زهره رهنمابرگرد؛ سید علی سجادی؛ حوریه نداف؛ مهناز خرقانی
چکیده
زمینه و هدف: صرف نظر از اثرات مثبت اقتصادی، تأثیرات نامطلوب محیط زیستی معادن، ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮات زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ را ضروری میسازد، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات زیست‌محیطی معادن سنگ گرانیت و مرمریت در استان خراسان رضوی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، اثرات زیست‌محیطی معدن سنگ گرانیت ده‌غیبی و معدن ...
بیشتر
زمینه و هدف: صرف نظر از اثرات مثبت اقتصادی، تأثیرات نامطلوب محیط زیستی معادن، ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮات زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ را ضروری میسازد، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات زیست‌محیطی معادن سنگ گرانیت و مرمریت در استان خراسان رضوی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، اثرات زیست‌محیطی معدن سنگ گرانیت ده‌غیبی و معدن سنگ سرخ‌سنگ چاه فالیز (مرمریت) در سال 1396 مورد بررسی قرار گرفتند. پس از بازدیدهای میدانی، اطلاعات از طریق چک‌لیست گردآوری و تجزیه و تحلیل دادهها از طریق ماتریس RIAMو لئوپولد ایرانی انجام شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج تجزیه و تحلیل اطلاعات معادن از طریق ماتریس لئوپولد، میانگین رده‌بندی کلی در تمام محیطها شامل فرهنگی، اقتصادی- اجتماعی، بیولوژیکی و فیزیکی 1/46- بود که بیانگر پیامدهای منفی ضعیف است. همچنین مخرب‌ترین پیامدها مربوط به محیط بیولوژیکی بود. بر اساس نتایج ماتریس RIAM، بیشترین تأثیرات منفی معدن‌کاری بر روی محیط فیزیکی- شیمیایی بود. نتیجه‌گیری: فعالیتهای بهره‌برداری از سنگ گرانیت ده‌غیبی و سنگ سرخ‌سنگ چاه فالیز (مرمریت) با توجه به ماتریس RIAM در مجموع دارای اثرات منفی متوسط تا اندک بر روی محیط فیزیکی- شیمیایی و با توجه به ماتریس لئوپولد، دارای اثرات منفی اندک بر محیطهای بیولوژیکی و فیزیکی- شیمیایی میباشد. با اعمال ملاحظات زیست‌محیطی ادامه بهره‌برداری از معدن سنگ خراسان رضوی میتوان علاوه بر تحقق اهداف توسعه ملی، اشتغال‌زایی و ایجاد تأسیسات زیربنایی را نیز دنبال کرد.
مهدی کماسی؛ بهرنگ بیرانوند
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به مواردی همچون تغییر اقلیم گسترده و در نتیجه افزایش خشکسالی، رشد جمعیت انسانی و به‌تبع آن افزایش تقاضای جهانی برای انرژی و آب، پروژه‌های بزرگ سدسازی افزایش یافته است. با این وجود بدون تحقیقات جامع، یک پروژه بزرگ مانند سد، اثرات برگشت‌ناپذیر و پیشبینی نشده زیادی را روی محیط زیست خواهد گذاشت. مطالعه حاضر با ...
