مقالات شماره چهارم در حال صفحه آرایی است وبزودی منتشر می شود.
محسن عزیزی؛ عباس خاشعی سیوکی؛ مهدی دستورانی
چکیده
زمینه و هدف: امروزه آلودگی ناشی از محلهای دفن پسماند به عنوان یکی از تهدیدهای جدی محیط زیست و از جمله منابع آب زیرزمینی تلقی میشود. مطالعه حاضر با هدف استفاده از مدلهای ریاضی و عددی با دقت بالا در تعیین و تشریح شرایط کنونی و انجام پیشبینی های نسبتاً دقیق، به منظور بررسی آلودگی آبهای زیرزمینی اطراف مراکز دفن پسماند ناشی ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه آلودگی ناشی از محلهای دفن پسماند به عنوان یکی از تهدیدهای جدی محیط زیست و از جمله منابع آب زیرزمینی تلقی میشود. مطالعه حاضر با هدف استفاده از مدلهای ریاضی و عددی با دقت بالا در تعیین و تشریح شرایط کنونی و انجام پیشبینی های نسبتاً دقیق، به منظور بررسی آلودگی آبهای زیرزمینی اطراف مراکز دفن پسماند ناشی از نشت شیرابه انجام شد. مواد و روشها: در این تحقیق برای تخمین سرعت حرکت آلودگی، ردیابی مسیر حرکت و شبیهسازی فرآیند انتقال آلودگی شیرابه تولیدی در محل لندفیل شهر San Angelo کشور آمریکا به چاه آب شرب پاییندست، از مدلهای MODFLOW، MODPATH و MT3DMS استفاده شد. همچنین سه سناریوی بهبود بسترسازی کف لندفیل و کاهش میزان نفوذ شیرابه به 25 درصد؛ کاهش میزان استحصال از چاه پایین دست به 20 درصد؛ و جابجایی محل دفن پسماند به اندازه m100 به بالادست بررسی شد. یافته ها: نتایج مدلسازی نشان داد که در شرایط فعلی، شیرابه تولیدی با طی مسافت m 608 در مدت 2158 روز خود را به چاه پاییندست میرسد. با اعمال سه سناریو به مدل عددی مشاهده گردید به ترتیب شیرابه با طی 613، 618 و m 667 و مدت زمان 4000، 3250 و 4000 روز خود را به چاه پایین دست میرساند. نتیجه گیری:در زمینه مکانیابی محل دفن پسماندها و بررسی نشت شیرابه به آبهای زیرزمینی، میتوان با استفاده از مدلهای عددی، مسیر و سرعت حرکت آلودگی را پیشبینی و تصمیم های مدیریتی جهت کاهش زمان و مسافت رسیدن آلودگی به آبهای زیرزمینی اتخاذ نمود.
جواد ترکاشوند؛ مهدی فرزادکیا؛ احمد جنیدی جعفری؛ محسن حیدری؛ احمد قلخانباز
چکیده
زمینه و هدف: روشهای متعددی برای مدیریت پسماندهای عفونی که دارای پتانسیل خطر سلامت و محیط زیست است وجود دارد که در ایران نگرشهای مختلفی به آنها وجود دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی این نگرش ها و معرفی اولویت های متخصصان بهداشت محیط در بی خطرسازی پسماند عفونی میباشد. مواد و روش ها: برای انجام این مطالعه یک پرسشنامه تهیه شد و نظرات متخصصان ...
بیشتر
زمینه و هدف: روشهای متعددی برای مدیریت پسماندهای عفونی که دارای پتانسیل خطر سلامت و محیط زیست است وجود دارد که در ایران نگرشهای مختلفی به آنها وجود دارد. هدف مطالعه حاضر بررسی این نگرش ها و معرفی اولویت های متخصصان بهداشت محیط در بی خطرسازی پسماند عفونی میباشد. مواد و روش ها: برای انجام این مطالعه یک پرسشنامه تهیه شد و نظرات متخصصان در مورد پنج روش بی خطر سازی و دفع نهایی پسماندهای عفونی جمع آوری شد و در نهایت دادهها تحلیل شدند. همچنین سهم اولویتهای این متخصصان در انتخاب هر یک از این روش ها در 9 جنبه مختلف مورد سوال قرار گرفت. یافته ها: مسائل بهداشتی (با ۲۶ درصد مطلوبیت) بالاترین اولویت را نزد متخصصان در انتخاب روش داشت، در حالیکه کمترین اولویت به مسائل مالی ( با 8 درصد مطلوبیت) و مقبولیت سیاسی (با 6 درصد مطلوبیت) اختصاص یافت. متخصصان بهداشت محیط استفاده از اتوکلاو و زباله سوز را به ترتیب با 8/77 درصد و 1/44 درصد مطلوبیت به ترتیب مطلوبترین و نامطلوبترین روش دانستند. نتایج نشان داد متخصصان در شرایط کنونی تفاوت چندانی بین بی خطرسازی در محل و بی خطرسازی متمرکز قائل نشدند که این موضوع در امتیازات 65/3 و 72/3 برای این دو حالت منعکس شده است. نتیجه گیری: جنبههای بهداشتی مهمترین اولویت در مدیریت پسماند عفونی هستند. بنابراین اتوکلاو کردن و مایکروویو کردن مناسبترین روش ها برای بی خطرسازی این نوع پسماند است. استفاده از زباله سوز و دفن در زمین برای مدیریت و تصفیه پسماند عفونی پیشنهاد نمی شود.
آرزو خلیجیان؛ سهیل سبحان اردکانی؛ مهرداد چراغی
چکیده
زمینه و هدف:رشد روزافزون جمعیت و نیاز به افزایش تولید محصولات کشاورزی، باعث توسعه کاربرد آفت کشها شده است. از اینرو سلامتی بشر بهدلیل وجود باقیمانده این ترکیبات در محیط از جمله منابع آب سطحی و زیرزمینی با مخاطره جدی مواجه شده است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین غلظت باقیمانده آفتکش دیازینون در منابع آب زیرزمینی دشت بهار همدان ...
بیشتر
زمینه و هدف:رشد روزافزون جمعیت و نیاز به افزایش تولید محصولات کشاورزی، باعث توسعه کاربرد آفت کشها شده است. از اینرو سلامتی بشر بهدلیل وجود باقیمانده این ترکیبات در محیط از جمله منابع آب سطحی و زیرزمینی با مخاطره جدی مواجه شده است. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین غلظت باقیمانده آفتکش دیازینون در منابع آب زیرزمینی دشت بهار همدان در سال 1393 انجام گرفت. مواد و روشها:پس از بازدید میدانی و انتخاب 20 ایستگاه در سطح دشت بهار، نمونهبرداری از آب زیرزمینی در فصل تابستان انجام گرفت. نمونهها با استفاده از روش استخراج فاز مایع آماده و غلظت باقیمانده سم بهوسیله دستگاه اسپکتروفتومتر در 3 تکرار خوانده شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 20) و آزمونهای Kolmogrov-Smirnov، one-way ANOVA، One Sample T Test و Pearson's Correlation Coefficient انجام شد. یافته ها: میانگین غلظت سم دیازینون در نمونه های آب زیرزمینی دشت بهار برابر با 0/06±0/23 میلیگرم در لیتر بود. نتایج مقایسه میانگین غلظت باقیمانده سم دیازینون در نمونه ها با رهنمود WHO نیز بیانگر آن بود که میانگین غلظت باقیمانده سم در منابع آب زیرزمینی از حد مجاز بیشتر است. نتیجه گیری: میانگین غلظت باقیمانده سم دیازینون در نمونه های آب زیرزمینی دشت همدان- بهار در فصل تابستان سال 1393 از رهنمود WHO (0/10 میلیگرم در لیتر) بیشتر است. بنابراین استحصال از منابع آب زیرزمینی این دشت به منظور شرب و یا سایر کاربری ها از نظر میانگین غلظت باقیمانده دیازینون مخاطره آمیز است.
سعید متصدی زرندی؛ رسول نصیری
چکیده
زمینه و هدف: شهر تهران به عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر کشور به مشکلات عدیده ای برخورد کرده که آلودگی هوا از معمولترین آن ها است. طی سال های اخیر آلاینده PM2.5 مسبب اکثر روزهای ناسالم از نظر آلودگی هوا در تهران بوده است؛ به همین منظور مطالعه حاضر با هدف تحلیل فضایی- زمانی آلاینده ی PM2.5 در کلانشهر تهران طی سال های 1395-1392 با استفاده از GIS ...
