی از وضعیت آلاینده PM2.5 بر روی کل شهر مشهد شد که به‌منظور شناخت مناطق پرریسک در شهر و بکارگیری اقدامات مفید به‌منظور کاهش آلودگی هوا در آن مناطق بسیار سودمند میباشد.
مرسده سادات هژبرالسادات؛ آوا حیدری؛ زهرا کریمیان؛ محمد فرزام
چکیده
چکیده زمینه و هدف: امروزه مشکل آلودگی هوا با اثرگذاری در مقیاس جهانی، نگرانی مهم دنیای متمدن و جدید است که اثرات نامطلوب بسیار زیادی بر سلامت انسان و محیطزیست میگذارد. بنابراین یافتن راهحلهای پایدار و دوستدار طبیعت که از افزایش سطح آلودگیها جلوگیری کرده و به حذف آنان کمک کند، نیاز است. یکی از جدیدترین روشهای کاهش ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: امروزه مشکل آلودگی هوا با اثرگذاری در مقیاس جهانی، نگرانی مهم دنیای متمدن و جدید است که اثرات نامطلوب بسیار زیادی بر سلامت انسان و محیطزیست میگذارد. بنابراین یافتن راهحلهای پایدار و دوستدار طبیعت که از افزایش سطح آلودگیها جلوگیری کرده و به حذف آنان کمک کند، نیاز است. یکی از جدیدترین روشهای کاهش آلودگی هوا و جذب ذرات معلق و همچنین بهبود کیفیت هوا، استفاده از دیوارهای سبز در فضاهای شهری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی پتانسیل دیوارهای سبز در کاهش آلایندههای هوا انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه پژوهشی، 2 دیوار سبز به‌مدت 3 ماه در چهارراه ترافیکی خیام شهر مشهد قرار گرفتند. پس از گذشت زمان مورد نظر، آزمایشهای تحملسنجی آلودگی هوا که شامل اندازهگیری میزان کلروفیل، اسید آسکوربیک، محتوای آب برگ و pH بود، بر روی تمام گیاهان انجام شده و دادههای APTI(شاخص تحملسنجی آلودگی هوا) به‌دست آمد. یافته ها: بر اساس دادههای به‌دست آمده، 8 گونه گیاهی با میزان APTI نسبتاً بالا، جزء گونههای مقاوم برای کاشت در مناطق آلوده میباشند. با توجه به آنالیزهای آماری، مقدار APTI گیاهان مطالعه شده، با میزان اسید آسکوربیک و کلروفیل گیاهان در ارتباط است. نتیجه گیری: از میان 9 گونه گیاهی مطالعه شده و مقایسه نتایج آنها با یکدیگر، 8 گونه گیاهی، جزء گونههای نسبتاً مقاوم در برابر آلودگی هوا هستند. مقاومترین گونهها، گیاهان کارپوبروتوس و رزماری میباشند که مقاومت بیشتری از خود در برابر آلودگی هوا نشان داده و لذا برای کاشت در مناطقی با آلودگی زیاد هوا مناسب هستند.
سیدرضا موسویان؛ علی اکبر حق دوست؛ راضیه توکلی
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا، از مهم‌ترین عوامل موثر در بروز بیماریهای قلبی- عروقی و مرگ‌و‌میر ناشی از آن است. شناخت صحیح چگونگی تأثیر آلودگی، راههای انتشار و پیشبینی تعداد بیماران دارای مشکلات حاد تنفسی، پیادهسازی راهحلهای مناسب برای حذف و کاهش آلایندههای هوا و کاهش مرگ‌و‌میر ناشی از بیماریهای مذکور ضروری میباشد. ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا، از مهم‌ترین عوامل موثر در بروز بیماریهای قلبی- عروقی و مرگ‌و‌میر ناشی از آن است. شناخت صحیح چگونگی تأثیر آلودگی، راههای انتشار و پیشبینی تعداد بیماران دارای مشکلات حاد تنفسی، پیادهسازی راهحلهای مناسب برای حذف و کاهش آلایندههای هوا و کاهش مرگ‌و‌میر ناشی از بیماریهای مذکور ضروری میباشد. مطالعه حاضر با هدف بیان رابطه عوامل مختلف آلودگی هوا و تأثیر آن بر تعداد بیماران قلبی- عروقی در مشهد انجام شد.
مواد و روش ها: پارامترهای میانگین دما، رطوبت، جهت و سرعت باد و مقادیر آلایندههای مختلف به‌عنوان پارامترهای ورودی و تعداد افراد مراجعه کننده در یک روز به تفکیک جنس و سن به‌عنوان خروجی در مدلهای رگرسیون و شبکههای عصبی پیشخور به‌کار رفته تا تأثیر گازهای مونوکسید کربن(CO)، دیاکسید نیتروژن (NO2) و دیاکسید گوگرد (SO2) و ذرات معلق PM2.5و PM10 بر تعداد افراد مراجعه کننده به اورژانس بررسی شود. مجموعه دادهها شامل دادههای سازمان هواشناسی کل کشور، دادههای آلودگی هوا از سازمان هواشناسی مشهد و دادههای تعداد مراجعین روزانه بیماران قلبی به بخش اورژانس 115 مشهد بود.
