حسنا پورعباسی؛ خوشناز پاینده؛ مهرنوش تدینی
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فلزات سنگین بر سلامت انسان مطالعات بسیاری درخصوص این آلاینده ها انجام شده است، اما تاکنون مطالعه بر روی خاک های مناطق اسلام آباد غرب و سنندج انجام نشده است، بنابراین این تحقیق با هدف ارزیابی خطرات بوم شناسی خاک و سلامت انسان در سال 1400 انجام گردید.مواد و روش ها: در محدوده ی مطالعاتی هر یک از شهرستان‌های ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت فلزات سنگین بر سلامت انسان مطالعات بسیاری درخصوص این آلاینده ها انجام شده است، اما تاکنون مطالعه بر روی خاک های مناطق اسلام آباد غرب و سنندج انجام نشده است، بنابراین این تحقیق با هدف ارزیابی خطرات بوم شناسی خاک و سلامت انسان در سال 1400 انجام گردید.مواد و روش ها: در محدوده ی مطالعاتی هر یک از شهرستان‌های اسلام آباد و سنندج پنج ایستگاه نمونه برداری مشخص گردید که از هر ایستگاه 5 نمونه خاک با 3 تکرار از 3 نقطه مختلف از اراضی غیرکشاورزی در عمق‌های سطحی، 12سانتی متر و 30 سانتی متری در فصل تابستان سال 1400 جمع آوری گردید. در مجموع تعداد 180 نمونه خاک به روش سیستماتیک تصادفی تهیه شدند. در این پژوهش سنجش غلظت فلزات سنگین به وسیله ی دستگاه ICP-OES مدل Varian 710-ES ساخت شرکت Varianانجام شد. ارزیابی خطر سلامت فلزات سنگین بر اساس روش ارزیابی خطر بهداشتی سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا و ارزیابی خطر بوم شناسی فلزات سنگین بر اساس روش‌هاکانسون بررسی شدند.یافته ها: فلز کادمیوم در خاکهای نمونه برداری شده منطقه اسلام آباد به‌‌طور معنی داری پایین ترین مقدار را در میان فلزات سنگین مورد مطالعه داشت (0/997= P). میانگین فلز آلومینیم درخاک‌های نمونه برداری شده به طور معنی داری بالاتر از سایر فلزات سنگین بود (0/05< P). الگوی مقادیر شاخص ارزیابی خطر بوم شناسی فلزات سنگین در خاکهای منطقه اسلام آباد به صورت جیوه19/24>کادمیــوم 12/74> نیکـل1/62> منگنـز0/77> آرسـنیک0/40> مس0/26> سرب0/207> روی0/14 و در خاکهای سنندج به صورت جیوه 12/33> کادمیوم10/44>نیکل 0/77> آرسنیک0/65> منگنز0/63> مس0/39> روی0/13> سرب0/117 به دست آمد. بالاترین شاخص خطر فلزات سنگین خاک در منطقه ی اسلام آباد و سنندج به ترتیب مربوط به فلز آلومینیم و کادمیوم برای کودکان از راه جذب پوستی2/53 و 10-10× 3/3 به دست آمد. نتیجه گیری: در این تحقیق غنی شدگی فلز آهن به شدت زیاد و منگنز بسیار زیاد بود. فاکتور غنی شدگی آلومینیوم، جیوه و کادمیوم زیاد و نیکل، مس و آرسنیک در منطقه ی اسلام‌آباد غنی شدگی متوسط دارند. بر اساس این شاخص می‌توان چنین استنباط کرد که خاکهای مناطق اسلام‌آباد و سنندج تحت تاثیر فلزات سنگین منابع انسان زاد در منطقه هستند.
لاله رومیانی؛ محمد ولایت زاده
چکیده
زمینه و هدف: عناصر بالقوه سمی جزء خطرناک ترین آلاینده های اکوسیستم های آبی می باشند. این پژوهش با هدف تجزیه و تحلیل شاخص های آلودگی محیط زیستی و ارزیابی عناصر بالقوه سمی در آب و رسوبات سطحی رودخانه کرخه در سال 1399 انجام شد.مواد و روش ها: در مجموع 180 نمونه آب و رسوبات رودخانه کرخه از سه ایستگاه مورد مطالعه بر اساس روش ASTM تهیه شد. سنجش عناصر ...
بیشتر
زمینه و هدف: عناصر بالقوه سمی جزء خطرناک ترین آلاینده های اکوسیستم های آبی می باشند. این پژوهش با هدف تجزیه و تحلیل شاخص های آلودگی محیط زیستی و ارزیابی عناصر بالقوه سمی در آب و رسوبات سطحی رودخانه کرخه در سال 1399 انجام شد.مواد و روش ها: در مجموع 180 نمونه آب و رسوبات رودخانه کرخه از سه ایستگاه مورد مطالعه بر اساس روش ASTM تهیه شد. سنجش عناصر مورد مطالعه به روش جذب اتمی و سیستم کوره گرافیتی و هیدرید با کمک دستگاه Perkin Elmer 4100 انجام شد.یافته ها: بیشینه عناصر مورد مطالعه در آب رودخانه ی کرخه مربوط به کادمیوم 8/01 میلی گرم بر لیتر و در رسوبات بیشینه 13/02 میلی گرم بر کیلوگرم مربوط به نیکل بود. غلظت کادمیوم، آرسنیک و نیکل در آب رودخانه ی کرخه در سه ایستگاه مورد مطالعه در مقایسه با حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی بالاتر بود (0/05>p)، اما مقادیر آرسنیک و نیکل در رسوبات رودخانه کرخه در ایستگاه های مورد مطالعه در مقایسه با استاندارد ملی سازمان محیط زیست ایران پایین تر به دست آمد (0/05>p). همچنین میزان کادمیوم در رسوبات در ایستگاه اول (0/0=p-value) و دوم (0/255=p-value) رودخانه کرخه پایین تر استاندارد ملی سازمان محیط زیست ایران بود، اما غلظت این عنصر در ایستگاه سوم بالاتر از استاندارد به دست آمد (0/459=p-value).نتیجه گیری: شاخص های آلودگی آب رودخانه ی کرخه نشان داد که از نظر عناصر بالقوه سمی کادمیوم، آرسنیک و نیکل آلودگی کمی دارد و چنین به نظر می رسد که این آلاینده ها می توانند باعث مشکلات برای موجودات زنده شوند. با توجه به شاخص های آلودگی رسوبات، عناصر کادمیوم، آرسنیک و نیکل دارای غلظت بالایی بوده و تحت تاثیر فعالیت های کشاورزی و صنعتی حاشیه رودخانه کرخه هستند. چنین استنباط می شود سنگ های مادری و فعالیت های انسانی از بالادست رودخانه تا قسمت پایین دست این اکوسیستم آبی را تحت تاثیر قرار می دهد.