بیشتر
زمینه و هدف: شهر تهران به عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین شهر کشور به مشکلات عدیده ای برخورد کرده که آلودگی هوا از معمولترین آن ها است. طی سال های اخیر آلاینده PM2.5 مسبب اکثر روزهای ناسالم از نظر آلودگی هوا در تهران بوده است؛ به همین منظور مطالعه حاضر با هدف تحلیل فضایی- زمانی آلاینده ی PM2.5 در کلانشهر تهران طی سال های 1395-1392 با استفاده از GIS انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه از روش های درون یابی معکوس فاصله (Inverse Distance Weighting) و لکه های های داغ (Hot Spot) جهت پیش بینی و پهنه بندی غلظت آلاینده ی PM2.5 طی چهار سال متوالی (1392-1395) استفاده شده است. یافته ها: نتایج حاصل از آنالیز لکه های داغ و آماره ی گتیس- ارد جی (Getis-Ord-Gi) نشان داد که نواحی جنوب و جنوب غرب با سطح اطمینان بالای 90 درصد و غلظت بیش از μg/m3 50 آلوده ترین نواحی می باشند و به مقدار کمتری نواحی غرب و مرکز در رتبه بعدی قرار دارند؛ همچنین غلظت آلاینده PM2.5 از شمال به جنوب و از شرق به غرب روند افزایشی را نشان می دهد. نتیجه گیری: مناطق جنوبی، جنوب غرب، غرب و مرکز از آلوده ترین مناطق به حساب می آیند؛ با این حال، مطالعه حاضر فقط پهنه بندی غلظت آلاینده PM2.5 را نشان داده و به شناسایی عوامل گوناگون و سهم هر کدام از آن ها در تولید این آلاینده نپرداخته است؛ و لازم است مطالعاتی با هدف شناسایی منابع و سهم آن ها به منظور کنترل و کاهش غلظت PM2.5 در سطح کلانشهر تهران انجام شود.
محمد ابراهیم فاضل ولی پور
چکیده
زمینه وهدف : امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین بهعنوان یکی از مهمترین آلاینده ها محسوب میشود و از نظر سمیت و پایداری جز خطرناکترین گروه طبقه بندی شدهاند و بهدلیل خصوصیات آلایندگی شان در خاک، سمی بودن، زمان ماندگاری بالا و تجمع آنها در بافت جانداران، از اهمیت اکولوژیکی و بیولوژیکی زیادی برخوردارند. مطالعه حاضر ...
بیشتر
زمینه وهدف : امروزه آلودگی خاک به فلزات سنگین بهعنوان یکی از مهمترین آلاینده ها محسوب میشود و از نظر سمیت و پایداری جز خطرناکترین گروه طبقه بندی شدهاند و بهدلیل خصوصیات آلایندگی شان در خاک، سمی بودن، زمان ماندگاری بالا و تجمع آنها در بافت جانداران، از اهمیت اکولوژیکی و بیولوژیکی زیادی برخوردارند. مطالعه حاضر با هدف بررسی نحوه پراکنش و توزیع فلزات سنگین در خاک منطقه دهنو شاندیز (شمال غرب مشهد) انجام شد.مواد و روشها: در این تحقیق 20 نمونه خاک از عمق صفر تا 30 سانتیمتری جمع آوری گردید و غلظت کل عناصر آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر جذب اتمی اندازهگیری شد. برخی از ویژگیهای خاک شامل PH، درصد کربن، ظرفیت تبادل کاتیونی و بافت خاک نیز در نمونهها اندازهگیری گردید. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار آماری spss ، ورژن 7/2 انجام شد.یافتهها: بر اساس نتایج حاصل از اندازهگیری میزان غلظت فلزاتسنگین، میانگین غلظت آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل در منطقه مورد مطالعه بهترتیب 10/87، 0/26، 14/8، 56/6 و 2/68میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین براساس نتایج حاصل از آنالیز آماری انحرافمعیار و میانگین فلزات آرسنیک، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل در منطقه مورد مطالعه بهترتیب 1/97، 0/16، 1/32، 19/47 و 17/39 بود.نتیجه گیری: غلظت نیکل در خاکهای منطقه نسبت به میانگین استاندارد سازمان حفاظت محیطزیست ایران بالاتر و غلظت کروم، کبالت، کادمیوم و آرسنیک نسبت به میانگین این استاندارد پایینتر است. وجود خاک های سرپانتینیتی، سبب افزایش غلظت عنصر نیکل در منطقه شده است.
مژگان میرزایی؛ عیسی سلگی
چکیده
زمینه و هدف: ورود عوامل آلاینده ناشی از فعالیت های طبیعی و انسانی به محیط یکی از مهمترین مسائل رو در روی جوامع امروزی است. هدف: پژوهش حاضر از مطالعات آزمایشگاهی، میدانی و مرور منابع بهره برده است. این مقاله با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین (کادمیوم، مس، منگنز، نیکل، سرب و روی) در رسوبات رودخانه زاینده رود و مقایسه آنها در ایستگاهها و فصول ...
بیشتر
زمینه و هدف: ورود عوامل آلاینده ناشی از فعالیت های طبیعی و انسانی به محیط یکی از مهمترین مسائل رو در روی جوامع امروزی است. هدف: پژوهش حاضر از مطالعات آزمایشگاهی، میدانی و مرور منابع بهره برده است. این مقاله با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین (کادمیوم، مس، منگنز، نیکل، سرب و روی) در رسوبات رودخانه زاینده رود و مقایسه آنها در ایستگاهها و فصول مختلف از اوایل مهر ماه 1393 تا اواخر شهریور ماه 1394 انجام شده است. روش کار: جهت تعیین غلظت فلزات سنگین از تکنیک ICP-AES توسط دستگاه جذب اتمی استفاده شد و سپس با نرم افزارهای آماری و شاخص مولر به بررسی میزان آلایندگی فلزات پرداخته شد. حوضه آبخیز زاینده رود در طول جغرافیایی 50 درجه و 2 دقیقه تا 53 درجه و 24 دقیقه شرقی و عرض 31 درجه و 12 دقیقه تا 33 درجه و 42 دقیقه شمالی قرار دارد. یافتهها: نتایج حاکی از میزان بالای غلظت کادمیوم در ایستگاه پل وحید در فصل تابستان با مقدار 0.0081±0.95، میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک است که از استاندارد کیفیت رسوب کانادا و نیویورک بالاتر است. شاخص مولر نیز میزان کادمیوم در پل وحید را در وضعیت آلودگی متوسط، نشان داد. نتیجهگیری: نتایج حاکی از میزان بالای غلظت کادمیوم و بیشتر از استاندادهای جهانی به دلیل صنایع آبکاری و فعالیت های کشاورزی در ایستگاهای بالادست است. میزان بالای منگنز در پل چوم و سرب در ورزنه نیز بیشتر به فعالیت های کشاورزی مربوط است. به طور کلی ایستگاه پل وحید نسبت به سایر ایستگاهها وضعیت نامناسب تری دارد.
شاهرخ نظم آرا؛ فاطمه اسلامی؛ مهدی سالاری؛ علیرضا بهشتی؛ محسن یزدانی اول
چکیده
زمینه و هدف: انسانها بهطور معمول 5 تا 6 درصد از وقت خود را در وسایل نقلیه سپری میکنند. سیگار کشیدن در وسایل نقلیه با توجه به فضای کم میتواند اثرات نامطلوبی بر کودکان و سایر مسافرین بگذارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت ذرات معلق ناشی از مصرف سیگار و مدت زمان مواجهه سرنشینان خودرو انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی ...
