مریم چرم زن؛ رضا اسماعیلی؛ میترا محمدی؛ وحید مرادنژادحصاری
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی هوا از مهم ترین مشکلات زیست محیطی در قرن اخیر است که سلامت انسانها را تهدید می نماید و ذرات معلق از مرگبارترین انواع آلودگی هوا محسوب می شوند. لذا مطالعه حاضر با هدف انتخاب بهترین الگوریتم درونیابی در توزیع مکانی ذرات معلق PM2.5 شهر مشهد در سال 1395 توسط مدلهای مختلف فضایی انجام شد.مواد و روش‌ها: غلظت ذرات معلق PM2.5 ...
بیشتر
زمینه و هدف: آلودگی هوا از مهم ترین مشکلات زیست محیطی در قرن اخیر است که سلامت انسانها را تهدید می نماید و ذرات معلق از مرگبارترین انواع آلودگی هوا محسوب می شوند. لذا مطالعه حاضر با هدف انتخاب بهترین الگوریتم درونیابی در توزیع مکانی ذرات معلق PM2.5 شهر مشهد در سال 1395 توسط مدلهای مختلف فضایی انجام شد.مواد و روش‌ها: غلظت ذرات معلق PM2.5 از تعداد 21 ایستگاه فعال سنجش کیفیت هوا در نقاط مختلف شهر مشهد جمع‌آوری و مدلهای درونیابی کریجینگ معمولی،کریجینگ جهانی و تابع فاصله معکوس وزن دار به‌منظور بررسی فضایی وضعیت آلودگی هوای کلان‌شهر مشهد مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای مقایسه مدلها و انتخاب بهترین مدل از ریشه میانگین مربعات خطا(RMSE ) و برای انتخاب بهینه‌ترین شرایط اجرای دو مدل کریجینگ معمولی و کریجینگ جهانی از ریشه میانگین خطای استاندارد(Standardized RMSE)استفاده گردید.یافتهها: بر اساس نتایج، بیشترین میانگین فصلی آلاینده PM2.5 در سال 1395 مربوط به فصل پاییز (40/84 میکروگرم بر متر مکعب) و کمترین آن مربوط به فصل بهار (27/78 میکروگرم بر مترمکعب) بود. همچنین منطقه شرق تا شمال شهر مشهد در وضعیت نامناسب‌تری از نظر غلظت آلاینده نسبت به نواحی غربی این شهر قرار داشت. مقایسه مدلها با استفاده از شاخص ریشه میانگین مربعات خطا نیز نشان داد که مدل کریجینگ معمولی به‌علت دارا بودن کمترین میزان RMSE برای میانگین فصلی و سالیانه غلظت ذرات معلق PM2.5 دارای میزان خطای کمتر در مقادیر پیش‌بینی نسبت به اندازه‌گیری است، لذا دارای شرایط بهتر در میان‌یابی است.نتیجه‌گیری: این پژوهش در نهایت منجر به تولید نقشههایی از وضعیت آلاینده PM2.5 بر روی کل شهر مشهد شد که به‌منظور شناخت مناطق پرریسک در شهر و بکارگیری اقدامات مفید به‌منظور کاهش آلودگی هوا در آن مناطق بسیار سودمند میباشد.
سارا غلامحسین قوچانی؛ شبنم هوشدار تهرانی؛ رضا اسماعیلی
چکیده
چکیده زمینه و هدف: منواکسیدکربن، گازی سمّی بوده و از آنجایی‌که بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است، اغلب فاقد علائم هشدار برای فرد در معرض خطر میباشد. مطالعه حاضر با هدف توزیع مکانی آلاینده منواکسیدکربن با استفاده از روش درونیابی در سطح شهر مشهد انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه دادههای مربوط به 19 ایستگاه سنجش آلودگی در سطح شهر ...
بیشتر
چکیده زمینه و هدف: منواکسیدکربن، گازی سمّی بوده و از آنجایی‌که بی‌رنگ، بی‌بو و بی‌مزه است، اغلب فاقد علائم هشدار برای فرد در معرض خطر میباشد. مطالعه حاضر با هدف توزیع مکانی آلاینده منواکسیدکربن با استفاده از روش درونیابی در سطح شهر مشهد انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه دادههای مربوط به 19 ایستگاه سنجش آلودگی در سطح شهر مورد استفاده قرار گرفت. سپس روشهای درونیابی تابع فاصله معکوس وزن‌دار، کریجینگ معمولی و کریجینگ جهانی بررسی شدند. به منظور انتخاب مدل مناسب، از ریشه میانگین مربعات خطا استفاده شد. در نهایت نقشههای پهنه‌بندی برای 12 ماه سال 1396 با کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه گردید. یافتهها: تکنیک درونیابی کریجینگ معمولی به دلیل خطای کمتر، روش بهینه‌ای نسبت به کریجینگ جهانی و فاصله معکوس وزن‌دار است. با تهیه نقشههای پهنه‌بندی مشخص شد که در ماههای فروردین، اردیبهشت و خرداد، کمربند میانی شهر از شمال غربی تا جنوب شرقی دارای آلودگی بیشتری میباشند. در ماههای تیر، مرداد و شهریور، مناطق شرقی شهر نسبت به سایر مناطق آلوده‌تر بودند. در ماههای مهر، آبان و آذر بیشترین بارِ آلودگی مربوط به قسمتهای مرکزی شهر بوده و در ماههای دی، بهمن و اسفند، قسمت غرب و جنوب غربی شهر دارای بیشترین میزان آلودگی میباشد. نتیجه‌گیری: در بین ایستگاههای سنجش آلودگی هوا، ایستگاه خیام جنوبی و صدف بالاترین و ایستگاههای خاقانی و الهیه کمترین مقدار آلاینده منواکسیدکربن را به خود اختصاص داده‌اند. نقشه های پهنه‌بندی ماهانه نشان داد که بیشترین بارِ آلودگی در ماههای ابتدایی سال مربوط به قسمت شرقی و در ماههای دوم سال در قسمت غربی شهر حاکم میباشد، اما با این حال مقدار آلاینده منواکسیدکربن در سال 1396 از حد استاندارد کمتر بوده است. نوع مقاله: مقاله پژوهشی کلید واژه‌ها: آلودگی هوا، درونیابی، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، کریجینگ، منواکسیدکربن