محمدحسن یزدانی؛ مریم جامی اودولو؛ ژیلا فرزانه سادات زارنجی
چکیده
زمینه و هدف: با ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ روزﺑﻪروز در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ، ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ رﻓﺘﺎر زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در این میان زبالهپراکنی و تجمع زباله در طبیعت و محیط، بهعنوان یک مسأله زیستمحیطی و انسانی کاملاً شناخته شده است که علاوه بر مسائل زیباییشناختی محیط، تهدیدی برای ...
بیشتر
زمینه و هدف: با ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ روزﺑﻪروز در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ، ﺣﻔﻆ ﻣﺤﯿﻂزﯾﺴﺖ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ رﻓﺘﺎر زﯾﺴﺖﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. در این میان زبالهپراکنی و تجمع زباله در طبیعت و محیط، بهعنوان یک مسأله زیستمحیطی و انسانی کاملاً شناخته شده است که علاوه بر مسائل زیباییشناختی محیط، تهدیدی برای بهداشت و سلامتی روحی، روانی و جسمی شهروندان است. علیرغم تأثیرات مثبت شیوع ویروس کووید-19 در محیط زیست، تأثیرات منفی نیز بر محیط زیست داشته است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل آسیبشناسانه رفتار زیستمحیطی شهروندان در منطقه 3 شهر اردبیل با تأکید بر زبالهپراکنی در دوران پاندومی کووید-19 و با در نظر گرفتن 4 معیار (فقدان امکانات، محیط کثیف، گمنامی و عادت به زبالهپراکنی) صورت گرفت.مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی و پیمایشی، جهت سنجش رفتارهای زیستمحیطی شهروندان محلات مورد مطالعه، شاخصهای مرتبط زبالهپراکنی با استفاده از روش آنتروپی وزندهی و محلات هدف با بهرهگیری از روشهای تصمیمگیری رتبهبندی و برای دستیابی به اولویتبندی نهایی از روش ادغامی کپلند استفاده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری25 SPSS، و اکسل جهت برآورد میانگین پاسخهای پرسشنامه انجام شد.یافته ها: بر اساس یافتههای حاصل از روشهای مختلف تصمیمگیری، محله ملایوسف و ملاباشی با کمترین امتیاز در نامطلوبترین وضعیت و رتبه نخست به لحاظ زبالهپراکنی قرار داشتند و محله رضوان با کسب بیشترین امتیاز در رتبه آخر و دارای بهترین وضعیت بود.نتیجه گیری: از آنجایی که بسیاری از شهروندان فقدان یا ضعف خدمات مربوط به دفع زباله را یکی از دلائل مهم رفتار زبالهپراکنی دانستهاند، از این رو فراهم نمودن زیرساختهای بهداشتی- مراقبتی و آموزشی در سطح شهر بسیار حائز اهمیت میباشد تا بتوان افراد جامعه را به رفتارهای زیستمحیطی مسئولانه تشویق نمود.