بیشتر
زمینه و هدف: انسانها بهطور معمول 5 تا 6 درصد از وقت خود را در وسایل نقلیه سپری میکنند. سیگار کشیدن در وسایل نقلیه با توجه به فضای کم میتواند اثرات نامطلوبی بر کودکان و سایر مسافرین بگذارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی غلظت ذرات معلق ناشی از مصرف سیگار و مدت زمان مواجهه سرنشینان خودرو انجام شد. مواد و روشها: این مطالعه توصیفی - مقطعی در سال 1393 در شهر تهران صورت گرفت. میزان مواجهه با دود سیگار با دستگاه Grimm 11-A که دارای 16 ورودی و دارای اندازههای مختلفی از 0/3 تا 20 میکرومتر میباشد، اندازهگیری شد. خودر پژو 405 با وضعیت پنجرهها بهصورت یک پنجره عقب باز، دو پنجره عقب باز، یک پنجره جلو باز، دو پنجره جلو باز، دو پنجره جلو و یک پنجره عقب باز، چهار پنجره باز و چهار پنجره بسته مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS نسخه 16 و آزمون One Way ANOVA انجام شد. میزان p کمتر از 0/05 معنیدار در نظر گرفته شد. یافتهها: غلظت عددی ذرات در ردیف سایزهای کوچکتر (PM2.5) نسبت به ردیف سایزهای بزرگتر چندین لگاریتم بالاتر بود. همچنین مدت زمان مواجهه با ذرات در ردیف سایزهای کوچکتر نسبت به زمان مواجهه در ردیف سایزهای بزرگتر دارای مقادیر بالاتری بود. بیشترین غلظت مواجهه (0/05>p) و مدت زمان مواجهه (0/05>p) برای ردیف سایزهای مشابه، در حالتی بود که پنجرهها بهطور کامل بسته بودند. نتیجهگیری: ذرات PM2.5 بیشترین بخش ذرات ناشی از کشیدن سیگار در خودرو را شامل شدند. وضعیت مختلف پنجرهها از نظر باز و بسته بودن با افزایش تهویه در حالتی که تعداد پنجره بیشتری باز باشد، غلظت ذرات را کاهش میدهد. در مجموع بهدلیل فضای محدود خودروها و غلظت بالای مواجهه، وضع قانون منع استعمال سیگار در داخل وسایل نقلیه در ایران از نظر سلامتی حائز اهمیت میباشد.
حسین علیدادی؛ سیده بلین توکلی ثانی؛ بتول ظریف قرائتی افتاده؛ محمد تفقدی؛ سید حسین شمس زاده؛ مریم فخاری؛ علی اصغر نوائی فیض ابادی؛ محسن یزدانی
چکیده
چکیده زمینه و هدف: خوردگی و رسوبگذاری لولههای شبکه توزیع، یکی از شاخصهای مهم ارزیابی کیفی آب و نیز از متداولترین فرآیندهای زیانآوری است که سبب کاهش کیفیت، رنگ، بو و طعم آب آشامیدنی و افزایش فلزات سنگین در آب میگردد. خوردگی سبب ورود محصولات جانبی به آب و کاهش عمر لوله و رسوبگذاری سبب کاهش دبی و کاهش کارایی شیرها و اتصالات ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: خوردگی و رسوبگذاری لولههای شبکه توزیع، یکی از شاخصهای مهم ارزیابی کیفی آب و نیز از متداولترین فرآیندهای زیانآوری است که سبب کاهش کیفیت، رنگ، بو و طعم آب آشامیدنی و افزایش فلزات سنگین در آب میگردد. خوردگی سبب ورود محصولات جانبی به آب و کاهش عمر لوله و رسوبگذاری سبب کاهش دبی و کاهش کارایی شیرها و اتصالات میگردد. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت خورندگی و یا رسوبگذاری آب شبکه توزیع آب شهر مشهد انجام شد. مواد و روشها: در مطالعه مقطعی حاضر، 72 نمونه از سطح شهر مشهد در سال 1396 به منظور بررسی خصوصیات کیفی آب، برداشت و بر اساس روشهای مندرج در کتاب مرجع آزمایشهای آب و فاضلاب مورد آنالیز قرار گرفت. سپس سه شاخص لانژلیه، رایزنر و تهاجمی در نرمافزار اکسل برنامهنویسی شده و خورندگی و رسوبگذاری آب تعیین گردید. یافتهها: میانگین کلی شاخصهای لانژلیه، رایزنر و تهاجمی برای آب شهر بهترتیب 0/14±0/48، 0/38±6/67 و 0/23±12/2 بود. بر اساس شاخص لانژلیه و رایزنر، 1/86% از کل نقاط مورد مطالعه رسوبگذار کم میباشند و بر اساس شاخص تهاجمی، 97/2% از کل نقاط رسوبگذار میباشند. همچنین نتایج نشان داد 58/3% نمونه های بررسی شده در فصل بهار رسوبگذاری کم و سایر نمونه ها رسوبگذار زیاد میباشند. در فصل تابستان 33/3% از کل نمونه ها رسوبگذار زیاد و سایر نمو نهها رسوبگذار کم میباشند.
حسین کمانی؛ آیت حسین پناهی؛ سمیه طالبی؛ محمد هاونگی
چکیده
زمینه و هدف: فنل، یکی از رایجترین آلایندههای آلی در محیطهای آبی است. حضور فنل در محیط باعث مشکلات بهداشتی چون سرطانزایی، ضربان نامنظم قلب و ... در انسان و سایر موجودات میشوند، در نتیجه باید نسبت به حذف آن اقداماتی انجام شود. فرآیند جذب توسط نانوذرات، یکی از روشهای مؤثر در حذف آلایندههاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی نانوذرات ...
بیشتر
زمینه و هدف: فنل، یکی از رایجترین آلایندههای آلی در محیطهای آبی است. حضور فنل در محیط باعث مشکلات بهداشتی چون سرطانزایی، ضربان نامنظم قلب و ... در انسان و سایر موجودات میشوند، در نتیجه باید نسبت به حذف آن اقداماتی انجام شود. فرآیند جذب توسط نانوذرات، یکی از روشهای مؤثر در حذف آلایندههاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی کارایی نانوذرات اکسید منیزیم در حذف فنل از محلولهای آبی انجام شد. مواد و روشها: در این پژوهش از نانوذرات اکسید منیزیم با اندازه nm 43 استفاده شد. پس از تهیه محلول استوک فنل، اثر پارامترهای (pH (3، 5، 7، 9، 11، زمان تماس (120 ،min (10، 30، 60، 90 و ، دوز جاذب (100،mg/L (20، 40، 60، 80 و و غلظت اولیه (100،mg/L (25، 50، 75 و فنل مورد بررسی قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان داد که با افزایش pH، زمان تماس و دوز جاذب تا یک محدوده خاص و کاهش غلظت اولیه، راندمان حذف افزایش یافت؛ بهطوریکه در pH حدود 11، غلظت اولیه mg/L 50، دوز جاذب mg/L 80 و زمان تماس min60 راندمانی برابر 81 درصد داشت. دادههای جذب فنل بر نانوذرات اکسید منیزیم از ایزوترم Langmuir و سینتیک pseudo- second order پیروی میکنند. نتیجهگیری: نانوذرات اکسید منیزیم قابلیت تقریباً بالایی در حذف فنل دارد و میتوان از آن بهعنوان جاذب در حذف فنل از محیطهای آبی حاوی فنل استفاده کرد.
سیما ضماند؛ حسین علیدادی؛ ابوالفضل نعیم آبادی؛ وحید تقوی منش
چکیده
زمینه و هدف: فاضلاب تولیدی حاصل از صنایع مختلف، یک منبع آلاینده خطرناک و قابل توجه در آلودگی محیط زیست بهشمار میروند. مشکل عمده فاضلاب تولیدی صنایع رنگرزی، مواد رنگی غیرقابل تجزیه بیولوژیکی است، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارایی فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ از فاضلاب صنایع انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی که در ...
بیشتر
زمینه و هدف: فاضلاب تولیدی حاصل از صنایع مختلف، یک منبع آلاینده خطرناک و قابل توجه در آلودگی محیط زیست بهشمار میروند. مشکل عمده فاضلاب تولیدی صنایع رنگرزی، مواد رنگی غیرقابل تجزیه بیولوژیکی است، لذا مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کارایی فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ از فاضلاب صنایع انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه تجربی که در سال 1396 انجام گرفت، نمونهبرداری از فاضلاب بر اساس کتاب استاندارد آزمایشهای آب و فاضلاب انجام گرفت. نمونه به درون سلول الکتروشیمیایی انتقال یافته و تأثیر پارامترهای مختلف مانند میزان جریان الکتریکی، مقدار مصرفی یونهای آهن، pH و زمان واکنش در راهبری فرآیند مورد نظر بررسی گردید. یافتهها: بر اساس نتایج حاصل، در شدت جریان 25 ولت برای غلظت رنگ 100 میلیگرم بر لیتر و شدت جریان 35 ولت برای غلظت رنگ 200 میلیگرم بر لیتر به بالا، در زمان 50-60 دقیقه، غلظت یونهای آهن 3/0 میلیگرم بر لیتر و 3=pH، حذف 8/99 درصدی رنگ بهدست آمد. نتیجهگیری: فرآیند الکتروفنتون، قادر به حذف رنگ با غلظتهای متفاوت با بازده بالا میباشد. بر اساس نتایج حاصل، شدت جریان الکتریکی و غلظت یونهای آهن، پارامترهای مؤثر بر فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ هستند و پارامترهای pH و زمان الکترولیز، تأثیر کمتری بر کارایی فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ حاصل از فاضلاب دارند.