یافته ها: مدلهای شبکه عصبی نشان میدهند که PM10وPM2.5بیشترین تأثیر را بر افزایش میزان بیماریهای قلبی- عروقی دارندو تأثیر سایرآلایندهها بهترتیب NO2، CO و SO2 میباشند.
نتیجه گیری: شبکههای عصبی میتوانند در مدلسازی و کشف رابطه پارمترهای محیطی و آلودگیها بر بیماران قلبی- عروقی به‌کار روند، زیرا توانایی بالایی در مدلسازی پدیدههای غیرخطی دارند. این مدلها نشان میدهند که با افزایش ذرات معلق در هوا، میزان بیماریهای قلبی- عروقی در شهر مشهد افزایش مییابد.
آرزو توکلی
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا در محیط‌های بسته نظیر مراکز خرید از طریق خودروها، به‌واسطه مجاورت با خیابان‌ها و ازدحام جمعیت تحت تأثیر قرار می‌گیرد. علی‌رغم تأثیر آلایندهها در سلامت جامعه، آلودگی هوا در بازارهای سنتی با تهویه طبیعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی میزان سطح برخی آلایندههای هوا در سه بازار سنتی ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا در محیط‌های بسته نظیر مراکز خرید از طریق خودروها، به‌واسطه مجاورت با خیابان‌ها و ازدحام جمعیت تحت تأثیر قرار می‌گیرد. علی‌رغم تأثیر آلایندهها در سلامت جامعه، آلودگی هوا در بازارهای سنتی با تهویه طبیعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی میزان سطح برخی آلایندههای هوا در سه بازار سنتی اصفهان (سرای مخلص، قنادی‌ها و قهوه‌کاشی‌ها) واقع در میدان نقش جهان انجام شد. مواد و روشها: غلظت آلایندههای دیاکسید گوگرد، دیاکسید نیتروژن، ازن و ذرات معلق با استفاده از دستگاه Aeroqual S500 با روش اندازهگیری مستقیم اندازهگیری شد و جمعیت باکتری‌ها و قارچ‌ها با استفاده از پمپ نمونه‌گیری Flite 3 (SKC) در یک دوره 9 ماهه از پاییز 1397 تا بهار 1398 تعیین گردید. یافتهها: بر اساس نتایج، غلظت آلایندهها در روزهای پایانی هفته به مراتب بالاتر است. در تمام ایستگاه‌ها غلظت ازن نزدیک به صفر بود، اما SO2، NO2 و ذرات معلق بالاتر از حد استاندارد بود. کیفیت هوا در سرای مخلص و قنادی‌ها بحرانی‌تر از قهوه کاشی‌ها بود. بیشترین جمعیت باکتری‌ها و قارچ‌ها بهترتیب متعلق به خانواده باسیل‌های گِرم مثبت و گونههای پنی‌سیلیوم بود. نتیجهگیری: فقدان سیستم تهویه از یک‌سو و تردد موتورسیکلت‌ها همراه با فعالیت‌های شغلی متنوع، سبب افزایش غلظت آلایندهها در بازار سنتی اصفهان شده است. با توجه به حضور طولانی‌مدت مغازه‌داران بازار و تردد مردم در این محیط، توجه به کیفیت هوا و ارائه راهکارهایی برای کاهش غلظت آلایندههای هوا ضروری است. نوع مقاله: پژوهشی
سید سعید کیخسروی؛ فرهاد نژادکورکی؛ محمود امین طوسی
چکیده
چکیده زمینه و هدف: مدلسازی گردوغبار میتواند به عنوان یک ابزار مناسب برای پیشبینی گردوغبار صنایع در آینده و تعیین استراتژیهای کنترل انتشار آلایندهها تلقی شود. در این مطالعه از شبکههای عصبی پرسپترون (MLP) و پایه شعاعی (RBF) به عنوان ابزاری برای پیشبینی گردوغبار خروجی از دودکش اصلی کارخانه سیمان سبزوار واقع در استان ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: مدلسازی گردوغبار میتواند به عنوان یک ابزار مناسب برای پیشبینی گردوغبار صنایع در آینده و تعیین استراتژیهای کنترل انتشار آلایندهها تلقی شود. در این مطالعه از شبکههای عصبی پرسپترون (MLP) و پایه شعاعی (RBF) به عنوان ابزاری برای پیشبینی گردوغبار خروجی از دودکش اصلی کارخانه سیمان سبزوار واقع در استان خراسان رضوی استفاده شد. مواد و روشها: در محدوده مطالعاتی مورد نظر، ابتدا میزان غلظت گردوغبار خروجی از دودکش اصلی کارخانه سیمان به وسیله اندازهگیریهای میدانی به‌دست آمد. سپس با به‌کارگیری پارامترهای خط تولید (درجه حرارت، سرعت گاز خروجی، ولتاژ، سوخت، مواد خام و مدت زمان نمونهبرداری)، به عنوان دادههای ورودی به شبکههای عصبی، جهت پیشبینی میزان غلظت گردوغبار استفاده شد. مقادیر حاصل از اجرای مدلها، با نتایج اندازهگیریهای میدانی به‌عنوان انتخاب مدل برتر، مورد مقایسه قرار گرفت. یافتهها: دربررسی