بیشتر
زمینه و هدف: با توجه به مواردی همچون تغییر اقلیم گسترده و در نتیجه افزایش خشکسالی، رشد جمعیت انسانی و به‌تبع آن افزایش تقاضای جهانی برای انرژی و آب، پروژه‌های بزرگ سدسازی افزایش یافته است. با این وجود بدون تحقیقات جامع، یک پروژه بزرگ مانند سد، اثرات برگشت‌ناپذیر و پیشبینی نشده زیادی را روی محیط زیست خواهد گذاشت. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سد ایوشان در دو فاز ساختمانی و بهره‌برداری بر محیطهای بیولوژیکی، فیزیکی- شیمیایی، اقتصادی- اجتماعی، فرهنگی و استراتژیکی انجام شد. مواد و روش‌ها: در مطالعه ارزیابی اثرات زیست‌محیطی سد ایوشان با توجه به توسعه و تکامل و همچنین کاربرد فراوان ماتریس‌ها در پروژه‌های عمرانی، از روش ماتریس لئوپولد اصلاح شده و ماتریس ارزیابی اثرات سریع استفاده شد. جهت ارزیابی فعالیتهای مرحله ساختمانی و بهره‌برداری بر روی اجزای محیط زیستی هر یک از گزینه‌ها، از روش بازدید میدانی و پرسشنامه استفاده شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج، بیشترین اثرات و پیامدهای منفی در فازهای ساختمانی و بهره‌برداری برای هر دو ماتریس لئوپولد اصلاح شده و ماتریس ارزیابی اثرات سریع مربوط به محیط فیزیکی- شیمیایی و بیشترین اثرات مثبت مربوط به محیط اقتصادی- اجتماعی برای هر دو فاز بود. نتیجه‌گیری: با مقایسه آثار مثبت فراوان ساخت و بهره‌برداری سد از نظر اقتصادی - اجتماعی نسبت به آثار منفی فیزیکی- شیمیایی، میتوان گزینه ساخت سد را گزینه‌ای مناسب محسوب نمود. همچنین در نتایج هر دو ماتریس تطابق بسیار مناسبی به‌دست آمد که می‌تواند صحت نتایج را در ارزیابی زیست محیطی سد ایوشان در دو مرحله ساختمانی و بهره‌برداری تأیید نماید. نوع مقاله: پژوهشی
الهام السادات حیدری؛ حسین علیدادی؛ مریم سرخوش؛ سمیه صادقیان
چکیده
زمینه و هدف: فرآیند تولید سیمان هر ساله باعث تولید میلیون‌ها تن محصول جانبی از جمله گرد‌و‌غبار، گازهای سمی و فلزات سنگین شده که خطرات بهداشتی- تنفسی و آلودگی زیست محیطی را به‌دنبال خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آثار زیست محیطی کارخانه سیمان زاوه - تربت‌حیدریه با استفاده از ماتریس لئوپولد ایرانی انجام شد. مواد و روش‌ها: ...
بیشتر
زمینه و هدف: فرآیند تولید سیمان هر ساله باعث تولید میلیون‌ها تن محصول جانبی از جمله گرد‌و‌غبار، گازهای سمی و فلزات سنگین شده که خطرات بهداشتی- تنفسی و آلودگی زیست محیطی را به‌دنبال خواهد داشت. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی آثار زیست محیطی کارخانه سیمان زاوه - تربت‌حیدریه با استفاده از ماتریس لئوپولد ایرانی انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی - تحلیلی ابتدا وضعیت موجود محیط زیست منطقه مورد بررسی قرار گرفت، سپس با مرور منابع فنی پروژه، در جهت شناسایی مهم‌ترین فعالیتهای فاز بهره‌برداری و ساختوساز اقدام گردید. در نهایت روش ماتریس ایرانی به منظور ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانه سیمان انتخاب شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه، عمده اثرات منفی زیست محیطی در بخش فیزیکی به ترتیب شامل: آلودگی و فرسایش خاک، آلودگی هوا و آلودگی صوتی؛ و عمده اثرات منفی در بخش بیولوژیکی به ترتیب شامل: تأثیر بر تراکم گونه‌های گیاهی و جانوری و کیفیت زیستگاه میباشد. بر اساس ارزیابی با استفاده از روش ماتریس ایرانی بر روی کارخانه سیمان زاوه به تفکیک فازهای ساختوساز و بهره‌برداری، تعداد ستون با میانگین ارزشی کمتر از 3/1- وجود نداشت و تعداد ردیف با میانگین کمتر از 3/1- کمتر از 50% بود. نتیجه‌گیری: در صورت اتخاذ راهکارهای جامع مدیریت محیط زیست میتوان به میزان زیادی آثار منفی را در محیط کاهش داد. بنابراین از نظر ماتریس ایرانی، پروژه احداث کارخانه سیمان زاوه – تربت حیدریه، همراه با اجرای طرحهای بهسازی قابل قبول است.