مرسده سادات هژبرالسادات؛ آوا حیدری؛ زهرا کریمیان؛ محمد فرزام
چکیده
چکیده زمینه و هدف: امروزه مشکل آلودگی هوا با اثرگذاری در مقیاس جهانی، نگرانی مهم دنیای متمدن و جدید است که اثرات نامطلوب بسیار زیادی بر سلامت انسان و محیطزیست میگذارد. بنابراین یافتن راهحلهای پایدار و دوستدار طبیعت که از افزایش سطح آلودگیها جلوگیری کرده و به حذف آنان کمک کند، نیاز است. یکی از جدیدترین روشهای کاهش ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: امروزه مشکل آلودگی هوا با اثرگذاری در مقیاس جهانی، نگرانی مهم دنیای متمدن و جدید است که اثرات نامطلوب بسیار زیادی بر سلامت انسان و محیطزیست میگذارد. بنابراین یافتن راهحلهای پایدار و دوستدار طبیعت که از افزایش سطح آلودگیها جلوگیری کرده و به حذف آنان کمک کند، نیاز است. یکی از جدیدترین روشهای کاهش آلودگی هوا و جذب ذرات معلق و همچنین بهبود کیفیت هوا، استفاده از دیوارهای سبز در فضاهای شهری است. مطالعه حاضر با هدف بررسی پتانسیل دیوارهای سبز در کاهش آلایندههای هوا انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه پژوهشی، 2 دیوار سبز بهمدت 3 ماه در چهارراه ترافیکی خیام شهر مشهد قرار گرفتند. پس از گذشت زمان مورد نظر، آزمایشهای تحملسنجی آلودگی هوا که شامل اندازهگیری میزان کلروفیل، اسید آسکوربیک، محتوای آب برگ و pH بود، بر روی تمام گیاهان انجام شده و دادههای APTI(شاخص تحملسنجی آلودگی هوا) بهدست آمد. یافته ها: بر اساس دادههای بهدست آمده، 8 گونه گیاهی با میزان APTI نسبتاً بالا، جزء گونههای مقاوم برای کاشت در مناطق آلوده میباشند. با توجه به آنالیزهای آماری، مقدار APTI گیاهان مطالعه شده، با میزان اسید آسکوربیک و کلروفیل گیاهان در ارتباط است. نتیجه گیری: از میان 9 گونه گیاهی مطالعه شده و مقایسه نتایج آنها با یکدیگر، 8 گونه گیاهی، جزء گونههای نسبتاً مقاوم در برابر آلودگی هوا هستند. مقاومترین گونهها، گیاهان کارپوبروتوس و رزماری میباشند که مقاومت بیشتری از خود در برابر آلودگی هوا نشان داده و لذا برای کاشت در مناطقی با آلودگی زیاد هوا مناسب هستند.
محسن محمدی گلنکش؛ سید علی اکبر هدایتی؛ محمد فروهر واجارگاه؛ احمدرضا پیرعلی؛ مریم فلاح
چکیده
زمینه و هدف: پایش رسوبات در محیط های آبی بدلیل نقش آنها در آلایندگی اهمیت بسزایی دارد. این مطالعه با هدف پایش آلودگی برخی فلزات سنگین(کادمیم، مس،آهن،سرب و روی) در رسوبات سطحی تالاب انزلی صورت گرفت.مواد وروش ها: بدین منظور نمونه های رسوب از سه بخش شرقی؛ غربی و مرکزی تالاب در فصول مختلف 1399جمع آوری شدند. در ادامه با استفاده از Arc GIS 10.7 پهنه ...
بیشتر
زمینه و هدف: پایش رسوبات در محیط های آبی بدلیل نقش آنها در آلایندگی اهمیت بسزایی دارد. این مطالعه با هدف پایش آلودگی برخی فلزات سنگین(کادمیم، مس،آهن،سرب و روی) در رسوبات سطحی تالاب انزلی صورت گرفت.مواد وروش ها: بدین منظور نمونه های رسوب از سه بخش شرقی؛ غربی و مرکزی تالاب در فصول مختلف 1399جمع آوری شدند. در ادامه با استفاده از Arc GIS 10.7 پهنه بندی فلزات رسوب تالاب صورت گرفت.یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد بیشترین غلظت در منطقه غربی تالاب مشاهده شد. میانگین غلظت فلزات سنگین در رسوبات تالاب برای مس(18/47) ، روی(74/15)، کادمیوم(0/67)، سرب(12/05)و آهن(1/97) میلیگرم برکیلوگرم در بخش غربی بدست آمد. در این بررسی ترتیب غلظت فلزات مورد بررسی در نمونه های رسوب در هر سه منطقه بصورت کادمیوم< آهن < سرب< مس<روی بدست آمد. ارزیابی همبستگی پیرسون نیز ارتباط قوی و معنادار(در سطح 0/05)بین سرب با مس و روی را نشان داد. براساس نقشه پهنه بندی بخش های واقع در حدواسط مرکز تا غرب تالاب مقادیر بالاتری از فلزات را در رسوبات خود جای داده است.نتیجه گیری:در مجموع فعالیت های مختلف انسانی و توسعه صنایع و وجود اراضی کشاورزی در محدوده تالاب انزلی و رودخانه های ورودی را می توان از عوامل موثر بر آلودگی دانست. لذا با پایش مستمر زیستی و اکولوژیکی تالاب می توان رآوردی از میزان فلزات سنگین و سهم هرکدام در تالاب پی برد. همچنین مدیریت در راستای حفاظت و پایش از تالاب ضروری بنظر می رسد.
لاله رومیانی؛ مهسا مستوفی پور
چکیده
زمینه و هدف: نیترات بهعنوان یکی از شاخصهای شیمیایی آلودگی آب مورد بررسی قرار میگیرد. نیترات به دلیل حلالیت بالا در آب، رایجترین آلاینده محسوب میشود که میتواند سلامت انسان را تهدید کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی حذف نیترات از محیطهای آبی با استفاده از نانوکامپوزیت Fe3O4/ZnO/cellulose انجام شد.
مواد و روشها: این تحقیق بهصورت ...
بیشتر
زمینه و هدف: نیترات بهعنوان یکی از شاخصهای شیمیایی آلودگی آب مورد بررسی قرار میگیرد. نیترات به دلیل حلالیت بالا در آب، رایجترین آلاینده محسوب میشود که میتواند سلامت انسان را تهدید کند. مطالعه حاضر با هدف بررسی حذف نیترات از محیطهای آبی با استفاده از نانوکامپوزیت Fe3O4/ZnO/cellulose انجام شد.
مواد و روشها: این تحقیق بهصورت تجربی در یک رآکتور ناپیوسته انجام شد. متغیرهای مؤثر بر فرآیند جذب شامل: pH (2، 4، 6، 8 و 10)، زمان تماس (25، 50، 75، 100، 125، 150، 175، 200، 225، 250، 275 و 300 دقیقه)، غلظت نیترات (0، 50، 100، 150، 200 و 250 میلیگرم بر لیتر)، دوز جاذب (0، 2، 4، 6، 8 و 10 گرم بر لیتر) و سرعت اختلاط (0، 50، 100، 150، 200 و 250 دور بر دقیقه) بودند. سینتیک و ایزوترمهای جذب نیز تعیین شد. برای اندازهگیری غلظت نیترات از دستگاه اسپکتوفتومتری و برای تعیین خصوصیات جاذب از میکروسکوپ الکترونی روبشی و طیفسنج مادون قرمز استفاده شد.
یافته ها: بر اساس نتایج، pH بهینه جذب 6 بود و با افزایش زمان تماس، مقدار جاذب و راندمان جذب افزایش یافت. سطح ویژه جاذب 10 مترمربع بر گرم بهدست آمد. آزمایش FTIR نشان داد که گروههای عاملی موجود بر روی جاذب، نقش مهمی در جذب نیترات داشتند. دادههای آزمایشگاهی از سینتیک درجه دوم تبعیت نموده و همچنین ایزوترم فروندلیچ برای توصیف فرآیند جذب، مطابقت بهتری داشت.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بهدست آمده، نانوکامپوزیت Fe3O4/ZnO/cellulose میتواند نیترات را با راندمان بالایی از محلول آبی جذب نماید.
فتاح گنجی زاده؛ عبدالرضا کرباسی؛ ناصر مهردادی
چکیده
زمینه و هدف: بنزن به عنوان یکی از ترکیبات آلی فرار از آلایندههای اصلی در آلودگی هوا در شهرهای بزرگ میباشد. این ترکیب علاوه بر اثرات زیستمحیطی دارای اثرات بهداشتی مختلفی نیز میباشد. مطالعه حاضر با هدف اندازهگیری این ترکیب در جایگاههای سوخت در یک منطقه موردی در شهر تهران و همچنین مدلسازی پراکنش آن جهت تعیین فواصل ایمن صورت ...
