معصومه کوهی؛ عاطفه چمنی
چکیده
زمینه و هدف: زاینده‌رود، تنها رودخانه دائمی فلات مرکزی ایران است. این رودخانه در معرض تخلیه گسترده فاضلاب و پساب از چندین منبع آلودگی نقطه‌ای و غیر نقطه‌ای قرار گرفته است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت رسوب رودخانه زاینده‌رود انجام گرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه نمونه‌برداری از رسوبات در 3 تکرار در 6 ایستگاه ...
بیشتر
زمینه و هدف: زاینده‌رود، تنها رودخانه دائمی فلات مرکزی ایران است. این رودخانه در معرض تخلیه گسترده فاضلاب و پساب از چندین منبع آلودگی نقطه‌ای و غیر نقطه‌ای قرار گرفته است. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت رسوب رودخانه زاینده‌رود انجام گرفت.مواد و روش‌ها: در این مطالعه نمونه‌برداری از رسوبات در 3 تکرار در 6 ایستگاه در حاشیه رودخانه زاینده‌رود در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان سال 1399 انجام شد. سپس غلظت سرب و کادمیوم تعیین شد. در نهایت، فاکتور تجمع زیستی، شاخص ژئوشیمیایی مولر، فاکتور آلودگی، درجه آلودگی، درجه آلودگی اصلاح شده، شاخص خطر اکولوژیکی بالقوه و شاخص بارِ آلودگی فلزات سنگین محاسبه شد.یافته‌ها: بر اساس نتایج، میانگین غلظت کادمیوم در بهار، تابستان، پاییز و زمستان به‌ترتیب 18/1، 13/1، 08/1 و 54/0 میلیگرم در کیلوگرم و میانگین غلظت سرب به‌ترتیب 13/26، 04/23، 96/23 و 17/11 میلیگرم در کیلوگرم بود. شاخص ارزیابی خطر اکولوژیکی در فصل بهار، تابستان و پاییز، منطقه را در معرض خطر اکولوژیکی متوسط و در فصل زمستان، منطقه را در معرض خطر اکولوژیکی کم ارزیابی کرد. نتیجه‌گیری: در مقایسه میانگین غلظت فلزات با مقادیر استاندارد کیفیت رسوب کانادا برای آب‌های شیرین، میزان سرب موجود در رسوبات از میزان استاندارد کمتر بود، اما کادمیوم بیش از میزان استاندارد بود. یافته‌های این پژوهش، وضعیت بحرانی رودخانه را به‌عنوان مهم‌ترین منبع آب شیرین در فلات مرکزی ایران نشان می‌دهد. علاوه بر‌این، این مطالعه می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای اجرای سیاست‌هایی در جهت کاهش تجمع فلزات سنگین در محیط‌های آبی باشد.
محسن محمدی گلنکش؛ سید علی اکبر هدایتی؛ محمد فروهر واجارگاه؛ احمدرضا پیرعلی؛ مریم فلاح
چکیده
زمینه و هدف: پایش رسوبات در محیط های آبی بدلیل نقش آنها در آلایندگی اهمیت بسزایی دارد. این مطالعه با هدف پایش آلودگی برخی فلزات سنگین(کادمیم، مس،آهن،سرب و روی) در رسوبات سطحی تالاب انزلی صورت گرفت.مواد وروش ها: بدین منظور نمونه های رسوب از سه بخش شرقی؛ غربی و مرکزی تالاب در فصول مختلف 1399جمع آوری شدند. در ادامه با استفاده از Arc GIS 10.7 پهنه ...
بیشتر
زمینه و هدف: پایش رسوبات در محیط های آبی بدلیل نقش آنها در آلایندگی اهمیت بسزایی دارد. این مطالعه با هدف پایش آلودگی برخی فلزات سنگین(کادمیم، مس،آهن،سرب و روی) در رسوبات سطحی تالاب انزلی صورت گرفت.مواد وروش ها: بدین منظور نمونه های رسوب از سه بخش شرقی؛ غربی و مرکزی تالاب در فصول مختلف 1399جمع آوری شدند. در ادامه با استفاده از Arc GIS 10.7 پهنه بندی فلزات رسوب تالاب صورت گرفت.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد بیشترین غلظت در منطقه غربی تالاب مشاهده شد. میانگین غلظت فلزات سنگین در رسوبات تالاب برای مس(18/47) ، روی(74/15)، کادمیوم(0/67)، سرب(12/05)و آهن(1/97) میلیگرم برکیلوگرم در بخش غربی بدست آمد. در این بررسی ترتیب غلظت فلزات مورد بررسی در نمونه های رسوب در هر سه منطقه بصورت کادمیوم< آهن < سرب< مس<روی بدست آمد. ارزیابی همبستگی پیرسون نیز ارتباط قوی و معنادار(در سطح 0/05)بین سرب با مس و روی را نشان داد. براساس نقشه پهنه بندی بخش های واقع در حدواسط مرکز تا غرب تالاب مقادیر بالاتری از فلزات را در رسوبات خود جای داده است.نتیجه گیری:در مجموع فعالیت های مختلف انسانی و توسعه صنایع و وجود اراضی کشاورزی در محدوده تالاب انزلی و رودخانه های ورودی را می توان از عوامل موثر بر آلودگی دانست. لذا با پایش مستمر زیستی و اکولوژیکی تالاب می توان رآوردی از میزان فلزات سنگین و سهم هرکدام در تالاب پی برد. همچنین مدیریت در راستای حفاظت و پایش از تالاب ضروری بنظر می رسد.