نمودارها و پارامترهای آماری، مقادیر میانگین مربعات خطا برای دو مدل شبکههای عصبی پرسپترون و پایه شعاعی بهترتیب برابر 1/787 و 21/263 و مقادیر ضریب همبستگی بهترتیب برابر 0/99693 و 0/95811 بود که نشانگر خطای کمتر و همبستگی بیشتر مدل شبکههای عصبی پرسپترون نسبت به مدل پایه شعاعی در پیشبینی میزان غلظت گردوغبار بود. نتیجهگیری: به دلیل قابلیت بالای شبکه عصبی پرسپترون در پیشبینی میزان غلظت گردوغبار، این مدل میتواند یک راه‌حل مناسب و سریع در پیشبینی میزان گردوغبار صنایع باشد. نوع مقاله:مقاله پژوهشی کلید واژه‌ها: کارخانه سیمان، گردوغبار، شبکههای عصبی مصنوعی، آلودگی هوا
سارا غلامحسین قوچانی؛ شبنم هوشدار تهرانی؛ رضا اسماعیلی
چکیده
چکیده زمینه و هدف: منواکسیدکربن، گازی سمّی بوده و از آنجایی‌که بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است، اغلب فاقد علائم هشدار برای فرد در معرض خطر میباشد. مطالعه حاضر با هدف توزیع مکانی آلاینده منواکسیدکربن با استفاده از روش درونیابی در سطح شهر مشهد انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه دادههای مربوط به 19 ایستگاه سنجش آلودگی در سطح شهر ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: منواکسیدکربن، گازی سمّی بوده و از آنجایی‌که بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است، اغلب فاقد علائم هشدار برای فرد در معرض خطر میباشد. مطالعه حاضر با هدف توزیع مکانی آلاینده منواکسیدکربن با استفاده از روش درونیابی در سطح شهر مشهد انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه دادههای مربوط به 19 ایستگاه سنجش آلودگی در سطح شهر مورد استفاده قرار گرفت. سپس روشهای درونیابی تابع فاصله معکوس وزن‌دار، کریجینگ معمولی و کریجینگ جهانی بررسی شدند. به منظور انتخاب مدل مناسب، از ریشه میانگین مربعات خطا استفاده شد. در نهایت نقشههای پهنه‌بندی برای 12 ماه سال 1396 با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه گردید. یافتهها: تکنیک درونیابی کریجینگ معمولی به دلیل خطای کمتر، روش بهینه‌ای نسبت به کریجینگ جهانی و فاصله معکوس وزن‌دار است. با تهیه نقشههای پهنه‌بندی مشخص شد که در ماههای فروردین، اردیبهشت و خرداد، کمربند میانی شهر از شمال غربی تا جنوب شرقی دارای آلودگی بیشتری میباشند. در ماههای تیر، مرداد و شهریور، مناطق شرقی شهر نسبت به سایر مناطق آلوده‌تر بودند. در ماههای مهر، آبان و آذر بیشترین بارِ آلودگی مربوط به قسمتهای مرکزی شهر بوده و در ماههای دی، بهمن و اسفند، قسمت غرب و جنوب غربی شهر دارای بیشترین میزان آلودگی میباشد. نتیجهگیری: در بین ایستگاههای سنجش آلودگی هوا، ایستگاه خیام جنوبی و صدف بالاترین و ایستگاههای خاقانی و الهیه کمترین مقدار آلاینده منواکسیدکربن را به خود اختصاص داده‌اند. نقشه های پهنه‌بندی ماهانه نشان داد که بیشترین بارِ آلودگی در ماههای ابتدایی سال مربوط به قسمت شرقی و در ماههای دوم سال در قسمت غربی شهر حاکم میباشد، اما با این حال مقدار آلاینده منواکسیدکربن در سال 1396 از حد استاندارد کمتر بوده است. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه‌ها: آلودگی هوا، درونیابی، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، کریجینگ، منواکسیدکربن
وفا حمید؛ غلامرضا گودرزی؛ عبدالکاظم نیسی؛ مریم دستورپور
چکیده
چکیده زمینه و هدف:هوای کاملاً تمیز در طبیعت وجود ندارد. میزان مشخصی از ذرات شامل گردوغبار، خاک، دوده، دود و قطرات آب در هوا وجود دارد. شواهد موجود، نشانگر افزایش غلظت ذرات و اثرات بهداشتی منتسب به آنها در کشورهای در حال توسعه میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تعداد موارد بیماری قلبی- عروقی، تنفسی و کل مرگ منتسب به PM2.5در شهر کرج ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف:هوای کاملاً تمیز در طبیعت وجود ندارد. میزان مشخصی از ذرات شامل گردوغبار، خاک، دوده، دود و قطرات آب در هوا وجود دارد. شواهد موجود، نشانگر افزایش غلظت ذرات و اثرات