بیشتر
زمینه و هدف: بنزن به عنوان یکی از ترکیبات آلی فرار از آلایندههای اصلی در آلودگی هوا در شهرهای بزرگ میباشد. این ترکیب علاوه بر اثرات زیستمحیطی دارای اثرات بهداشتی مختلفی نیز میباشد. مطالعه حاضر با هدف اندازهگیری این ترکیب در جایگاههای سوخت در یک منطقه موردی در شهر تهران و همچنین مدلسازی پراکنش آن جهت تعیین فواصل ایمن صورت گرفته است. مواد و روشها: در این مطالعه به اندازهگیری میزان غلظت انتشار آلاینده بنزن در تعداد 11 پمپ بنزین منتخب در منطقه 4 شهر تهران و برای یک دوره یکساله و با استفاده از روش کروماتوگرافی با دتکتور یونیزاسیون شعله GC-FID پرداخته شده است. سپس با استفاده از مدل AEROMOD مدلسازی پراکنش و پخش آلودگی انجام و جهت تعیین فواصل ایمن در جهت کمک به پاسخگویی در شرایط اضطراری مربوط به مواد شیمیایی از محل انتشار در مواجهه با آلودگیها از نرمافزار WISER استفاده شده است. یافتهها: نتایج حاصل از اندازهگیری میزان بنزن در ایستگاههای منتخب نشان داد که میانگین میزان انتشار این آلاینده در فصل-های بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب 3/07، 3/50، 2/95 و 2/35 میکروگرم بر مترمکعب میباشد که این میزان انتشار این آلاینده در حدود 3 جایگاه نیز بالاتر از حد استاندارد بوده و خطرناک برای سلامت ساکنین در این مناطق است. ایستگاههای 53 و منطقه نمونهبرداری تختی به ترتیب با میزان انتشار 4/24 و 1/62 میکروگرم بر مترمکعب بیشترین و کمترین میزان انتشار بنزن را به خود اختصاص دادهاند. همچنین نتایج حاصل از مدل پراکنش نشاندهندهی میزان بیشینه غلظت سالانه آلاینده بنزن ناشی از فعالیت جایگاههای سوخت در منطقه مورد مطالعه در حدود میکروگرم بر مترمکعب 7/89 بوده است که در مقایسه با استاندارد بالاتر از حد مجاز قرار دارد و در مناطق ایمن شناسایی شده توسط مدل WISER نیز میزان انتشار به حدود حداقل 0/5 و حداکثر 0/7 میکروگرم بر مترمکعب رسیده است که در فاصله بین حداقل 50 و حداکثر 300 از منطقه نمونه برداری شده قرار دارد. نتیجهگیری: با توجه به یافتههای تحقیق میتوان نتیجه گرفت که در مکانهای منتخب نمونهبرداری میزان انتشار محیطی آلاینده بنزن در فصل تابستان بیشتر و در فصل زمستان از سایر فصول کمتر است و با افزایش فاصله از محل انتشار از میزان غلظت بنزن کاسته شده است و جمعیت تحت تاثیر نیز با فاصله از منطقه کمتر تحت تاثیر قرار گرفته و مناطق ایمن نیز بر همین مبنا شناسایی میگردد. از آنجائیکه این ترکیب شیمیایی در پمپبنزینها قادر به تاثیر بر سلامت ساکنین این مناطق میباشد و حداقل در برخی از ایستگاههای منتخب نمونهبرداری بالاتر از حد استاندارد میباشد؛ نیازمند برنامههای علمی و هدفمند در کنترل و پایش در هر منطقه شهرداری در این استان و در جایگاههای سوخت خواهیم بود.
غلامرضا موسوی؛ احمد اله آبادی؛ یحیی جلیلی دربندی
چکیده
زمینه وهدف: با افزایش صادرات و واردات کالا در کشور ها تردد وسایل نقلیه در گمرگ کشور ها روز به روز افزایش می یابد و این سبب افزایش روز افزون فاضلاب گیت های گندزدایی در مرز کشورها می گردد. فاضلاب تولیدی در این مکانها به دلیل داشتن دترجنت کاتیونی بنز الکلونیوم کلراید قابل تصفیه زیستی نمی باشد لذا یکی از بهترین گزینه های تصفیه این فاضلابها ...
بیشتر
زمینه وهدف: با افزایش صادرات و واردات کالا در کشور ها تردد وسایل نقلیه در گمرگ کشور ها روز به روز افزایش می یابد و این سبب افزایش روز افزون فاضلاب گیت های گندزدایی در مرز کشورها می گردد. فاضلاب تولیدی در این مکانها به دلیل داشتن دترجنت کاتیونی بنز الکلونیوم کلراید قابل تصفیه زیستی نمی باشد لذا یکی از بهترین گزینه های تصفیه این فاضلابها روش اکسیداسیون پیشرفته است واز بین روشهای AOP روش ازن زنی کاتالیستی با کربن فعال(COP )یکی ازبهترین گزینه ها می باشد. مواد و روشها: در این بررسی ابتدا کیفیت شیمیایی فاضلاب گیت گندزدایی گمرگ لطف اباد مورد ازمایش قرار گرفته و سپس در یک پایلوت استوانه ای به حجم cc200 آزمایشات حذف COD به روش ازن زنی تنها وازن زنی کاتالیستی با استفاده از کربن فعال شده با کلرید امونیوم(NAC) با پایه چوب حاصل از ضایعات باغی ، انجام گرفت . متغیر های ازمایش شامل pH ، زمان تماس و غلظت کاتالیست بود . در تمام شرایط ازن زنی کاتالیستی ، جذب تنها نیز بررسی و اثر سینرژیسم کاتالیست مشخص گردید یافته ها: نتایج حا صل از این ازمایشات نشان داد که در دوز ازن mg/min 1 برای تمام ازمایشات در مدت زمان تماس30 دقیقه وpH قلیایی ازن زنی تنها توانست 39.7 درصد COD را حذف نماید در حالی که ازن زنی کاتالیستی با غلظت 0.1 گرم در لیتر کاتالیست کربن در همان شرایط 66.8 درصد از COD را حذف نمود و 13.6 درصد نیز اثر هم افزایی ایجاد نمود . نتیجه گیری: نتیجه اینکه کربن NAC به عنوان یک کاتالیست مناسب می تواند قدرت اکسیداسیون ازن را افزایش دهد.
امیر شجاعی؛ حسین غفوریان؛ لیندا یادگاریان؛ کامران لاری؛ محمد تقی ساداتی پور
چکیده
چکیدهزمینه و هدف: انتشار ترکیبات آلی فرار از منابع ثابت و متحرک، باعث افزایش غلظت زمینهای این ترکیبات در محیط زیست میشود. این ترکیبات دارای پتانسیل ایجاد خطر برای محیط زیست و سلامتی انسان هستند. اتخاذ روشهای مدیریتی و مهندسی در کنترل انتشار این آلایندهها به امری ضروری تبدیل شده است. مطالعه حاضر با هدف استفاده از فرآیند اکسیداسیون ...