بهداشتی منتسب به آنها در کشورهای در حال توسعه میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تعداد موارد بیماری قلبی- عروقی، تنفسی و کل مرگ منتسب به PM2.5در شهر کرج طی سالهای 94-1391 انجام شد. مواد و روشها: ارزیابی اثرات بهداشتی PM2.5در هوای شهر کرج طی 4 سال با بکارگیری نرمافزار ایرکیو پلاس انجام شد. دادههای آلودگی هوا از سازمان حفاظت محیط زیست این شهر اخذ گردید. جهت اعتبارسنجی، معیارهای سازمان جهانی بهداشت استفاده شد. در نهایت، دادههای پردازش شده توسط نرمافزار اکسل به مدل داده شد. یافتهها: میانگین غلظت سالیانه PM2.5هوای شهر کرج طی سالهای مطالعه بیشتر از رهنمودهای سازمان جهانی بهداشت (10 میکرو گرم بر متر مکعب) بود. غلظت آلاینده PM2.5طی مطالعه کاهش یافته است، ولی افزایشی ناگهانی غلظت آن، در سال 1394 مشهود بود. به‌علاوه، بالاترین جزء منتسب در سال 1391 (59/04% برای اثرات ناشی از مواجهه بلندمدت و5/86% برای کوتاه‌مدت) برآورد شد. مواجهه با PM2.5، بهترتیب منجر به 275 و 60 مرگ به دلیل اثرات ناشی از مواجهه بلندمدت و کوتاه‌مدت در سال 1391 شده بود که بسیار بالا بود. نتیجهگیری: با توجه به اثرات بهداشتی منتسب به PM2.5 در هوای شهر کرج، اهمیت مدیریت کنترل آلودگی هوا در این کلانشهر بیش از پیش مشخص میگردد. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه‌ها:آلودگی هوا، مدلسازی ایرکیو پلاس، PM2.5
الهام اسراری؛ مریم پایدار
چکیده
چکیده:
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یک مساله مهم زیست محیطی محسوب می شود. در ایران میزان انتشار آلایندههای هوا در بسیاری از شهرها از جمله مشهد افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییرات غلظت ذرات معلق با دادههای هواشناسی در هوای مشهد صورت گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از دادههای مربوط ...
بیشتر
چکیده:
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یک مساله مهم زیست محیطی محسوب می شود. در ایران میزان انتشار آلایندههای هوا در بسیاری از شهرها از جمله مشهد افزایش یافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییرات غلظت ذرات معلق با دادههای هواشناسی در هوای مشهد صورت گرفت.
مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی با استفاده از دادههای مربوط به 9 ایستگاه پایش آلایندههای هوا و ایستگاه سینوپتیک مشهد (شامل: دما، ساعات آفتابی، بارندگی، تبخیر، رطوبت، سرعت و جهت باد) طی سالهای 95-1390 صورت گرفت. غلظت میانگین روزانه PM10 و PM2.5از ایستگاه‌ها دریافت و سپس با استفاده از نرمافزار آماری SPSS، ورژن 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها:روند تغییرات فصلی نشان داد حداکثر غلظت ذرات معلق در فصل پاییز و در مهر ماه اتفاق می‌افتد. طی سالهای 92-1390 تعداد روزهای ناسالم روند افزایشی داشته و در سالهای 1393 و 1394 کاهش یافته و مجدداً در سال 1395 افزایش یافته بود. ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ PM10 و PM2.5 با سال، ﻓﺼﻞ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻌﻨﻰﺩﺍﺭی داشت (p<0/001). ارتباط PM10 با دما و تبخیر مستقیم و با رطوبت و بارندگی معکوس بود. همچنین ارتباط PM2.5 با حداقل دما، روزهای آفتابی، بارندگی و سرعت باد معکوس و با جهت باد مستقیم بود.
نتیجهگیری: بیشترین میزان غلظت ذرات معلق در فصل پاییز و خصوصاً مهر ماه میباشد. نقشههای پراکندگی نشان میدهد که شرق و تا حدودی مرکز مشهد، آلودگی بیشتری نسبت به سایر مناطق دارد.
محمد ولایت زاده؛ سینا دوازده امامی؛ زهرا ناصرزاده
چکیده
زمینه و هدف: دیاکسیدکربن موجود در هوا نقش مهمی در افزایش دما دارد و غلظت بالای آن میتواند بر سلامتی انسان تأثیرگذار باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان دیاکسیدکربن انتشار یافته در اتمسفر و مقایسه آستانه حد مجاز غلظت دیاکسیدکربن محیط با استانداردهای جهانی در میدان نفتی یادآوران در سال 1396 انجام شد. مواد و روشها: مطالعه ...