بیشتر
چکیدهزمینه و هدف: انتشار ترکیبات آلی فرار از منابع ثابت و متحرک، باعث افزایش غلظت زمینهای این ترکیبات در محیط زیست میشود. این ترکیبات دارای پتانسیل ایجاد خطر برای محیط زیست و سلامتی انسان هستند. اتخاذ روشهای مدیریتی و مهندسی در کنترل انتشار این آلایندهها به امری ضروری تبدیل شده است. مطالعه حاضر با هدف استفاده از فرآیند اکسیداسیون پیشرفته ازنزنی کاتالیستی جهت کاهش غلظت این آلایندهها در خروجی صنایع انجام شد.مواد و روشها: در این مطالعه تجربی از فرآیند ازنزنی در حضور بستر کاتالیستی حاوی نانوکامپوزیتهای نانوکامپوزیت اکسید روی (ZnO) پوشش داده شده بر روی زئولیت جهت تصفیه هوای آلوده به ترکیبات BTEX بهعنوان شاخصهای ترکیبات آلی فرار در مقیاس آزمایشگاهی استفاده شد. در این مطالعه، ابتدا سنتز نانوکامپوزیت بر اساس روش همرسوبی شیمیایی صورت گرفت. آنالیزهای SEM (میکروسکوپ الکترونی روبشی)، XRD (الگوی پراش اشعه ایکس)، BET و FT-IR (طیف سنج مادون قرمز فوریه) جهت بررسی خصوصیات ساختاری نانوکامپوزیت انجام شد. متغیرهای غلظت اولیه BTEX (50-200 پی پی ام)، دبی (5-20 لیتر در ساعت)، رطوبت (0-75%) و غلظت ازن (25/0 -1 گرم در ساعت) مورد بررسی قرار گرفتند. مقدار غلظت ترکیبات BTEX بر اساس دستورالعمل 1501 NIOSH توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی اندازهگیری شد.یافتهها: نتایج آنالیزهای SEM، XRD، BET و FT-IR بیانگر سنتز مناسب نانوکامپوزیت بود. بر اساس نتایج بهدست آمده آزمایشگاهی، شرایط بهینه فرآیند شامل: غلظت اولیه آلایندهها برابر 50 پی پی ام، دبی ورودی جریان هوای آلوده برابر 5 لیتر در ساعت، رطوبت نسبی هوا 25-35% و غلظت ازن ورودی برابر 1 گرم در ساعت بود. در این شرایط، کارایی حذف ترکیبات بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن بهترتیب 98، 96، 92 و 91 درصد بهدست آمد. فرآیندهای ازنزنی ساده و جذب سطحی، کارایی پایینتری نسبت به ازنزنی کاتالیزوری دارند و اثر همافزایی فرآیند مشهود است.نتیجهگیری: فرآیند ازن زنی کاتالیزوری، توانایی کاهش غلظت ترکیبات BTEX را به حد استاندارد تعیین شده دارد. از این فرآیند میتوان جهت تصفیه جریان هوای آلوده صنایع منتشر کننده BTEX که تهدید کننده سلامت انسان و محیط زیست است، استفاده نمود.نوع مقاله: پژوهشیکلید واژهها: ازنزنی، اکسید روی، ترکیبات آلی فرار، نانوکامپوزیت، هوای آلوده، BTEX
بتول حیدری؛ محمدهادی مهدینژاد؛ علیاصغر نجفپور؛ علی ظفرزاده؛ حجت الله الهی
چکیده
زمینهوهدف: تصمیمگیری در مسائل مهندسی محیط زیست بهخاطر وجود عوامل فنی، زیست - محیطی، اجتماعی و اقتصادی بسیار کار پیچیدهای است و پیدا کردن مهمترین عوامل تأثیرگذار، یکی از دغدغههای پژوهشگران بوده است. استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، بهطور گستردهای به منظور انتخاب مهمترین متغیرها در بهینهسازی روشهای مختلف ...
بیشتر
زمینهوهدف: تصمیمگیری در مسائل مهندسی محیط زیست بهخاطر وجود عوامل فنی، زیست - محیطی، اجتماعی و اقتصادی بسیار کار پیچیدهای است و پیدا کردن مهمترین عوامل تأثیرگذار، یکی از دغدغههای پژوهشگران بوده است. استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، بهطور گستردهای به منظور انتخاب مهمترین متغیرها در بهینهسازی روشهای مختلف تصفیه فاضلاب رو به افزایش است، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی متغیرهای تأثیرگذار با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی و انتخاب بهترین روش تصفیه فاضلاب (روستای سلیمانی) انجام شد. روشکار: این مطالعه توصیفی - تحلیلی با رویکرد کاربردی در سال 1394 در روستای سلیمانی از توابع شهرستان فیروزه در استان خراسان رضوی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای تعیین گزینه برتر انجام شد. این روش با استفاده از نرمافزار Expert Choice مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا پس از در نظر گرفتن عوامل مؤثر و متأثر، 3 معیار و 15 زیرمعیار انتخاب و سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، فرآیندهای تصفیه فاضلاب شامل لجن فعال، دیسکهای بیولوژیکی چرخان، هوادهی با بستر گسترده و وتلند زیرسطحی اولویتبندی شد. یافتهها: نتایج وزندهی در روشهای وتلند، دیسکهای بیولوژیکی چرخان، هوادهی با بستر گسترده و لجن فعال بهترتیب 0/36، 0/28، 0/2 و 0/15 بهدست آمد. نتیجهگیری: در حال حاضر برای مناطق روستایی معیارها و محدودیتهای اقتصادی، بیشترین تأثیر را بر روی تصمیمگیری نهایی دارند. از میان گزینههای مورد بررسی، روش وتلند زیرسطحی مناسبترین روش تصفیه فاضلاب برای منطقه میباشد.
الهام شهری؛ نعمت اله خراسانی؛ غلامرضا نوری؛ فردوس کردمصطفی پور؛ محمد ولایت زاده
چکیده
زمینه و هدف: فلزات سنگین از آلایندههایی هستند که در اکوسیستمهای آبی مشکلات بسیاری را برای آبزیان و در نهایت برای انسانها ایجاد میکنند. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان فلزات سنگین نیکل، سرب، کادمیوم و روی و ارزیابی خطر در عضله ماهیان شوریده، حلوا سیاه، شیر و کوتر دریای عمان در منطقه چابهارانجام شد. مواد و روش ها: 96 نمونه ...
بیشتر
زمینه و هدف: فلزات سنگین از آلایندههایی هستند که در اکوسیستمهای آبی مشکلات بسیاری را برای آبزیان و در نهایت برای انسانها ایجاد میکنند. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان فلزات سنگین نیکل، سرب، کادمیوم و روی و ارزیابی خطر در عضله ماهیان شوریده، حلوا سیاه، شیر و کوتر دریای عمان در منطقه چابهارانجام شد. مواد و روش ها: 96 نمونه ماهی از صیدگاه بندر چابهار از دو منطقه ساحلی و دریایی در فصل بهار تهیه شد. جهت استخراج فلزات از بافتهای مورد مطالعه، از روش هضم مرطوب استفاده شد و تعیین غلظت فلزات سنگین به وسیله دستگاه جذب اتمی Younglin AAS8020 صورت گرفت. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS (نسخه 17) و آزمونهای ANOVA و Duncan test انجام شد. یافته ها: بر اساس نتایج مطالعه، بالاترین و پایین ترین میزان کادمیوم به ترتیب در ماهی کوتر و شوریده بود. میزان سرب در ماهی کوتر پایین ترین میزان را داشت. بالاترین و پایین ترین میزان نیکل و روی نیز در ماهی کوتر و شیر بهدست آمد. بالاترین میزان فلزات کادمیوم، نیکل و روی جذب شده در ماهی کوتر در کودکان بود. نتیجهگیری: میزان فلز کادمیوم، سرب و روی در مقایسه با آستانه استانداردهای جهانی سازمان غذا و کشاورزی، سازمان بهداشت جهانی، وزارت کشاورزی - شیلات انگلستان و انجمن ملی بهداشت و سلامت استرالیا و سازمان غذا و داروی آمریکا پایین تر بود. غلظت نیکل در عضله ماهی کوتر در مقایسه با استانداردهای جهانی بیشتر بهدست آمد.
مینا تقی زاده؛ آزاده کاظمی
چکیده
چکیده زمینه و هدف: استفاده از گیاهان جهت پایش آلودگیها، روشی مناسب است و در همین راستا زیستردیابی، یکی از راههای ارزان و ساده بررسی کیفیت هوا و خاک است. با توجه به مشکل آلودگی فلزاتی مانند کروم، کادمیم، نیکل و سرب در شهر صنعتی اراک که توسط محققان گزارش شده است، به احتمال زیاد جذب بالای این آلایندهها توسط گیاهان فضای سبز موجود ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: استفاده از گیاهان جهت پایش آلودگیها، روشی مناسب است و در همین راستا زیستردیابی، یکی از راههای ارزان و ساده بررسی کیفیت هوا و خاک است. با توجه به مشکل آلودگی فلزاتی مانند کروم، کادمیم، نیکل و سرب در شهر صنعتی اراک که توسط محققان گزارش شده است، به احتمال زیاد جذب بالای این آلایندهها توسط گیاهان فضای سبز موجود وجود خواهد داشت، لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان آلودگی فلزات سنگین در اندامهای درختان توت در مناطق مختلف شهر اراک انجام گرفت. مواد و روشها: میزان 13 عنصر در اندامهای میوه و برگ گونههای درختان توت مجنون و توت سفید کشت شده در فضاهای سبز سطح شهر اراک با سه تکرار اندازهگیری شد. نقشه توزیع میزان غلظت فلزات سنگین به تفکیک میوه و برگ در هر گونه جداگانه و با استفاده از روش درونیابی عکس فاصله در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی بهدست آمد. یافتهها: بر اساس مقایسه حد مجاز فلزات در محصولات خوراکی و میزان فلزات موجود در میوه درختان توت مناطق اراک مشاهده شد، میوه توت از جنبه آلودگی به فلزات آلومینیوم (29 میلیگرم در لیتر)، کادمیوم (0/66 میلیگرم در لیتر) و سرب (1/3 میلیگرم در لیتر) بالا و در حد غیرمجاز بود. نقشههای پهنهبندی آلودگیهای فلزی نشان داد که توزیع اغلب آلودگیهای فلزی در خارج از محدوده مناطق صنعتی عمده است و تجمع بیشتر در مناطق مرکزی وجود داشت. احتمالاً پراکندگی ذرات دارای فلزات سنگین از طریق باد از محل کارخانجات صنعتی، دلیل افزایش غلظت فلزات در این مناطق بوده است. نتیجهگیری: با توجه به آلودگی میوههای درختان توت به فلزات سنگین، هشدار جدی نسبت به مصرف خوراکی این میوه بهویژه در شهر اراک وجود دارد. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژهها: آلودگی فلزی، انباشت، توت، میوه خوراکی
محسن نیازی؛ علی نقی زاده؛ منصور بازیار
چکیده
چکیده: زمینه و هدف:کدورت آب تصفیه شده به عنوان یک پارامتر مهم در تعیین کیفیت آب آشامیدنی و یا صنعتی در تمامی تصفیه خانه ها اندازه گیری می شود. از دیر باز با توجه به اهمیت یافتن شیوع عوامل بیماریزا مثل ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم که عامل ایجاد بیماری های خطرناکی همچون اسهال خونی می باشند، رابطه کاهش میزان کدورت و افزایش حذف این میکروارگانیزم ...
بیشتر
چکیده: زمینه و هدف:کدورت آب تصفیه شده به عنوان یک پارامتر مهم در تعیین کیفیت آب آشامیدنی و یا صنعتی در تمامی تصفیه خانه ها اندازه گیری می شود. از دیر باز با توجه به اهمیت یافتن شیوع عوامل بیماریزا مثل ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم که عامل ایجاد بیماری های خطرناکی همچون اسهال خونی می باشند، رابطه کاهش میزان کدورت و افزایش حذف این میکروارگانیزم ها در مطالعات به اثبات رسیده است.مواد و روش ها:در این مطالعه یک مدل شبکه عصبی مصنوعی و رگرسیون خطی چندگانه در پیش بینی کدورت خروجی از آب تصفیه شده تصفیه خانه شهر طبس توسعه و عملکرد آنها با هم مقایسه گردید. کل جامدات محلول، pH، ، دما و کدورت ورودی به عنوان پارامترهای ورودی مدل ها در پیشبینیها استفاده شد. بهترین الگوریتم پس انتشار و تعداد نورون برای بهینهسازی معماری مدل تعیین شد.یافته ها:نتایج نشان داد که الگوریتم لونبرگ-مارکوارت به عنوان بهترین الگوریتم انتخاب شد و تعداد نورون بهینه نیز 16 تعیین شد. همچنین نتایج تحلیل حساسیت مدل شبکه عصبی نشان داد که کدورت ورودی با مقدار 29 درصد به عنوان مهمترین پارامتر در توسعه مدل شبکه عصبی مصنوعی است.نتیجه گیری:نتایج ضریب همبستگی مدل رگرسیون خطی چندگانه و مدل شبکه عصبی مصنوعی به ترتیب برای داده های آموزش 63/0 و 892/0 و برای داده های تست 60/0 و 8571/0 به دست آمد که نشان از برتری مدل شبکه عصبی مصنوعی در پیش بینی کدورت خروجی از تصفیه خانه آب طبس است.
مهدی اسدی قالهری؛ امین کیشی پور؛ رقیه مصطفی لو؛ یلدا ارست
چکیده
زمینه و هدف: امروزه تولید مواد پلاستیکی با رشد جمعیت و توسعه صنعت در جهان چندین برابر شده است. میکروپلاستیک ها بر اثر تجزیه مواد پلاستیکی در محیط رها می شوند. سازمان بهداشت جهانی بدلیل ماندگاری زیاد و خاصیت تجمعی زیستی این ذرات، آنها را آلاینده نوظهور نامیده است.مطالعه حاضر به مرور مطالعات انجام شده در مورد ویژگیها، مخاطرات بهداشتی، ...
بیشتر
زمینه و هدف: امروزه تولید مواد پلاستیکی با رشد جمعیت و توسعه صنعت در جهان چندین برابر شده است. میکروپلاستیک ها بر اثر تجزیه مواد پلاستیکی در محیط رها می شوند. سازمان بهداشت جهانی بدلیل ماندگاری زیاد و خاصیت تجمعی زیستی این ذرات، آنها را آلاینده نوظهور نامیده است.مطالعه حاضر به مرور مطالعات انجام شده در مورد ویژگیها، مخاطرات بهداشتی، مقادیر و همچنین کارایی روشهای مختلف حذف میکروپلاستیکها در محیطهای آبی پرداخته است. مواد و روشها: دراین مطالعهی مروری، کلمات کلیدیMicro-plastic ,Pollution، Water-Drinking و Removal در مقالات سالهای 2000 تا 2020 پایگاههای داده Pubmed , Google Scholar, Science Direct و Scopus جستجو شد و مورد مطالعه قرار گرفت. یافتهها: مطالعات نشان میدهد این آلاینده در محیط زیست علاوه بر زنجیره غذایی، در آبهای آشامیدنی بطری شده نیز وجود دارد، که میتواند سلامت انسان، محیط زیست و جانداران ساکن در محیطهای آبی را تحت تاثیر قرار دهد. نتایج: پیشنهاد میشود مطالعات بیشتری درباره این آلاینده در محیط های آبی بویژه در ایران انجام شود. علاوه بر آن، آگاهی دادن به مردم مبنی بر استفاده کمتر از مواد پلاستیکی در زندگی روزمره، آموزش صحیح بازیافت به آنها و کمک گرفتن از صنایع تا یک جایگزین مناسب برای پلاستیک ارائه نمایند. نوع مقاله: یک مقاله مروری می باشد.
زهرا یعقوب زاده؛ رضا صفری
چکیده
چکیده
زمینه و هدف: ارزیابی بیولوژیک منابع آبی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و وجود عوامل بیماریزا در منابع مذکور، سلامت مصرف کنندگان را تحت تأثیر قرار میدهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخصهای آلودگی باکتریایی آب شامل شمارش کلی باکتریها، کل کلیفرمها، کلیفرمهای گرماپای و استرپتوکوکهای مدفوعی در دریاچه سد آزاد انجام ...
بیشتر
چکیده
زمینه و هدف: ارزیابی بیولوژیک منابع آبی از اهمیت ویژهای برخوردار بوده و وجود عوامل بیماریزا در منابع مذکور، سلامت مصرف کنندگان را تحت تأثیر قرار میدهد. مطالعه حاضر با هدف بررسی شاخصهای آلودگی باکتریایی آب شامل شمارش کلی باکتریها، کل کلیفرمها، کلیفرمهای گرماپای و استرپتوکوکهای مدفوعی در دریاچه سد آزاد انجام گرفت.
مواد و روشها: در این مطالعه آب سد آزاد سنندج در طی یک سال (از تیر1394 تا خرداد 1395) از نظر باکتریهای شاخص مورد ارزیابی قرار گرفت. نمونهبرداری از پنج ایستگاه در موقعیتهای ناحیه دریاچهای، انتقالی و رودخانهای بهصورت ماهانه در آب پشت سد انجام شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری SPSS، ورژن 18 و آزمون آنالیز واریانس یکطرفه(ANOVA) وتست دانکن(Duncan) و انجام شد. میزان p کمتر از 0/05 معنیدار در نظر گرفته شد.
یافتهها: بر اساس نتایج آنالیزهای ماهانه، میانگین بیشترین و کمترین تعداد کل باکتریهای آب به ترتیب در ماه دی CFU/100ml105×6/7 و شهریور CFU100ml104×1/6 بود. حداکثر میانگین کلیفرم کل آب در ماه آذر CFU/100ml104×2/3 و حداقل میانگین کلیفرم کل در ماه تیر CFU100ml62 مشاهده شد. تعداد کلیفرم گرماپای و استرپتوکوک مدفوعی در دریاچه سد در همه فصول، ماهها و ایستگاهها مشاهده نشد.
نتیجهگیری: با بررسیهای صورت گرفته بر روی کلیه نمونهها میتوان دریافت که آب جمعآوری شده در پشت سد میتواند بدون هیچگونه تصفیهای جهت تأمین آب کشاورزی و پرورش ماهی مورد استفاده قرار گیرد. با توجه به بارِ میکروبی مشاهده شده، آب مورد بررسی جهت شرب مناسب نمیباشد.