بیشتر
زمینه و هدف: دیاکسیدکربن موجود در هوا نقش مهمی در افزایش دما دارد و غلظت بالای آن میتواند بر سلامتی انسان تأثیرگذار باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان دیاکسیدکربن انتشار یافته در اتمسفر و مقایسه آستانه حد مجاز غلظت دیاکسیدکربن محیط با استانداردهای جهانی در میدان نفتی یادآوران در سال 1396 انجام شد. مواد و روشها: مطالعه حاضر در سال 1396 در میدان نفتی یادآوران در استان خوزستان انجام شد. در این پژوهش سنجش گازهای متان، دیاکسیدکربن، مونواکسیدکربن، اکسیژن، دما و رطوبت نسبی در 64 ایستگاه با 3 تکرار با استفاده از دستگاههای ALTAIR 4X و Trotec مدل BZ30 انجام شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS، ورژن 18 و ANOVA One-way و آزمونهای Kolmogorov-Smirnov و ضریب Pearson و Spearman انجام گرفت. یافتهها: در این مطالعه دامنه غلظت دیاکسیدکربن و اکسیژن به ترتیب 590-450 و ppm 20/98-19 به‌دست آمد. همچنین بالاترین و پایینترین میزان دیاکسیدکربن به ترتیب 6/36±584/56 و ppm 4/77±453/92 در کمپ آبرسانی (زلال) و چاه S10 بود (0/05>p). بالاترین میزان اکسیژن ppm 0/041±20/92 و در چاه S7 و F12 بود، اما پایینترین میزان اکسیژن 0/059±19 و ppm 0/042±19 و در چاه S10 و F17 به‌دست آمد (0/05<p). نتیجه گیری: بر اساس نتایج تحلیل ضریب پیرسون و اسپیرمن، بین دما، رطوبت، اکسیژن و دیاکسیدکربن همبستگی مثبت و معنیداری وجود نداشت. با توجه به نتایج به‌دست آمده، غلظت دیاکسیدکربن در مناطق مختلف میدان نفتی یادآوران در حد قابل قبول بود.
محمد رضا اتابکی؛ محمد سخایی؛ حسن هویدی؛ محمد پوته ریگی؛ احسان کریمی منش
چکیده
زمینه و هدف: ذرات معلق، اثرات منفی بسیاری بر سلامتی انسان ها و گیاهان و همچنین نقش بسیار مهمی در تغییرات آب و هوای جهانی دارند. با توجه به این که پارامترهای هواشناسی میتوانند بر میزان غلظت و پراکنش آلایندهها از جمله ذرات معلق مؤثر باشند، مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات روزانه، ماهانه و فصلی غلظت PM10 در فصول بهار، تابستان و پاییز ...
بیشتر
زمینه و هدف: ذرات معلق، اثرات منفی بسیاری بر سلامتی انسان ها و گیاهان و همچنین نقش بسیار مهمی در تغییرات آب و هوای جهانی دارند. با توجه به این که پارامترهای هواشناسی میتوانند بر میزان غلظت و پراکنش آلایندهها از جمله ذرات معلق مؤثر باشند، مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات روزانه، ماهانه و فصلی غلظت PM10 در فصول بهار، تابستان و پاییز و بررسی تأثیر پارامترهای هواشناسی بر میزان غلظت PM10 در فصول بهار، تابستان و پاییز انجام شد. مواد و روشها: در این تحقیق، ابتدا تغییرات روزانه، ماهانه و فصلی غلظت PM10 در سال 1392 بررسی شد. سپس درجۀ ارتباط بین PM10 با پارامترهای هواشناسی توسط همبستگی پیرسون(Pearson correlation) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین به منظور پیشبینی غلظت PM10 از مدل رگرسیون استفاده شد. یافتهها: بر اساس نتایج مطالعه در بررسی میانگین روزانه غلظت PM10 در طول دوره مورد مطالعه، بیشترین غلظت PM10 در 22 مرداد 1392 (µg/m3 1077) و کمترین غلظت آن در 8 فروردین 1392 (µg/m3 42) بوده است. همچنین میانگین ماهانه نشان میدهد بیشترین غلظت در ماه مرداد (µg/m3 301/06) و کمترین غلظت در آبان ماه (µg/m3 152/16) بوده است. از نظر غلظت فصلی، بیشترین غلظت ذرات معلق (µg/m3 272/76) در فصل تابستان مشاهده می‌شود. بر اساس نتایج ، ذرات معلق با دما و سرعت باد همبستگی مستقیم، و با بارش و رطوبت نسبی همبستگی معکوس دارد. نتیجهگیری: بارش و رطوبت نسبی تأثیر معکوس، ولی دما و سرعت باد تأثیر مستقیم بر روی میزان غلظت ذرات PM10 دارند. همچنین میزان ضریب تشخیص در مدل رگرسیون، حاکی از آن است که 13، 25 و 6 درصد از تغییرات PM10 به ترتیب در فصول بهار، تابستان و پاییز، بهوسیله پارامترهای هواشناسی استفاده شده در این مدل تشریح میشوند. با توجه به نتایج فوق میتوان گفت که شرایط هواشناسی نامطلوب ممکن است به افزایش غلظت PM10 منجر شود.
محسن حیدری؛ ضحی حیدری نژاد؛ ولی علیپور؛ کاووس دیندارلو؛ امید رحمانیان؛ بابک گودرزی؛ حسن موسی پور
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا و اثرات بهداشتی آن، یک چالش اساسی در ایران میباشد. یکی از اقدامات مؤثر جهت کنترل کیفیت هوا، تعیین میزان واقعی آلایندهها و توصیف کیفیت هوا در مقایسه با شرایط استاندارد میباشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر کرمان و معرفی آلاینده مسئول در سال 1394 انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا و اثرات بهداشتی آن، یک چالش اساسی در ایران میباشد. یکی از اقدامات مؤثر جهت کنترل کیفیت هوا، تعیین میزان واقعی آلایندهها و توصیف کیفیت هوا در مقایسه با شرایط استاندارد میباشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر کرمان و معرفی آلاینده مسئول در سال 1394 انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، دادههای غلظت آلایندههای هوا از سازمان حفاظت محیط زیست کرمان به‌دست آمد. سپس شاخص کیفیت هوا برای آلاینده های معیار (CO، SO2، NO2، PM10، O3 وPM2.5) محاسبه گردید. بر مبنای سطح این شاخص، کیفیت هوا به گروههای خوب، متوسط، غیر بهداشتی برای گروههای حساس، غیر بهداشتی، خیلی غیر بهداشتی و خطرناک تقسیم‌بندی شد. یافتهها: کیفیت هوای شهر کرمان در سال 1394 در 7، 60، 29 و 4 درصد روزهایی که سنجش آلایندهها انجام گرفت، به ترتیب در وضعیت پاک، سالم، ناسالم برای گروه های حساس و ناسالم قرار داشت. بهترین و بدترین کیفیت هوا در ماههای دی (فصل سرد) و فروردین (فصل گرم) مشاهده شد. آلاینده مسئول آلودگی هوا در این شهر، PM2.5 بود. نتیجهگیری: مسئول اصلی آلودگی هوای شهر کرمان در سال 1394، ذرات معلق بودند. این وضعیت ممکن است ناشی از طوفان های گردوغبار محلی و منطقه‌ای (به‌خصوص از مناطق جنوب غربی ایران و همچنین منطقه سیستان) باشد. بنابراین می‌بایست اقدامات لازم جهت کنترل این نوع آلودگی و نیز کاهش سطح تماس افراد جامعه با آن انجام گیرد.
دامون کتابی؛ رضا اسماعیلی؛ حسین علیدادی؛ رویا پیروی؛ فاطمه جولایی
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یکی از نگرانی‌های عصر حاضر، علاوه بر تخریب محیط و خسارات اقتصادی، سلامت انسان را با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده است. پایش مداوم کیفیت هوا جهت تعیین آلایندهها و شناسایی منابع انتشار آنها نیز یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل آلودگی هوا به شمار می‌رود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا به عنوان یکی از نگرانی‌های عصر حاضر، علاوه بر تخریب محیط و خسارات اقتصادی، سلامت انسان را با مخاطرات جدی روبه‌رو کرده است. پایش مداوم کیفیت هوا جهت تعیین آلایندهها و شناسایی منابع انتشار آنها نیز یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل آلودگی هوا به شمار می‌رود. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کیفیت بهداشتی هوای شهر مشهد و معرفی آلاینده مسئول در سال 1394 انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی، غلظت آلایندههای هوا شامل منواکسیدکربن، دیاکسید گوگرد، دیاکسید نیتروژن، ذرات معلق کوچکتر از 2/5 و 10 میکرون و ازن در سه گروه ایستگاههای شهری، حومه شهری و ایستگاههای ترافیکی طی سال 1394 اندازهگیری شدند. بر مبنای شاخص کیفیت هوا (AQI)، کیفیت هوا در گروههای خوب، متوسط، غیر بهداشتی برای گروههای حساس، غیر بهداشتی، خیلی غیر بهداشتی و خطرناک طبقه‌بندی شد. یافتهها: از مجموع 365 روز در سال 1394، 12/8 درصد هوای پاک، 74 درصد هوای سالم و 12/6 درصد هوای ناسالم برای گروههای حساس بود، به عبارتی هوای شهر مشهد در 13 درصد ایام هوای پاک، 74/5 درصد هوای سالم و 12/5 درصد در شرایط ناسالم برای گروههای حساس داشته است. نتیجه گیری: نتایج بررسی‌ها نشان داد آلاینده اصلی در سال 1394، ذرات معلق کوچکتر از 2/5 میکرون بوده است.
مجید کرمانی؛ سودا فلاح جوکندان؛ مینا آقائی؛ محسن دولتی
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین خطرات ناشی از گسترش روزافزون و بی‌رویه شهرها، توسعه اقتصادی و مصرف انرژی در قرن اخیر، آلودگی هوا میباشد که با روند افزایشی در شهرهای بزرگ، به طور جدی سلامت ساکنین را تهدید می‌کند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات بهداشتی و برآورد تعداد موارد مرگ و بیماری ناشی از بیماریهای قلبی عروقی، سکته قلبی و بیماری ...