محمدصالح علی طالشی؛ حمیدرضا عظیم زاده؛ محمدتقی قانعیان؛ سیده مهدیه نماینده
چکیده
زمینه و هدف: بیماران همودیالیزی برای تولید مایعات دیالیز، هر هفته به 400 لیتر آب نیازمندند.ازاین رو، کیفیت آبی که برای درمان بیماران همودیالیزی استفاده م یشود، عامل بسیار مهمی است. این مطالعه با هدف ارزیابی کارایی سیستم های اسمز معکوس مرکز دیالیز بیمارستان های آموزشی شهر یزد،برای بهبود کیفیت آب مورداستفاده انجام شده است. مواد و رو ...
بیشتر
زمینه و هدف: بیماران همودیالیزی برای تولید مایعات دیالیز، هر هفته به 400 لیتر آب نیازمندند.ازاین رو، کیفیت آبی که برای درمان بیماران همودیالیزی استفاده م یشود، عامل بسیار مهمی است. این مطالعه با هدف ارزیابی کارایی سیستم های اسمز معکوس مرکز دیالیز بیمارستان های آموزشی شهر یزد،برای بهبود کیفیت آب مورداستفاده انجام شده است. مواد و رو شها: در این پژوهش، 48 نمونه آب از ورودی و خروجی سیستم های اسمز معکوس دو بیمارستان آموزشی، در دوره زمانی آبان تا دی سال 1392 برداشت شد. سپس نمون هها ازنظر پارامترهای فیزیکوشیمیایی کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، همه مواد جامد محلول، سولفات، کلراید، سختی، EC و pH با استفاده از رو شهای استاندارد آزمایش شدند و نتایج با نرم افزار SPSS نسخه 16 بررسی گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که اختلاف معن یداری با اطمینان 99 درصد، بین آب ورودی به سیستم اسمز معکوس ازلحاظ متغیرهای کلسیم، همه مواد جامد محلول، کلراید، EC و pH وجود دارد. نتایج آزمون T جفتی و بررسی کارایی سیستم اسمز معکوس نشان داد که اختلاف معن یداری بین کیفیت آب، پیش و پس از سیستم در بیمارستان 1 وجود دارد. ب هاستثنای کلراید و سدیم، در بیمارستان شماره 2 نیز بین کیفیت آب در دو مرحله اختلاف معن یداری مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که سیستم اسمز معکوس، کیفیت آبی را که برای همودیالیز استفاده می شود، برای همه عناصر اندازه گیری شده ب هطور معن یداری بهبود بخشیده است؛ اما در صورت کارکرد مداوم امکان دارد با کاهش راندمان روبه رو شود؛ بنابراین، استفاده از رو شهای ترکیبی تصفیه آب برای جلوگیری از آلایند ههای فیزیکوشیمیایی، برای اطمینان از همودیالیز با کیفیت مناسب ضروری است.
معصومه مقدم ارجمند؛ مازیار نادری؛ سولماز غلامی
چکیده
زمینه و هدف:آلوده شدن آب آشامیدنی به میکربهای بیماری زا، تهدیدی جدی برای سیستمهای آبرسانی عمومی است. در تصفیه آب، فرایند گندزدایی نقش بسیارمهمی در کاهش عوامل میکروبی ایفاء مینماید. استفاده از روش گندزدایی الکتروشیمیایی آب مبتنی بر تکنولوژی پیشرفته تامین آب ایمن، کارامد و دور از محصولات جانبی گندزدایی سیستمهای متداول ...
بیشتر
زمینه و هدف:آلوده شدن آب آشامیدنی به میکربهای بیماری زا، تهدیدی جدی برای سیستمهای آبرسانی عمومی است. در تصفیه آب، فرایند گندزدایی نقش بسیارمهمی در کاهش عوامل میکروبی ایفاء مینماید. استفاده از روش گندزدایی الکتروشیمیایی آب مبتنی بر تکنولوژی پیشرفته تامین آب ایمن، کارامد و دور از محصولات جانبی گندزدایی سیستمهای متداول رو به گسترش است. هدف ازانجام این مطالعه، ارائه روشی موثر جهت غیرفعال سازی دوگروه باکتریهای شاخص و مقاوم در آب آشامیدنی است.
مواد و روشها:حذف اشریشیاکلی و اسپور باسیلوس سوبتیلیس تحت تاثیر شدت جریان500mA و حضور جداگانه هر یک از الکترولیتهای KCl،NaBr و CuI مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایشها بر اساس حالت مداتصال مونوپلار Fe_Fe با الکترودهای استنلس استیل و با فاصله 2cm از یکدیگر، pH طبیعی آب (محدوده خنثی) ودمای محیط (حدود 21c0) انجام شد. متغیرهای تعداد باکتری، میزان الکترولیت حمایتی، میزان جریان القایی، و زمان واکنش مورد ارزیابی قرار گرفتند.
یافتهها:افزودن الکترولیتهای حمایتی باعث کاهش مقاومت باکتریها در مقابل غیرفعال سازی الکتروشیمیایی گردید. الکترولیت حمایتی یدیدمس (CuI )در مقایسه با الکترولیتهای NaBr و KCl راندمان بالاتری را در غیرفعال سازی باکتریها ارائه نمود.
نتیجهگیری: غلظت 2mg/L الکترولیت حمایتی CuI، ضمن ارتقاء توانایی فرآیند الکتروشیمایی، به دلیل افزایش سرعت انتقال یونی و بهبود برقراری اختلاف پتانسیل سیستم، زمان تماس واکنش برای غیرفعال سازی میکربی را کاهش و تاثیر میکربکشی را افزایش میدهد.
مصطفی ابیاره؛ فرهاد نژادکورکی؛ محمد رضا اختصاصی؛ محمد اخوان قالیباف
چکیده
زمینه و هدف: بخش مهمی از آلودگیهای هوا ناشی از ذرات معلق، گردوغبار و ریزگردهاست که روزانه توسط دودکش کارخانهها و نیروگاهها در محیط اطراف رها میگردند و جوامع را با چالش زیستمحیطی مهمی روبهرو میسازند. مطالعه حاضر با هدف تعیین کمی و کیفی غبار صنعتی عرصه اطراف شرکت فولاد یزد برای کنترل و نظارت بهتر بر روی غبار ...
بیشتر
زمینه و هدف: بخش مهمی از آلودگیهای هوا ناشی از ذرات معلق، گردوغبار و ریزگردهاست که روزانه توسط دودکش کارخانهها و نیروگاهها در محیط اطراف رها میگردند و جوامع را با چالش زیستمحیطی مهمی روبهرو میسازند. مطالعه حاضر با هدف تعیین کمی و کیفی غبار صنعتی عرصه اطراف شرکت فولاد یزد برای کنترل و نظارت بهتر بر روی غبار تولیدی این کارخانه در جهت بهبود وضعیت محیطزیست انجام شد. مواد و روشها: در این مطالعه، مقادیر عناصر و ترکیبات شیمیایی غبار ریزشی در سه ماه بهمن و اسفند 1394 و فروردین 1395 در دو ایستگاه رسوبسنجی قبل و دو ایستگاه رسوبسنجی بعد کارخانه با توجه به جهت باد جمعآوری و اندازهگیری شد. نمونهگیری با استفاده از دستگاه رسوبگیر تیلهای انجام شد. سپس نمونهها به آزمایشگاه تجزیه عنصری منتقل و میزان عناصر و ترکیبات شیمیایی تشکیلدهنده غبار توسط دستگاهفلورسانس اشعه ایکس اندازهگیری شد. یافتهها: بر اساس نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل شیمیایی غبار ریزشی کارخانه فولاد، بیشترین مقدار مربوط به SiO2(اکسید سیلیسیم)، 32/9 گرم بر متر مربع در اسفند ماه و کمترین مقدار مربوط به SrO(اکسید استرانسیوم)،0/0014 گرم بر متر مربع در بهمن ماه بود و نسبت تقریبی فراوانی عناصر و ترکیبات شیمیایی عمده در گردوغبار بهصورت: SiO2، CaO، CO2، Al2O3، MgO، Fe2O3، K2O، Na2O، SO3، TiO2، Cl، p 2O5، MnO، ZnO، Pt، Au، SrO بود. نتیجهگیری: بین میزان این عناصر و ترکیبات شیمیایی در ایستگاههای قبل و بعد کارخانه اختلاف معناداری وجود دارد، لذا انجام اقدامات مدیریتی و پایش دقیقتر جهت حفاظت از محیطزیست در صنعت مذکور الزامی است. نوع مقاله: پژوهشی