بیشتر
زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین خطرات ناشی از گسترش روزافزون و بی‌رویه شهرها، توسعه اقتصادی و مصرف انرژی در قرن اخیر، آلودگی هوا میباشد که با روند افزایشی در شهرهای بزرگ، به طور جدی سلامت ساکنین را تهدید می‌کند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات بهداشتی و برآورد تعداد موارد مرگ و بیماری ناشی از بیماریهای قلبی عروقی، سکته قلبی و بیماری انسداد مزمن ریوی منتسب به آلایندههای PM10، PM2.5 و SO2 در کلان شهر تهران در سال 1392 با استفاده از مدل AirQ انجام شد. روش‌کار:در این مطالعه مقطعی، دادههای مورد نیاز از سازمان محیط زیست و شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران اخذ گردید. این دادهها توسط نرم افزار Excel پردازش گردید و بدین ترتیب اطلاعات پردازش شده به مدل AirQ وارد شد. سپس خطر نسبی، بروز پایه و جزء منتسب برآورد شده و در نهایت نتایج کلی به صورت موارد مرگ و بیماری در قالب جداول و نمودار ارائه شد. یافته ها: بر اساس نتایج مطالعه، متوسط غلظت سالیانه آلایندههای PM10، PM2.5 و SO2 به ترتیب برابر با 73، 43 و 41 میکروگرم در متر مکعب بود که به ترتیب تقریباً 3/65، 4/3 و 2/05 برابر استاندارد ملی هوای پاک ایران و رهنمود سازمان جهانی بهداشت میباشد. موارد کل مرگ منتسب به آلایندههای PM10، PM2.5و SO2 به ترتیب حدود 2187، 2842 و721 مورد بود که این میزان به ترتیب 3/65، 4/75 و 1/20 درصد از کل مرگ‌های این شهر (به غیر از تصادفات) را به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: نتایج نشانگر اثرات بهداشتی منتسب به آلایندههای ذرات معلق و دی اکسید گوگرد شامل کل مرگ، مرگ‌های قلبی- عروقی، تنفسی، بستری در بیمارستان به دلیل بیماری انسداد مزمن ریوی و سکته قلبی در کلان شهر تهران بود که حاکی از افزایش آلایندههای مذکور و آلودگی هوای ناشی از آنها در هوای شهر تهران است که نیازمند توجه هر چه بیشتر مسئولین و متخصصین امر جهت کنترل آلودگی هوا میباشد.
علیرضا احسان زاده؛ فرهاد نژادکورکی؛ ستار خدادوستان
چکیده
زمینه و هدف: ذرات معلق موجود در هوا با منشأ طبیعی و انسانی، تأثیرات قابل توجهی بر آب‌و‌هوا، محیط زیست و سلامت انسان دارند. مطالعات اپیدمیولوژیک متعددی نشان داده‌اند که بین غلظت ذرات معلق با نتایج نامطلوب بهداشتی مختلف ارتباط مستقیمی وجود دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف کلی تعیین مهم‌ترین پارامترهای تأثیرگذار بر غلظت PM10 ایستگاه تجریش ...
بیشتر
زمینه و هدف: ذرات معلق موجود در هوا با منشأ طبیعی و انسانی، تأثیرات قابل توجهی بر آب‌و‌هوا، محیط زیست و سلامت انسان دارند. مطالعات اپیدمیولوژیک متعددی نشان داده‌اند که بین غلظت ذرات معلق با نتایج نامطلوب بهداشتی مختلف ارتباط مستقیمی وجود دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف کلی تعیین مهم‌ترین پارامترهای تأثیرگذار بر غلظت PM10 ایستگاه تجریش تهران و ایجاد مدل برآوردگر PM10 انجام شد. روش‌کار: در مطالعه حاضر یک مدل با استفاده از رگرسیون مؤلفه های اصلی (PCR) برای بررسی ارتباط بین غلظت ساعتی ذرات معلق کوچکتر از 10 میکرون با پارامترهای هواشناسی (سرعت و جهت باد، فشار، رطوبت و دمای هوا) و آلودگی هوای (CO، NO2، SO2، NOx، NMHC و THC) ایستگاه تجریش شهر تهران مربوط به دوره زمانی 1385 تا 1390 ارائه شد. نتایج ارزیابی عملکرد مدل PCR در مرحله آموزش و آزمون با استفاده از شاخص‌های آماری RMSE، MAE، R و IA مورد سنجش قرار گرفت. یافتهها: نتایج ورود مؤلفه‌های اصلی به مدل رگرسیون چندگانه نشان داد که مهم‌ترین متغیر مؤثر بر غلظت PM10، دمای هوا و سرعت باد میباشند. همچنین آلایندههای CO و SO2 عوامل تشدید کننده PM10 هستند. نتایج نشان داد مدل PCR در مرحله آزمون قابلیت تخمین 41 درصد مقادیر PM10 را دارد. نتیجهگیری: نتایج تحلیل رگرسیون مؤلفه‌های اصلی نشان داد که پارامترهای هواشناسی از عوامل مؤثر بر کاهش غلظت PM10 در محدوده ایستگاه تجریش میباشند.
مجید کرمانی؛ محسن دولتی؛ احمد جنیدی جعفری؛ روشنک رضایی کلانتری
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی ازعوامل مهم تهدید کننده سلامت انسان می باشد. کیفیت نامطلوب هوا باعث ایجاد آسیب های زیادی بر انسان و محیط زیست و اثرات بهداشتی مختلف می شود. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی مقایسه ای شاخص بهداشت کیفیت هو (AQHI) و کاربردهای آن در کلانشهر تهران در سال های 86 تا 93 انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا یکی ازعوامل مهم تهدید کننده سلامت انسان می باشد. کیفیت نامطلوب هوا باعث ایجاد آسیب های زیادی بر انسان و محیط زیست و اثرات بهداشتی مختلف می شود. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی مقایسه ای شاخص بهداشت کیفیت هو (AQHI) و کاربردهای آن در کلانشهر تهران در سال های 86 تا 93 انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد ابتدا اطلاعات ساعتی مربوط به چهار آلاینده معیار از اداره کل محیط زیست تهران و شرکت کنترل کیفیت هوا جمع آوری گردید .سپس به وسیله معیار های سازمان جهانی بهداشت اعتبار سنجی گردید و با توجه به دستورالعمل ها، شاخص بهداشت کیفیت هوا محاسبه شد و بر مبنای جداول استاندارد کیفیت بهداشتی هوا در گروه های خطر کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد طبقه بندی گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که بر اساس شاخص بهداشت کیفیت هوا میزان آلودگی هوا در شهر تهران در وضعیت نا مناسبی قرار دارد و بر این اساس طی سالهای 93-86 به ترتیب در 95 % ، 92 % ، 73 % ، 65 % ، 57 % ، 65 % ،52 % و 46% از روز ها کیفیت هوا از حد استاندارد تجاوز کرده است که شامل مجموع سطح خطر زیاد و سطح خطر خیلی زیاد می باشد. نتیجهگیری: در نتیجه با توجه به میزان بالای آلودگی هوا و خطرات ناشی از آن، بایستی برنامه ریزی و مدیریت مناسبی در بخش بهداشت و محیط زیست جهت کنترل و کاهش آلودگی هوا صورت گیرد.
علیرضا احسان زاده؛ فرهاد نژادکورکی؛ علی طالبی
چکیده
زمینه و هدف: کیفیت نامطلوب هوا ناشی از وجود غلظت‌های زیاد آلایندهها در کلان شهر تهران موجب ایجاد بیماریهای مختلف و مشکلات فراوان برای سلامتی و رفاه عمومی این کلانشهر گردیده است و همچنین موجب آسیب به محیط زیست و موجودات زنده می‌شود. روش کار: شاخص کیفیت هوا (AQI) یک ابزار کلیدی جهت آگاهی از کیفیت هوا، نحوۀ اثر آلودگی هوا بر ...
بیشتر
زمینه و هدف: کیفیت نامطلوب هوا ناشی از وجود غلظت‌های زیاد آلایندهها در کلان شهر تهران موجب ایجاد بیماریهای مختلف و مشکلات فراوان برای سلامتی و رفاه عمومی این کلانشهر گردیده است و همچنین موجب آسیب به محیط زیست و موجودات زنده می‌شود. روش کار: شاخص کیفیت هوا (AQI) یک ابزار کلیدی جهت آگاهی از کیفیت هوا، نحوۀ اثر آلودگی هوا بر سلامت و روشهای محافظتی در برابر آلودگی هوا است. هدف اصلی این تحقیق مدلسازی و برآورد شاخص کیفیت هوا با درخت تصمیم و الگوریتم بوستینگ تطبیقی است. از دادههای ساعتی غلظت آلایندههای هوا و پارامترهای هواشناسی ایستگاه قلهک شهر تهران به‌منظور مدلسازی و برآورد AQI استفاده شد یافتهها: نتایج تحقیق نشان داد که مدل درخت تصمیم عملکرد بهتری نسبت به مدل بوستینگ تطبیقی دارد. برای ارزیابی نتایج مدلهای مذکور، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین مطلق خطا (MAE)، میانگین مربعات خطا (MSE) و ضریب همبستگی (R) در مدل درخت تصمیم برای مرحله آزمون به ترتیب 75/0 ، 101/0 ، 563/0 و 99/0 حاصل شد که در مقایسه با مدل بوستینگ تطبیقی (1/7RMSE=، 11/5MAE=، 52/50MSE= و 95/0R=) حاکی از برتری مطلق نتایج درخت تصمیم رگرسیون نسبت به مدل بوستینگ تطبیقی است. نتیجهگیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میتوان از مدل درخت تصمیم رگرسیون به عنوان یک مدل کارآمد جهت مدلسازی و برآورد شاخص کیفیت هوا شهری استفاده نمود.